Bài 28. Ca Huế trên sông Hương

Tiết 113- Văn bản
Ca Huế trên sông Hương
Hà ánh Minh


Thảo luận nhóm
Nhóm 1. Thống kê tên các làn điệu dân ca Huế được nói đến trong bài.
Nhóm 2. Nêu đặc điểm nổi bật của các làn điệu dân ca Huế.
Nhóm 3.Thống kê tên các nhạc cụ được nhắc đến trong bài.
.Nhóm 4. Thống kê các bản đàn được biểu diễn trong ca Huế
Đặc điểm
Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh :
Hũ gió g?o, ru em , gió vụi , gió di?p, b�i chũi, b�i ti?m , n�ng vung:
Hò lơ, hò ô, hò xay lúa, hò nện:
Các điệu Nam: Nam ai , nam bình, quả phụ, nam xuân, tương tư khúc, hành vân:
Tứ đại cảnh:
Các điệu lí: Lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam:
Náo nức, nồng hậu tình người
Buồn man mác, thương cảm , bi ai, vương vấn
Không vui , không buồn
Buồn bã
Gần gũi với dân ca Nghệ Tĩnh
Nội dung
Thể hiện niềm khao khát, nỗi mong chờ, hoài vọng tha thiết của tâm hồn Huế
Các làn điệu ca Huế
Các làn điệu ca Huế
Đặc điểm
Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh
Hò giã gạo,ru em,giã vôi, giã điệp.
Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện.
Nam ai, nam bình, quả phụ, tương tư khúc, hành vân
Tứ đại cảnh
Buồn bã.
Náo nức, nồng hậu tình người.
Nỗi khao khát mong chờ, hoài vọng thiết tha.
Buồn man mác, thương cảm , bi ai.
Không vui, không buồn.
đàn tranh đàn nguyệt đàn tì bà đàn nhị
đàn tam đàn bầu sáo cặp sanh
Các điệu nhạc trong ca Huế:
- Nhạc khúc lưu thuỷ, kim tiền, xuân phong, long hổ.
- Điệu nam ai, nam bình, quả phụ, nam xuân, tương tư khúc, hành vân.
- Tứ đại cảnh.
Các làn điệu ca Huế
Các nhạc cụ
- Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh :
- Hò giã gạo, ru em , giã vôi , giã điệp, bài chòi, bài tiệm , nàng vung:
- Hò lơ, hò ô, hò xay lúa, hò nện
- Các điệu Nam: Nam ai , nam bình, quả phụ, nam xuân, tương tư khúc, hành vân:
- Tứ đại cảnh:
- Các điệu lí: Lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam:
Đàn tranh
Đàn nguyệt
Đàn Tì bà
Đàn tam
Đàn Nhị
Cặp sanh
Đàn bầu
Sáo
..Không gian yên tĩnh bỗng bừng lên những âm thanh của dàn hoà tấu, bởi bốn khúc lưu thuỷ, kim tiền, xuân phong, long hổ du dương trầm bổng, réo rắt mở đầu đêm ca Huế. Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ, vả, ngón bấm, day chớp, búng, ngón phi ngón rãi. tiếng đàn lúc khoan lúc nhặt làm nên tiết tấu xao động tận đáy hồn người.
Theo dõi đoạn : “ Ca Huế hình thành……quyến rũ”
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Tại sao nói: Nghe ca Huế là một thú tao nhã?
Ca Huế thanh cao , lịch sự, nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng từ nội dung dến hình thức, từ cách biểu diễn đến cách thưởng thức, từ ca công đến nhạc công, từ giọng ca dến trang điểm , ăn mặc...
Chính vì thế, nghe ca Huế quả là một thú tao nhã.
Theo dõi đoạn : “ Ca Huế hình thành……quyến rũ”
A : Dòng nhạc dân gian.
B: Dòng nhạc cung đình
C: Nhạc đồng quê
D: Cả A và B.
Ca Huế được hình thành từ đâu?
Nhạc dân gian là các làn điệu dân ca, những điệu hò, điệu lí …., bắt nguồn từ cuộc sống lao động hàng ngày, trong lao động sản xuất nên thường sôi nổi, lạc quan , tươi vui.
Nhạc cung đình là nhạc dùng trong các buổi lễ tôn nghiêm trong cung đình của vua chúa, nơi tôn miếu của triều đình phong kiến, thường có sắc thái uy nghi, trang trọng.
Ca Huế vừa sôi nổi , tươi vui, vừa trang trọng, uy nghi
Nhạc dân gian
Nhạc cung đình
A: Ca ngợi vẻ đẹp của phong cảnh Huế.
B: Ca ngợi vẻ đẹp của một hình thức sinh hoạt văn hoá ở cố đô Huế.
C: Ca ngơị vẻ đẹp của những cô gái Huế.
D: Ca ngợi những nhạc cụ dân gian xứ Huế.
Nội dung của văn bản là gì?
Nét nghệ thuật đặc sắc của văn bản là gì?
A. Miêu tả kết hợp nghị luận.
B. So sánh kết hợp ẩn dụ và liệt kê.
C. Liệt kê, miêu tả kết hợp bình luận.
D. Kể chuyện, miêu tả, nghị luận.
C. Liệt kê, miêu tả kết hợp bình luận.
GHI NHỚ
Cố đô Huế nổi tiếng không phải chỉ có các danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử mà còn nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình. Ca Huế là một hình thức sinh hoạt văn hoá – âm nhạc thanh lịch và tao nhã; một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triển.
Địa phương nơi em sinh sống có những làn điệu dân ca nào?
Hát soóng cọ của người Sán Chỉ- ( Hà Lâu, Đại Dực- Tiên Yên)

Ngoài những làn điệu ca Huế, em còn biết những làn điệu dân ca nào khác trên các vùng miền của đất nước ta ?
- Dân ca quan họ Bắc Ninh.
- Hát Bội- Quy Nhơn Bình Định
- Hát xoan, hát ghẹo- Phú Thọ
- Hát Bài Chòi- Miền Trung
- Dân ca Tây Nguyên
- Dân ca đồng bằng Bắc Bộ . . .
HU?NG D?N V? NH�
Học ghi nhớ, sưu tầm những bài dân ca, học thuộc một vài làn điệu ca Huế hoặc dân ca địa phương.
Nghiên cứu trước bài Liệt kê.
- Soạn bài: Quan Âm Thị Kính