Bài 28. Ca Huế trên sông Hương

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh về dự tiết học hôm nay!
Người thực hiện:
Sinh viên: Mạc Thị Phương
Lớp: ĐHSP VĂN ĐỊA K8
Qua truyện ngắn : "Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu" em có nhận xét gì về tính cách của hai nhân vật chính ?
Kiểm tra bài cũ
Va ren : là một kẻ bất lương, giả dối, bịp bợm một cách trắng trợn.
Phan Bội Châu : là một con người có bản lĩnh kiên cường, bất khuất trước kẻ thù. (Thể hiện qua thái độ im lặng, phớt lờ, khinh bỉ)
Bài 28 – Tiết 113
(Hà Ánh Minh)
Toàn cảnh cố đô Huế
Sông Hương và núi Ngự Bình
Chùa Thiên Mụ
Cầu Tràng Tiền
Ca Huế trên sông Hương
...Đêm. Thành phố lên đèn như sao sa. Màn sương dày dần lên, cảnh vật mờ đi trong một màu trắng đục. Tôi như một lữ khách thích giang hồ với hồn thơ lai láng, tình người nồng hậu bước xuống một con thuyền rồng, có lẽ con thuyền này xưa kia chỉ dành cho vua chúa. Trước mũi thuyền là một không gian rộng thoáng để vua hóng mát ngắm trăng, giữa là một sàn gỗ bào nhẵn có mui vòm được trang trí lộng lẫy, xung quanh thuyền có hình rồng và trước mũi là một đầu rồng như muốn bay lên...
...Trăng lên. Gió mơn man dìu dịu. Dòng sông trăng gợn sóng. Con thuyền bồng bềnh. Đêm nằm trên sông Hương thơ mộng để nghe ca Huế, với tâm trạng chờ đợi rộn lòng...
...Đêm đã về khuya. Xa xa bờ bên kia Thiên Mụ hiện ra mờ ảo, ngọn tháp Phước Duyên dát ánh trăng vàng. Sóng vỗ ru mạn thuyền rồi gợn vô hồi xa mãi cùng những tiếng đàn réo rắt du dương...
CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG
(Trích)
...Nghe tiếng gà gáy bên làng Thọ Cương, cùng tiếng chuông chùa Thiên Mụ gọi năm canh, mà trong khoang thuyền vẫn đầy ắp lời ca tiếng nhạc.
(Theo Hà Ánh Minh, báo Người Hà Nội)
(Theo Hà Ánh Minh, báo Người Hà Nội)
...Trong khoang thuyền, dàn nhạc gồm đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam. Ngoài ra còn có đàn bầu, sáo, cặp sanh để gõ nhịp.
Các ca công còn rất trẻ, nam mặc áo dài the, quần thụng, đầu đội khăn
xếp, nữ mặc áo dài, khăn đóng duyên dáng...
… Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ, vỗ, vả, ngón bấm, day, chớp, búng, ngón phi, ngón rãi. Tiếng đàn lúc khoan lúc nhặt làm nên tiết tấu xao động tận đáy hồn người.
… Không gian yên tĩnh bỗng bừng lên những âm thanh của dàn hòa tấu, bởi bốn nhạc khúc lưu thủy, kim tiền, xuân phong, long hổ du dương trầm bổng réo rắt mở đầu đêm ca Huế.
… Đấy là lúc các ca nhi cất lên những khúc điệu Nam nghe buồn man mác, thương cảm, bi ai, vương vấn như nam ai, nam bình, quả phụ, nam xuân, tương tư khúc, hành vân... Thể điệu ca Huế có sôi nổi, tươi vui, có buồn cảm, bâng khuâng, có tiếc thương ai oán... Lời ca thong thả, trang trọng, trong sáng gợi lên tình người, tình đất nước, trai hiền, gái lịch...
video
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
1.Đọc :
Chậm rãi, rõ ràng, mạch lạc, lưu ý những câu đặc biệt, rút gọn.
2.Thể loại :
Văn bản nhật dụng
3.Giải thích từ khó :
4.Xác định bố cục :
Đọc văn bản, em thấy tác giả tập trung khai thác những nội dung nào ?
Vẻ đẹp phong phú của các làn điệu dân ca Huế (Thể hiện qua tên gọi, các tài liệu, nhạc cụ, cách chơi nhạc)
Vẻ đẹp của cảnh ca Huế trong đêm trăng thơ mộng trên dòng sông Hương.
Nguồn gốc của một số làn điệu ca Huế.
Bố cục văn bản
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Trong văn bản tác giả giới thiệu làn điệu dân ca nào ?
Tên các làn điệu dân ca Huế
Các điệu hò : đánh cá, cấy cày, gặt hái, trồng cây, chăn tằm, chèo cạn, bài thi, đưa linh, giã gạo, ru con, giã vôi, giã điệp, bài chòi, bài tiện, năng vung, hò lơ, hô ô, xay lúa, hò nện.
Hò giã gạo
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Trong văn bản tác giả giới thiệu làn điệu dân ca nào ?
Tên các làn điệu dân ca Huế
Các điệu nam : Nam ai, nam bình, nam xuân, quả phụ, tương tư khúc, hành vân. Tứ đại cảnh.
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Trong văn bản tác giả giới thiệu làn điệu dân ca nào ?
Tên các làn điệu dân ca Huế
Các điệu lí : Con sáo, hoài xuân, hoài nam.
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Để thể hiện những làn điệu dân ca ấy, các nghệ sĩ sử dụng các loại nhạc cụ nào ?
Tên các loại nhạc cụ
Các điệu hò : Đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam, đàn bầu, cặp sanh
ĐàN NHị
ĐàN BầU
ĐàN TRANH
ĐàN NGUYệT
ĐàN Tỳ bà
ĐàN Tam
ĐàN ĐáY
SáO TRúC
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Thể hiện phong phú qua làn điệu, tên gọi nhạc điệu, cách chơi.
Vẻ đẹp của cảnh ca Huế trong đêm trăng thơ mộng, trên dòng Hương Giang được tác giả miêu tả như thế nào ?
Thành phố lên đèn, lữ khách xuống thuyền rồng và được nghe hát, đàn.
Trăng lên, gió dìu dịu, sông gợn sóng, con thuyền bồng bềnh.
Bốn nhạc khúc réo rắt làm xao động lòng người.
Đêm về khuya...vẫn đầy ắp tiếng nhạc, lời ca.
2.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng của cảnh con người, lời ca xứ Huế.
TRANG PHụC HUế
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
Nguồn gốc của ca Huế từ đâu ?
Nhạc dân gian : Các điệu hò, điệu lí, điệu nam : sôi nổi, lạc quan, vui tươi, tôn nghiêm, trang trọng.
Nhạc cung đình, nhã nhạc : nhạc dùng trong những buổi lễ tôn nghiêm ở cung đình vua chúa, nơI tôn miếu của triều đình.
2.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
3.Nguồn gốc ca Huế :
Di sản văn hoá tinh thần vô giá.
Ti?t 113
Ca Huế trên sông Hương
Hà Minh ánh
I.Đọc - Hiểu văn bản :
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
"Ca Huế trên sông Hương" đem lại cho em những hiểu biết gì về kinh đô xưa ?
Nét sinh hoạt văn hoá : độc đáo, giàu bản sắc.
Cảnh vật : thơ mộng
Con người : Nhẹ nhàng, tao nhã, đời sống nội tâm kín đáo, sâu sắc.
2.Vẻ đẹp của các làn điệu dân ca Huế :
3.Nguồn gốc ca Huế :
III.Tổng kết :
Yêu mến tự hào về đất nước, con người.
Ghi nhớ : SGK
video
IV
Luyện tập
Câu 1 : Phương thức biểu đạt chính của văn bản "Ca Huế trên sông Hương" là gì ?
A.Phương thức miêu tả.
B.Phương thức tự sự.
C.Phương thức thuyết minh.
D.Phương thức nghị luận.
Bài tập luyện tập
Câu 2 : Vì sao có thể nói :"Ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng uy nghi" ?
A.Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian.
B.Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc thính phòng.
C.Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc cung đình.
D.Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian và nhạc cung đình.
Bài tập luyện tập
Câu 3 : Câu văn nào nói về vẻ đẹp con người xứ Huế ?
A.Mỗi câu hò Huế dù ngắn hay dài đều được gửi gắm ít ra một ý tình trọn ven.
B.Hò Huế thể hiện lòng khao khát, nỗi mong chờ hoài vọng thiết tha.
C.Con gái Huế nội tâm thật phong phú và âm thầm, sâu thẳm.
D.Huế chính là quê hương của chiếc áo dài Việt Nam.
Bài tập luyện tập
1. Bài cũ :
- Học thuộc phần ghi nhớ : SGK.
- Nắm kĩ nội dung phần phân tích.
2. Bài mới :
- Soạn bài Quan Âm Thị Kính.
- Tìm hiểu bố cục
- Nỗi oan của Thị Kính được thể hiện như thế nào ?
Hướng dẫn về nhà

Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh !