Bài 28. Phương pháp nghiên cứu di truyền người

nguyễn thị bích
Giáo viên
Kính chào các thầy cô giáo
và các em học sinh
CHƯƠNG V: DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI.
1. Nghiên cứu
phả hệ
2. Nghiên cứu trẻ đồng sinh

I. Nghiên cứu phả hệ
Nam
Nữ
Kết hôn
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
* Các kí hiệu
P:
F1:
F2:
Ví dụ 01 sơ đồ
I. Nghiên cứu phả hệ
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
* Các kí hiệu
* Ví d? 1 (Trang 78- SGK)
Ví dụ 1: Khi theo dõi sự di truyền tính trạng màu mắt (Nâu: hoặc , đen: hoặc ) qua 3 đời của 2 gia đình khác nhau, người ta lập được 2 sơ đồ phả hệ như sau:
1.Mắt nâu là tính trạng trội .
2. Sự di truyền tính trạng màu mắt không liên quan tới giới tính .
Vì ở F2 tính trạng mắt nâu và mắt đen biểu hiện cả ở nam và nữ.
I. Nghiên cứu phả hệ
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI
* Các kí hiệu
* Ví d? 1 (Trang 78- SGK)
* Ví d? 2 (Trang 79- SGK)
1. Hãy vẽ sơ đồ phả hệ cho trường hợp này
2. Bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định? Vì sao?
Bệnh máu khó đông do gen lặn quy định, vì bố mẹ bình thường sinh ra con mắc bệnh.
3. Bệnh máu khó đông có liên quan đến giới tính hay không? Vì sao?
Bệnh máu khó đông có liên quan đến giới tính ,vì dễ mắc bệnh là con trai.
Ví dụ 2: Bệnh máu khó đông do một gen quy định.Người vợ không mắc bệnh ( ) lấy chồng không mắc bệnh( ), sinh ra con mắc bệnh chỉ là con trai( )

Quy ước: A - bình thường
a - bị bệnh
XA XA
XA Xa
: Nữ bình thường
XA Y
: Nam bình thường
Xa Y
: Nam bị bệnh
Xa Xa
: Nữ bị bệnh
P :
X
G:
XA
XA
Xa
XA
XA
Y
Xa
Y
Cặp NST giới tính ở nam, nữ ?
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ
Phương pháp nghiên cứu phả hệ tiến hành như thế nào?
Phương pháp nghiên cứu phả hệ nhằm mục đích gì ?
* Các kí hiệu
* Ví d?
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ
II. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh .
Trẻ đồng sinh là những đứa trẻ cùng du?c sinh ra ở một lần sinh.
Em hiểu "trẻ đồng sinh" có nghĩa là gì?
? Nhận xét về sự khác nhau giữa 2 sơ đồ a,b về:
Số lượng trứng
Số tinh trùng và hợp tử tạo thành
Sơ đồ a: Sinh đôi cùng trứng
1 trứng + 1 tinh trùng= 1 hợp tử
Tách phôi 2 trẻ
Sơ đồ b : Sinh đôi khác trứng
2 trứng + 2 tinh trùng= 2 hợp tử
2 trẻ
1.Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng.
- Cùng kiểu gen
- Cùng giới tính
Cùng giới hoặc khác giới
-Khác kiểu gen
? Tính trạng về giới tính phụ thuộc chủ yếu vào yếu tố nào
Tính trạng về giới tính phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen
? Tính trạng giới tính thuộc loại kiểu hình nào
Kiểu hình chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen
Miền nam
Miền Bắc
Vì sao 2 anh em l?i kh�c nhau v? gi?ng nĩi, chi?u cao..... ? Những tính trạng này thu?c lo?i ki?u hình gì v� phụ thuộc ch? y?u vào yếu tố nào?
Kiểu hình số lượng phụ thuộc chủ yếu vào môi trường
Kiểu gen
Kiểu hình
Môi trường
? Mối quan hệ giữa kiểu gen , kiểu hình và môi trường
Kiểu hình là kết quả của sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường
Kiểu hình chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen
Kiểu hình số lượng phụ thuộc chủ yếu vào môi trường
? Ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh
Tiết 29
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ
II. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh .
1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng.
2. í nghia c?a nghiờn c?u tr? d?ng sinh.
Bài tập tình huống
Mai và Lan là hai trẻ đồng sinh cùng trứng, có cùng nhóm máu và nhiều sở thích giống nhau. Đến tuổi đi học, cả hai đều được cô giáo nhận xét là thông minh và có năng khiếu toán học.
Càng lên lớp trên Lan càng chăm học; còn Mai mải chơi không nghe lời bố mẹ, thầy cô.
Lan thi đỗ vào một trường chuyên cấp III và được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi toán. Mai thi không đỗ cấp III nên phải học ở một trường dân lập.
- Tính trạng năng khiếu Toán học ở Mai và Lan do kiểu gen quyết định hay chịu ảnh hưởng của môi trường là chủ yếu?
- Qua tình huống trên em rút ra bài học gì cho bản thân?
-Vậy muốn có kiểu hình phát triển tốt nhất, ngoài điều kiện có kiểu gen tốt ta cần quan tâm đến điều gì? Giải thích.
Có kiểu gen tốt, muốn có kiểu hình phát triển tốt nhất ta cần chú ý đến yếu tố môi trường sống tốt.
Vì kiểu hình là kết quả của sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
-Môi trường sống tốt là môi trường vệ sinh, không ô nhiễm và có các mối quan hệ trong sạch, lành mạnh...
-Em hiểu môi trường sống như thế nào là tốt?
Là một người học sinh em tự thấy mình cần có trách nhiệm gì để có được môi trường sống tốt cho bản thân và cho cộng đồng?
Bài tập Trắc nghiệm
Phương pháp nào dưới đây không được áp dụng để nghiên cứu di truyền người?
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3:
A. Phương pháp nghiên cứu phả hệ.
B. Phương pháp lai phân tích.
C. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.
D. Phương pháp nghiên cứu tế bào.
Bài tập Trắc nghiệm
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3:
Phát biểu nào trong các câu sau đây là sai?
A. Các trẻ đồng sinh cùng trứng được sinh ra từ hợp tử do một trứng thụ tinh với một tinh trùng.
C. Các trẻ đồng sinh cùng trứng là những đứa trẻ cùng được sinh ra ở một lần sinh.
B. Các trẻ đồng sinh khác trứng có vật chất di truyền tương tự như các anh chị em sinh ra trong những lần sinh khác nhau của bố mẹ.
D. Các trẻ đồng sinh cùng trứng có thể cùng giới có thể khác giới.
Bài tập Trắc nghiệm
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3:
Trong nghiên cứu di truyền học người, để xác định vai trò của kiểu gen và môi trường, người ta thường dùng phương pháp nào?
A. Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng.
B. Nghiên cứu trẻ đồng sinh khác trứng.
C. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.
D. Phương pháp nghiên cứu tế bào.
Ông nội tóc thẳng, bà nội tóc xoăn, sinh ra 1 người con trai và 1 người con gái đều tóc thẳng, người con gái lớn lên kết hôn với chồng tóc thẳng, họ sinh được 4 người con: 1 con gái tóc xoăn, 1 con trai tóc thẳng, 1 con gái tóc thẳng và 1 con trai tóc xoăn .
B�i t?p: L?p so d? ph? h?
Hướng dẫn tự học
chúc các em
học giỏi !