Bài 28. Liệt kê

THCS Cao Viên
Tiết 116: Liệt kê

“Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, vỉ thuốc, quản bút, tăm bông trông mà thích mắt (…) Ngoài kia, tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm (…)”
Xác định biện pháp tu từ trong các câu sau?
1. Ngưu?i ta đi cấy lấy công
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề
Trông trời, trông đất, trông mây
Trông mưua, trông nắng, trông ngày, trông đêm
Trông cho chân cứng, đá mềm
Trời êm biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
2. Trong khoang thuyền, dàn nhạc gồm đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam. Ngoài ra còn có đàn bầu, sáo và cặp sanh để gõ.
( Ca Huế trên sông Hưuong)



“Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết
tâm đem tất cả tinh thần, lực lượng,
tính mạng, của cải để giữ vững quyền
tự do , độc lập”.
=> Liệt kê không theo cặp.
b) “Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết tâm đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”.
=> Liệt kê theo cặp.

a. , nứa, trúc, mai, mấy chục loại khác nhau, nhưng cùng một mầm non mọc thẳng.
(Thép Mới)
Vầu
vầu
tre
Tre
b. Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự và
của xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt
Nam, của tập thể nhỏ là , họ hàng,
và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia.
hình thành
trưu?ng thành
gia đình
làng xóm
CÁC KIỂU LIỆT KÊ
Sơ đồ
Xét theo cấu tạo
Xét theo ý nghĩa
Liệt kê theo từng cặp
Liệt kê không theo cặp
Liệt kê tăng tiến
Liệt kê không tăng tiến

Lòng yêu nước của Tố Hữu trước hết là lòng yêu những người nông dân chịu thương chịu khó, làm nhiều mà nói ít, hiền lành mà anh dũng, giản dị mà trung hậu; bền gan, bền chí, rất dễ vui…
(Nguyễn Đình Thi )
“ Hắn đọc, ngẫm nghĩ, tìm tòi, nhận xét và suy tưởng không biết chán.”
( Nam Cao)
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Chỉ ra phép liệt kê trong đoạn trích sau, cho biết tác dụng của việc sử dụng phép liệt kê đó?
“ Nhân dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì





tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn,nó nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước”…


II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Chỉ ra phép liệt kê trong đoạn trích sau, cho biết tác dụng của việc sử dụng phép liệt kê đó?
“ Nhân dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì



Tinh thần ấy lại sôi nổi,


nó kết thành một làn
vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn,nó nhấn chìm tất cả bè lũ bán nước và cướp nước”…
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 2:Tìm phép liệt kê trong đoạn trích sau:
“Và đó cũng là lần đầu tiên trong đời mình, hai con mắt của ông Va-ren được thấy hiển hiện cái huyền diệu của một thành phố Đông Dương, dưới lòng đường, trên vỉa hẻ, trong cửa tiệm. Những cu li kéo xe tay phóng cật lực, đôi bàn chân trần giẫm lạch bạch trên mặt đường nóng bỏng; những quả dưa hấu bổ phanh đỏ lòm lòm; những xâu lạp xường lủng lẳng dưới mái hiên các hiệu cơm; cái rốn một chú khách trưng ra giữa trời; một viên quan uể oải bước qua, tay phe phẩy cái quạ,ngực đeo tấm Bắc đầu bội tinh hình chữ thập. Thật là lộn xộn! Thật là nhốn nháo! ”