Bài 28. Ca Huế trên sông Hương

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ NGỮ VĂN
Giáo viên: Nguyễn Trung Thanh
Trường THCS Cát Quế B





Ngữ văn. Tiết 114. Văn bản: Ca Huế trên sông Hương
( Hà Ánh Minh )
I. Đọc và tìm hiểu chung
1. Đọc
2. Chú thích
Ca Huế: Là dân ca Huế nói riêng, dân ca vùng Thừa Thiên nói chung. Ca Huế ở đây chỉ một hình thức sinh hoạt văn hóa
độc đáo của cố đô: người nghe và người hát cùng ngồi trên thuyền
đi trên sông Hương. Ca Huế thường diễn ra vào ban đêm và chủ yếu là hát các làn điệu ca Huế.
3. Tác giả: nhà báo Hà Ánh Minh
4. Tác phẩm: in trên báo Người Hà Nội
5. Bố cục: hai phần
- Phần một: Từ đầu => lý hoài nam: Sự phong phú của ca Huế
- Phần hai: ( phần còn lại ): Những đặc sắc của ca Huế
II. Tìm hiểu văn bản
1. Sự phong phú của ca Huế
- Các điệu hò:hò đánh cá, hò
hò cấy cày gặt hái, hò trồng
cây chăn tằm, hò đưa linh, hò
giã gạo, ru em, giã vôi, giã
điệp, bài chòi, bài tiệm.
- Các điệu lý: lý con sáo, lý
hoài nam, lý hoài xuân.
- Các điệu nam: nam ai, nam
bình, nam xuân, hành vân, tương tư khúc...
=> Biện pháp liệt kê, giải thích: Ca Huế phong phú về làn điệu, sâu
sắc thấm thía về nội dung, mang hồn cốt xứ Huế.

2. Những đặc sắc của ca Huế
a. Cách biểu diễn:
- Ca Huế được biểu diễn trên thuyền đi trên sông Hương trong đêm.
- Dàn nhạc: đàn tranh, đàn nguyệt, đàn tì bà, đàn nhị, đàn tam,
đàn bầu, sáo và cặp sanh...
- Ca công:
* nam mặc áo dài the, quần thụng, đầu đội khăn xếp
* nữ mặc áo dài, khăn đóng duyên dáng
- Nhạc công: Dùng ngón nhấn, mổ, vỗ, vả, ngón bấm, ngón day, ngón phi, ngón rãi...
=> Biện pháp liệt kê: sự phong phú trong cách diễn ca Huế;
ca Huế vừa thanh lịch vừa tinh tế, vừa mang tính dân tộc cao
trong cách biểu diễn.
b. Cách thưởng thức:
- Không gian: trên thuyền ( sông Hương)
- Thời gian: ban đêm
=> Cách biểu diễn ca Huế vừa dân dã vừa sang trọng, vừa mang tính thẩm mỹ cao.

c.Sự hình thành ca Huế:
- Ca nhạc dân gian
- Ca nhạc cung đình, nhã nhạc trang trọng uy nghi.
=> Ca Huế là sự kết hợp giữa âm nhạc dân gian với âm nhạc cung đình; âm nhạc bình dân với âm nhạc bác học.
Nhạc cung đình
Ca Huế phong phú về làn điệu, sâu sắc thấm thía về nội dung , tình cảm, mang những nét đặc trưng của miền đất và tâm hồn Huế.
- Quang cảnh sông nước đẹp huyền ảo , thơ mộng.
- Trang phục và cách biểu diễn độc đáo, thanh lịch tinh tế, mang đậm tính dân tộc.
- Nghe và nhìn trực tiếp các ca công biểu diễn
Câu hỏi thảo lụân
Tại sao có thể nói: Nghe ca Huế là một thú tao nhã?
- Ca Huế thanh cao , lịch sự , nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng từ nội dung đến hình thức, từ cách biểu diễn đến cách thưởng thức, từ ca công đến nhạc công, từ giọng ca đến cách trang điểm, ăn mặc.
Do đó, có thể nói : Nghe ca Huế là một thú tao nhã.
Các loại nhạc cụ:
1. Sự phong phú và đa dạng
của nghệ thuật ca Huế.
? Em hãy kể tên tất cả các bản đàn trong văn bản?
Ca Huế phong phú về làn điệu, sâu sắc thấm thía về nội dung , tình cảm, mang những nét đặc trưng của miền đất và tâm hồn Huế.
- Quang cảnh sông nước đẹp huyền ảo , thơ mộng.
- Trang phục và cách biểu diễn độc đáo, thanh lịch tinh tế, mang đậm tính dân tộc.
- Nghe và nhìn trực tiếp các ca công biểu diễn
Đây là một loại hình nghệ thuật.
 Thường xuất hiện trong các buổi lễ tiết trang trọng, uy nghi.
 Được UNEESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể.
Trò chơi
Nhã nhạc cung đình Huế.
1
2
3
4
5
xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em