Bài 28. Ca Huế trên sông Hương

Phòng giáo dục huyện Thạch Thất
Trường THCS Yên Bình

Giáo viên: Phạm Thị Minh Hiền
Bài giảng: Ca Huế trên sông Hương

Câu hỏi kiểm tra bài cũ
Qua văn bản: "Những trò lố hay là Va- ren và Phan Bội Châu", em có thể khái quát ntn về hai nhân vật này?
Đáp án kiểm tra bài cũ
Truyện khắc họa tính cách hai nhân vật đại diện cho hai lực lượng đối lập nhau: Va-ren gian trá ,hách dịch đại diện cho thực dân Pháp ở Đông Dương. Phan Bội Châu kiên cường, bất khuất xứng đáng là vị anh hùng , tiêu biểu cho khí phách của dân tộc Việt Nam.
Bài 28 Tiết 114 Văn bản
- Hà ánh MInh-
I. Giới thiệu chung
1. Tác giả- tác phẩm
- Là văn bản nhật dụng, thuộc thể loại bút kí
- Là tác phẩm xuất sắc của Hà ánh Minh, đăng trên báo "Người Hà Nội"
Giới thiệu vài nét về tác giả và tác phẩm?
2. Chú thích

- Đoạn 1: Từ đầu-> lí hoài nam
Giới thiệu sơ lược về các làn điệu ca Huế
- Đoạn 2: còn lại
Đêm nghe ca Huế trên sông Hương: Những nét đặc sắc của ca Huế
Bài văn có thể chia làm mấy phần? Xác định nội dung của từng phần

3. Bố cục
II. Tìm hiểu văn bản
1. Đọc
2. Tìm hiểu văn bản
a. Giới thiệu chung về các làn điệu ca Huế
Xét về hình thức, ca Huế có những làn điệu nào?
- Hình thức:

+ Các điệu hò: Hò giã gạo, hò ru em, giã vôi.

+ Các điệu lí: lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam.
+ Các điệu nam:nam ai, nam bình, nam xuân, tương tư khúc

Xét về nội dung, các làn điệu ca Huế có gì đặc sắc?
- Nội dung: Thể hiện lòng khát khao, nỗi mong chờ hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế
=> Ca Huế đa dạng và phong phú về hình thức, sâu sắc về nội dung và mang đậm nét đặc trưng của miền đất và con người Huế
Qua đây em có thể khái quát ntn về ca Huế?
Trong đoạn văn này tác giả sử dụng BPNT gì? Tác dụng ntn?
-> NT: liệt kê
b. Những nét đặc sắc của ca Huế trên sông Hương
* Không gian - thời gian biểu diễn

Ca Huế diễn ra vào thời điểm nào? Không gian ra sao?

- Thời gian: ban đêm
- Không gian:
Trên chiếc thuyền rồng được trang trí lộng lẫy,trôi trên dòng sông Hương

Em có nhận xét gì về không gian
và thời gian biểu diễn ca Huế?

* Dàn nhạc: đàn tranh, đàn nguyệt, đàn tì bà, nhị, đàn tam, đàn bầu, sáo và cặp sanh
Phục vụ cho đêm ca Huế có các nhạc cụ gì
Đàn nguyệt
Đàn bầu
Cặp sanh
Sáo
Đàn tam
Đàn tỳ bà
Đàn nhị
Đàn tam thập lục
Đàn tranh
Em có nhận xét gì về nhạc cụ của đêm ca Huế?
Ca công được miêu tả với những chi nào
* Ca công:
+ Nam mặc áo dài the, quần thụng, đầu đội khăn xếp
+Nữ: mặc áo dài, khăn đóng duyên dáng
* Nhạc công:
+ Dùng các ngón đàn trau chuốt: nhấn, mổ, vỗ, vả.
+ Tiếng đàn lúc khoan, lúc lúc nhặt làm xao động hồn người
Có gì đặc sắc trong nghệ thuật biểu diễn của các nhạc công?

BPNT chủ yếu được sử dụng trong đoạn này là gì? Tác dụng ntn?
Hình ảnh các ca công, ca nhi và nhạc công trong một đêm ca Huế
Ca Huế được hình thành từ đâu?
-> Vì thế ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui vừa trang trọng, uy nghi
Chính nguồn gốc đó tạo cho ca Huế đặc điểm gì?
Nhạc cung đình xưa
* Cách thưởng thức
Cách thưởng thức ca Huế
có gì đặc biệt?
Cảnh Huế về đêm hiện ra với những nét nổi bật nào?

+ Thành phố lên đèn như sao sa
+ Cảnh vật mờ đi trong một màu trắng đục
+ Trăng lên
+ Gió mơn man
+ Dòng sông trăng gợn sóng
+ Bờ bên kia Thiên Mụ hiện ra mờ ảo
+ Tháp Phước Duyên dát ánh trăng vàng
Nghe ca Huế trên sông hương
Một số hình ảnh về Huế
Đại nội về đêm
Cầu Trường Tiền
Em có nhận xét gì về cách thưởng thức ca Huế ?
c. Cảm xúc của nhân vật trữ tình
Lần đầu tiên, thưởng thức một đêm ca Huế trên sông Hương tác giả có những cảm xúc gì?
- Như một lữ khách giang hồ với hồn thơ lai láng, tình người nồng hậu
- Chờ đợi rộn lòng
- Cảm nhận:
+ Không gian như lắng đọng
+ Thời gian như ngừng lại
+ Ca Huế chính là nội tâm con gái Huế
III. Tổng kết và luyện tập
1. Tổng kết
Hệ thống lại những nét đặc sắc về nội dung- NT của VB?
Ghi lại những nét đặc sắc của một đêm ca Huế trên sông Hương: không gian, thời gian, nghệ sĩ biểu diễn đến cách thưởng thức.
-> ca Huế là một nét sinh hoạt văn hoá đặc sắc cần được trân trọng và phát huy
* Nghệ thuật
Liệt kê, lời văn chân thực, giàu cảm xúc
*Nội dung
2. Luyện tập
Vì sao có thể nói: ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng, uy nghi?
A. Vì ca Huế bắt nguồn từ dòng nhạc dân gian
B. Vì ca Huế bắt nguồn từ nhạc cung đình
C. Vì ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian và nhạc cung đình

Huớng dẫn về nhà

- Học bài, nắm được những nét đặc sắc của NT ca Huế.

- Làm phần luyện tập vào vở bài tập.

- Soạn VB: "Quan Âm Thị Kính"