Bài 28. Liệt kê

Chào mừng các thầy cô giáo
đã đến dự giờ lớp 7B

Giáo viên:
Tiết 115 :
?Chỉ ra các từ và cụm từ cùng loại ?
Từ: trầu vàng, cau đậu, rễ tía, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông...
Cụm từ:bên cạnh ngài, mé tay trái, trong khay khảm, trong ngăn bạc... , nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm...
Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. […] Ngoài kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lăm […].
(Phạm Duy Tốn)




I.Thế nào là phép liệt kê?
1. Bài tập tìm hiểu: (SGK/104)
-Cấu tạo: Từ, cụm từ có kết cấu tương tự nhau.
-Ý nghĩa: kể, miêu tả các đồ vật được bày biện xung quanh quan phụ mẫu.
Liệt kê
*Nhận xét:
(DANH TỪ)
(CỤM DANH TỪ CHỈ VỊ TRÍ)
(CỤM DANH TỪ CHỈ SỰ VẬT)
Tiết 115 :
Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. […] Ngoài kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm […].
(Phạm Duy Tốn)

I.Thế nào là phép liệt kê?
1. Bài tập tìm hiểu: (SGK/104)
*Nhận xét:
-Cấu tạo: Từ, cụm từ có kết cấu tương tự nhau.
-Ý nghĩa: Đều nói về các đồ vật được bày biện chung quanh quan huyện.
Liệt kê
? Em có nhận xét gì về cách sắp xếp các từ, cụm từ trên?
 Sắp xếp nối tiếp nhau.
? Tác giả nêu ra hàng loạt các từ, cụm từ cùng loại nhằm mục đích gì?




Tiết 115 :
Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. […] Ngoài kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm […].
(Phạm Duy Tốn)

I.Thế nào là phép liệt kê?
1. Bài tập tìm hiểu: (SGK/104)
*Nhận xét:
-Cấu tạo: Từ, cụm từ có kết cấu tương tự nhau.
-Ý nghĩa: kể, miêu tả vị trí các đồ vật được bày biện chung quanh quan huyện.
Liệt kê
-Tác dụng:
làm nổi bật sự xa
hoa của quan lớn.
2. Kết luận:



*Ghi nhớ: (SGK/105)

*Ghi nhớ: (SGK/105)
- Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ hơn những khía cạnh khác nhau của thực tế hay của tư tưởng tình cảm.
NHÓM 3+4
NHÓM 1+2
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.
Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung…

Bài tập 1: (SGK/106)
Trong bài “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng phép liệt kê nêu ra nhiều dẫn chứng sinh động, giàu sức thuyết phục. Hãy chỉ ra những phép liệt kê ấy và tác dụng của liệt kê trong đoạn trích sau?

NHÓM 3+4
NHÓM 1+2
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.
Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung…

Bài tập 1: (SGK/106)
Trong bài “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sử dụng phép liệt kê nêu ra nhiều dẫn chứng sinh động, giàu sức thuyết phục. Hãy chỉ ra những phép liệt kê ấy và tác dụng của liệt kê trong đoạn trích sau?

Tác dụng:Cho thấy truyền thống
yêu nước của nhân dân ta.
Tác dụng: Cho thấy sức mạnh của tinh thần yêu nước.
Tiết 115: Liệt Kê
I.Thế nào là phép liệt kê?
II.Các kiểu liệt kê:

1.Bài tập tìm hiểu:

a.Bài tập 1: (SGK/105)
a.Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần, lực lượng, tính mạng, của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập.
b.Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.
(Hồ chí Minh)
a.Bài tập 1:
?Phép liệt kê trong câu a và b có gì khác nhau?
*Nhận xét:Xét về cấu tạo
-Liệt kê không theo từng cặp .
-Liệt kê theo từng cặp.
a.Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau,
nhưng cùng một mầm non măng mọc thẳng
(Tre Việt Nam)
b.Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự hình thành
và trưởng thành của xã hội Việt Nam, của tập thể
nhỏ là gia đình, họ hàng, làng xóm và tập thể lớn là
dân tộc, quốc gia. (Phạm Văn Đồng)
b. Bài tập 2:
?Các từ liệt kê trong hai câu trên có thể thay đổi thứ tự được không? Vì sao?
*Nhận xét:Xét về nghĩa:
- Liệt kê không tăng tiến.
- Liệt kê tăng tiến.
Tiết 114 : Liệt kê
I.Thế nào là phép liệt kê?
II. Các kiểu liệt kê
1.B�i t?p tỡm hi?u: (sgk/105)
a.B�i t?p 1:
*Nh?n xột:
b.B�i t?p 2:
*Nh?n xột:


*Bài tập:
*Bài tập : Đoạn văn trên có gì không đúng? Em hãy sửa lại cho đúng ?
Có con chim vành khuyên nhỏ dáng trông thật ngoan ngoãn quá gọi dạ, bảo vâng. Lễ phép ngoan nhất nhà.
Chim gặp cô sơn ca chào cô, chim gặp anh chích chòe chào anh, chim gặp bác chào mào chào bác, chim gặp chị sáo nâu chào chị.
Có con chim vành khuyên nhỏ dáng trông thật ngoan ngoãn quá gọi dạ, bảo vâng. Lễ phép ngoan nhất nhà.
Chim gặp bác chào mào chào bác, chim gặp cô sơn ca chào cô, chim gặp anh chích chòe chào anh, chim gặp chị sáo nâu chào chị.
Khi liệt kê về người cần chú ý đến tôn ti, tuổi tác, quan hệ...
Đáp án:
Tiết 114 : Liệt kê
I.Thế nào là phép liệt kê?
II. Các kiểu liệt kê
1.B�i t?p tỡm hi?u: (sgk/105)
a.B�i t?p 1:
*Nh?n xột:
b.B�i t?p 2:
*Nh?n xột:
2.K?t lu?n:
*Ghi nh?: (SGK/105)

*Bài tập : (BT2/SGK/106)
a. Và đó cũng là lần đầu tiên trong đời mình, hai con mắt của ông Va- ren đưuược thấy hiển hiện cái huyền diệu của một thành phố Đông Dưuong, du?i lũng đưưuờng, trên vỉa hè, trong cửa tiệm. Những cu li xe kéo tay phóng cật lực, đôi bàn chân trần giẫm lạch bạch trên mặt đưuường nóng bỏng; những quả dưa hấu bổ phanh đỏ lòm lòm; những xâu lạp xưuườn lủng lẳng dưưuới mái hiên các hiệu cơm; cái rốn một chú khách trưuưng ra giữa trời; một viên quan uể oải bưuước qua, tay phe phẩy cái quạt, ngực đeo tấm Bắc Đẩu bội tinh hình chữ thập. Thật là lộn xộn! Thật là nhốn nhỏo. (Nguy?n ái Quốc)
?Li?t kờ khụng theo t?ng c?p.
?Tìm phép liệt kê và cho biết kiểu liệt kê trong các đoạn trích sau?

Bài tập:
b.Tỉnh lại em ơi qua rồi cơn ác mộng
Em đã sống lại rồi em đã sống!
Điện giật, dùi đâm,dao cắt, lửa nung
Không giết được em,người con gái anh hùng.
Liệt kê không theo từng cặp. (Tố Hữu)
Tiết 114 : Liệt kê
?Em hóy k? tờn cỏc ki?u li?t kờ v?a h?c?
I.Thế nào là phép liệt kê?
II. Các kiểu liệt kê
1.B�i t?p tỡm hi?u: (sgk/105)
a.B�i t?p 1:
*Nh?n xột:
b.B�i t?p 2:
*Nh?n xột:
2.K?t lu?n:
*Ghi nh?: (SGK/105)
III. Luyện tập:
1.Bài tập 3: (SGK/106)
III/ LUYỆN TẬP:
NHÓM 1+2: Viết 1-2 câu trong đó có sử dụng liệt kê để: Nhận xét về viên quan phụ mẫu trong văn bản: “Sống chết mặc bay”.
NHÓM 3+4: Viết 1 câu trong đó có sử dụng liệt kê để: Bộc lộ cảm xúc của em trước tình cảnh của người dân khi đê vỡ trong văn bản: “Sống chết mặc bay”.
Liệt kê
Các kiểu
Cấu tạo
Ý nghĩa
Dặn dò :

1/ Bài học :
Học bài.
Tìm, chỉ ra tác dụng, kiểu liệt kê ở phần còn lại của văn bản “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”. (Hồ Chí Minh)
2/ Bài mới : Tìm hiểu chung văn bản hành chính
Xin chân thành cám ơn quý
thầy cô và các em học sinh lớp 7B.