Bài 28. Phương pháp nghiên cứu di truyền người

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
Di truyền học là gì ? Vai trò của di truyền học ?
- Di truyền học nghiên cứu cơ sở vật chất, cơ chế, tính quy luật của hiện tượng di truyền và biến dị.
- Di truyền học có vai trò quan trọng không chỉ về lý thuyết mà còn có giá trị thực tiễn cho khoa học chọn giống và y học, đặc biệt trong Công nghệ sinh học hiện đại.
Kiểm tra bài cũ
Chương V: di truyền học người
Chương V: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
? Việc nghiên cứu di truyền người gặp những khó khăn nào.
- Người sinh sản chậm và đẻ ít con
- Vì lý do xã hội không thể áp dụng các phương pháp lai và gây đột biến
Từ những khó khăn trên, việc nghiên cứu di truyền người phải có phương pháp đặc trưng, thích hợp đó là những phương pháp nào ?
Những phương pháp nghiên cứu di truyền ở người
1. Nghiên cứu phả hệ
2. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
3. Nghiên cứu tế bào
4. Các phương pháp khác
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
Ví dụ 1 sgk trang 78 :
Khi theo dõi sự di truyền tính trạng màu mắt (nâu: hoặc đen: hoặc ) qua 3 đời của hai gia đình khác nhau, người ta lập được hai sơ đồ phả hệ như sau:
Đời ông bà (P)
Đời con (F1)
Chỉ nam
Chỉ nữ
Hai trạng thái đối lập
Kết hôn cùng trạng thái
Kết hôn 2 trạng thái đối lập
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
Em hãy đọc ví dụ 1 sgk (78) :
Khi theo dõi sự di truyền tính trạng màu mắt (nâu: hoặc đen: hoặc ) qua 3 đời của hai gia đình khác nhau, người ta lập được hai sơ đồ phả hệ như sau:
Đời ông bà (P)
Đời con (F1)
+ Mắt nâu là tính trạng trội vì: F1 có 100% mắt nâu, F2 có 3mắt nâu 1mắt đen
- Mắt nâu, mắt đen tính trạng nào là trội? Vì sao?
- Sự di truyền màu mắt có liên quan đến giới tính không?Tại sao?
+ Không liên quan đến giới tính vì: Tính trạng mắt nâu
và mắt đen có ở cả hai giới
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì ? Tại sao người ta dùng phương pháp đó để nghiên cứu ?
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó.
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
Ví dụ 2 : Bệnh máu khó đông do một gen quy định . Người vợ không mắc bệnh ( ) lấy chồng không mắc bệnh ( ), sinh ra con mắc bệnh chỉ là con trai ( )
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó.
? Em hãy vẽ sơ đồ phả hệ của trường hợp trên và trả lời các câu hỏi sau :
1.Bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định? vì sao ?
2. Bệnh do một gen hay nhiều gen quy định ? 3. Sự di truyền máu khó đông có liên quan đến giới tính hay không? Tại sao ?
- Sơ đồ phả hệ
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
Mục đích của việc nghiên cứu phả hệ ?
-Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn
Gen đó nằm trên NST thường hay giới tính
Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
- Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
-Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn
Gen đó nằm trên NST thường hay giới tính
Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
-Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn
Gen đó nằm trên NST thường hay giới tính
Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
Thụ tinh
Hợp tử phân bào
Phôi bào tách nhau
PHÔI
a
b
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
Phôi
Sơ đồ 28.2 a và 28.2b khác nhau ở điểm nào?
Thụ tinh
Hợp tử phân bào
Phôi bào tách nhau
a
b
Hình 28.2. Sơ đồ hình thành trẻ đồng sinh
a) Sinh đôi cùng trứng b) Sinh đôi khác trứng
1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
-Gen quy định tính trạng là gen trội hay lặn
Gen đó nằm trên NST thường hay giới tính
Tính trạng do một gen hay nhiêu gen quy định
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
Một trứng + một tinh trùng - cùng kiểu gen
2 trứng + 2 tinh trùng 2 hợp tử
Khác nhau kiểu gen - cùng giới hoặc khác giới
-Tại sao trẻ sinh đôi cùng trứng đều là nam hoặc đều là nữ?
- Đồng sinh khác trứng là gì? Những đứa trẻ đồng sinh khác trứng có thể khác nhau về giới tính hay không?Tại sao?
Hợp tử phân bào
Phôi
a
b
Hình 28.2. Sơ đồ hình thành trẻ đồng sinh
a) Sinh đôi cùng trứng b) Sinh đôi khác trứng
Thụ tinh
1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
Em hãy hoàn thiện bảng phân biệt trẻ đông sinh cùng trứng và khác trứng
1 trứng
2 hoặc nhiều
trứng
Cùng kiểugen
Khác kiểu gen
Giống nhau
nhiều
Giống
nhau ít
Cùng giới
Cùng hoặc
khác giới
1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I. Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
I - Nghiên cứu phả hệ
II - Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
2- ý nghĩa của việc nghiên cứu trẻ đồng sinh là gì ?
-Nghiên cứu trẻ đồng sinh cho ta biết :
+ Tính trạng nào phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen
+ Tính trạng nào dễ bị biến đổi do tác động của môi trường tự nhiên và xã hội.
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu sự di truyền của một tính trạng nhất định, trên những người thuộc cùng dòng họ, qua nhiều thế hệ, để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó
Chương v: di truyền học người
Bài 28 : phương pháp nghiên cứu di truyền người
- Học hiểu bài
- Trả lời các câu hỏi trong SGK và làm bài tập trong vở bài tập
- Chuẩn bị bài mới
HƯớNG DẫN Về NHà
Bệnh bạch tạng do gen trội hay gen lặn qui định?
Gen nằm trên NST thường hay NST giới tính?
Viết kiểu gen của từng người trong phả hệ ? ( Về nhà )
Sơ đồ phả hệ bệnh bạch tạng
Người bình thường
Người mắc bệnh
Bài tập
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc các em CHĂM NGOAN học giỏi
15
10