Bài 28. Phương pháp nghiên cứu di truyền người

Chào mừng các thầy cô giáo
đến dự giờ sinh học 9
Của cô giáo: Nguyễn Thị Kim Anh
Trường THCS Lê Lợi
Chương V
Di truy?n h?c ngu?i
Tiết 30 - Bài 28
Phuong phỏp nghiờn c?u di truy?n ngu?i
I. Nghiên cứu phả hệ
Người ta dùng các kí hiệu: chỉ nam,
chỉ nữ,
và biểu thị hai trạng thái đối lập nhau của cùng một tính trạng
kết hôn hay cặp vợ chồng
1. Cách lập sơ đồ
D?i ụng b� (P)
D?i con (F1)
D?i chỏu (F2)
a
b
Sơ đồ phả hệ của hai gia đình
Mắt nâu Mắt đen
Mắt đen Mắt nâu
- Trong hai màu mắt nâu và đen, màu mắt nào thể hiện
cả ở đời ông bà, đời con và đời cháu?
- Em hãy cho biết màu mắt nào là trội? Tại sao?
Ví dụ 1
Ví dụ 1
Ví d? 2: B?nh máu khó dông do m?t gen quy d?nh. Ngu?i v? không m?c b?nh ( )l?y ch?ng không m?c b?nh ( ), sinh ra m?t con trai m?c b?nh( ) v� hai con gái không m?c b?nh. Ngu?i con trai l?y v? không m?c b?nh d? du?c m?t con gái không m?c b?nh v� m?t con trai m?c b?nh. Ngu?i con gái th? nh?t l?y ch?ng không m?c b?nh, d? du?c hai con gái không m?c b?nh v� m?t con trai m?c b?nh. Ngu?i con gái th? hai l?y ch?ng m?c b?nh sinh du?c 4 ngu?i con hai trai hai gái d?u không m?c b?nh.
Hoạt động nhóm
Hãy vẽ sơ đồ phả hệ của trường hợp trên?
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Sơ đồ phả hệ:
Không biểu hiện bệnh
Mắc bệnh
1. Em hãy dự đoán, bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định?
2. Sự di truyền bệnh máu khó đông có liên quan với giới tính hay không? Tại sao?
Ví dụ 2
I. Nghiên cứu phả hệ
Qua hai ví dụ nêu trên, em hãy cho biết nghiên cứu phả hệ đem lại lợi ích gì cho cuộc sống của chúng ta?
Theo dõi sự di truyền một tính trạng nhất định ở cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ xác định được đặc điểm di truyền
1.Cách lập sơ đồ
2.ý nghĩa:
Các cụ xưa có câu:
"Lấy vợ xem tông, lấy chồng chọn giống"
Em hãy giải thích câu nói trên?
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
Em có nhận xét gì về các cặp song sinh
của trường THCS Lê Lợi ?
H1
H3
H4
H2
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1. Phân biệt trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Đồng sinh cùng trứng
Đồng sinh khác trứng
Thụ tinh
Hợp tử phân bào
Phôi
Phôi bào tách nhau
a
b
Sơ đồ a giống và khác sơ đồ b ở điểm nào?
Thụ tinh
Hợp tử phân bào
Phôi
Sơ đồ sự hình thành trẻ đồng sinh cïng trøng
Tại sao trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nam hoặc nữ?
Em cã nhËn xÐt g× vÒ kiÓu gen cña trÎ ®ång sinh cïng trøng?
Phôi bào tách nhau
Phôi bào tách nhau
Trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nam
Trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nữ
Thụ tinh
Hợp tử phân bào
Phôi
Sơ đồ sự hình thành trẻ đồng sinh kh¸c trøng
Đồng sinh khác trứng là gì? Những đứa trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay không? Vì sao?
Em có nhận xét gì về kiểu gen của trẻ đồng sinh khác trứng?
Trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác giới.
Trẻ đồng sinh khác trứng có thể cùng giới.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1. Phân biệt trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
- Đồng sinh cùng trứng: có cùng kiểu gen
- Đồng sinh khác trứng: có kiểu gen khác nhau
2. ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh
Miền nam
Miền Bắc
ảnh hai anh em sinh đôi Phú và Cường
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
2. ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh
Câu chuyện
Phú và Cường
là hai anh em sinh đôi cùng trứng
Phú được nuôi
ở thành phố
Hồ Chí Minh
Cường được nuôi
ở thành phố
Hà Nội
Phú có:
Nước da rám nắng
Nói giọng miền Nam
Cường có:
Nước da trắng
Nói giọng miền Bắc
Giống nhau như hai giọt nước
Mái tóc đen và hơi quăn
Mũi dọc dừa, mắt đen
Sau 30 năm
Họ khác nhau
rõ rệt như sau
? Theo em những tính trạng nào chịu sự ảnh hưởng của môi trường những tính trạng nào không chịu sự tác động của môi trường?
Tính trạng số lượng
Tính trạng chất lượng
2. ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh
Biết được: +Tính trạng nào chịu ảnh hưởng của môi trường
+Tính trạng nào do kiểu gen quyết định
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1. Phân biệt trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Luyện tập
Câu 1. Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp:
A. Theo dõi những bệnh, tật di truyền của một dòng họ qua một số thế hệ.
B. Nghiên cứu đặc điểm di truyền của một bộ tộc nào đó.
C. Theo dõi sự di truyền một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ.
C. Theo dõi sự di truyền một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ.
Câu 2. Điểm khác nhau căn bản nhất giữa trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng là:
A. Trẻ đồng sinh cùng trứng bao giờ cũng cùng giới. Trẻ đồng sinh khác trứng thì khác giới.
B. Trẻ đồng sinh cùng trứng được sinh ra từ cùng một hợp tử do một trứng kết hợp với một tinh trùng. Trẻ đồng sinh khác trứng được sinh ra từ nhiều trứng khác nhau.
C. Trẻ đồng sinh cùng trứng có khuôn mặt giống nhau, màu mắt và dạng tóc giống nhau. Trẻ em đồng sinh khác trứng thì rất khác nhau.
B. Trẻ đồng sinh cùng trứng được sinh ra từ cùng một hợp tử do một trứng kết hợp với một tinh trùng. Trẻ đồng sinh khác trứng được sinh ra từ nhiều trứng khác nhau.
Luyện tập
Câu 3: ý nghĩa của việc nghiên cứu trẻ đồng sinh là:
A. Biết được vai trò của kiểu gen và môi trường đối với sự hình thành tính trạng.
B. Biết được tính trạng nào đó phụ thuộc hay không phụ thuộc vào kiểu gen để tạo điều kiện cho việc phát triển tính cách của trẻ được nghiên cứu.
C. Biết được tiềm năng của trẻ để định hướng về học tập và lao động.
A. Biết được vai trò của kiểu gen và môi trường đối với sự hình thành tính trạng.
Bài tập về nhà
- Học thuộc bài theo các câu hỏi 1, 2 (SGK-trang 81)
- Tìm thêm những tư liệu liên quan đến bài học.
Xin chân thành cảm ơn!