Bài 28. Ca Huế trên sông Hương

Đại nội
C?u Tràng Tiền
Đêm ca Huế
Chùa Thiên Mụ
CỐ ĐÔ HUẾ
- Veà vò trí ñòa lí : Hueá thuoäc Mieàn Trung cuûa Vieät Nam , phía Nam giaùp Ñaø naüng , phía Baéc giaùp Quaûng Trò .
- Veà ñaëc ñieåm lòch söû : Hueá ( Phuù Xuaân ) töøng laø kinh ñoâ cuûa nhaø Nguyeãn hôn traêm naêm
- Veà danh lam thaéng caûnh : Coù soâng Höông , nuùi Ngöï , chuøa Thieân Muï …

2. Chú thích :
- Ca Huế: dân ca Huế nói riêng và vùng Thừa Thiên nói chung. Ca Huế ở đây chỉ một sinh hoạt van hoá độc đáo của cố đô Huế: người nghe và người hát cùng ngồi thuyền đi trên sông Hương.
Ca Huế thường diễn ra vào ban đêm và chủ yếu hát các làn điệu dân ca Huế.
- Thiên Mụ (còn gọi là chùa Linh Mụ): ngôi chùa nổi tiếng nằm bên bờ sông Hương, phía tây thành phố Huế .
Làn điệu :
- Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh…

- Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi, bài tiệm, nàng vung…


*Tình cảm – cung bậc
Buồn bã

-Náo nức nồng hậu tình người
-Gần gũi với dân ca Nghệ Tĩnh . Hò Huế thể hiện lòng khao khát , nỗi mong chờ hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế

- Hò lơ , hò ô , xay lúa, hò nện .






- Nam ai , nam bình , quả phụ , nam xuân , tương tư khúc , hành vân .
-Buồn man mác , thương cảm, bi ai , vương vấn .
- Tứ đại cảnh
* Không vui , không buồn , âm hưởng điệu Bắc pha phách điệu Nam .
- Các điệu lý như : Lý con sáo , lý hoài xuân , lý hoài nam .
MỘT SỐ LÀN ĐIỆU CA HUẾ
ÂM HƯỞNG VÀ ĐẶC ĐIỂM
NỔI BẬT
- Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh
Hò giã gạo, ru em, giã vôi vôi,
giã điệp

Hò ô, hò lơ, xay lúa, hò nện...

Nam ai, nam bình, tương tư
khúc...
- Tứ đại cảnh
Buồn bã

Náo nức, nồng hậu tình người


- Lòng khao khát mong chờ,
hoài vọng
- Buồn man mác, thương cảm

Không vui, không buồn
Liệt kê
=> Phong phú về làn điệu, sâu sắc thấm thía về tình cảm, thể hiện tấm lòng khao khát. Nỗi mong chờ hoài vọng tha thiết của tâm hồn Huế.
Nhạc cụ: đàn tranh, sáo, cặp sanh...
Đàn nhị
Đàn nguyệt
Đàn tì bà
Đàn tranh
Cặp sanh
=> Phong phú và đa dạng
-ngón đàn trau chuốt như: nhấn, mổ, vỗ, vã, ngón bấm, day, chớp…
+ Tiếng đàn lúc khoan lúc nhặt làm nên tiết tấu xao động tận đáy hồn người.

-> Cách chơi đàn: nhiều hình thức, nhiều âm điệu, tiết tấu, công phu, điêu luyện, tinh xảo..
b. Đêm ca Huế trên dòng sông Hương
CỐ ĐÔ HUẾ
ĐÊM CA HUẾ
ĐÊM CA HUẾ
CẶP SANH
CA CÔNG
* Ca công
Nam: Áo dài, khăn xếp
Nữ: Áo dài, khăn đóng
Trẻ trung, thanh lịch









* Nhạc công: với những ngón đàn trau chuốt
=> Thanh lịch, tinh tế, tính dân tộc cao trong biểu diễn.

Thời gian: ban đêm
Không gian: trên thuyền, giữa dòng sông Hương

-> Rộng mát, thơ mộng, huyền ảo

- Cách thưởng thức ca Huế vừa dân dã, vừa sang
trọng, tao nhã, thi vị, quyến rũ giữa một thiên nhiên
Và lòng người trong sach. Ca Huế đã đạt tới một vẻ
hoàn thiện trong cách thưởng thức này.

Th?o lu?n:
T?i sao tỏc gi? l?i núi:
Nghe ca Hu? l� m?t thỳ vui
tao nhó?
Nét sinh ho?t van hoá dân gian độc đáo
từ cách biểu diễn điêu luyện ,đến trang phục
trang tr?ng và không gian thơ mộng .
CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG
Hà Ánh Minh
-nguồn gốc: bắt nguồn từ dòng ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đình, có cả điệu bắc lẫn điệu nam.
+nhạc dân gian thường sôi nỗi, lạc quan,tươi vui.
+ nhạc cung đình nhã nhặn, trang trọng, uy nghi.
=> sự kết hợp đầy đủ nghệ thuật, nhuần nhuyễn 2 dòng nhạc ấy.
Nguồn gốc ca Huế
Dòng nhạc dân gian: giản dị, sôi nổi
Dòng nhạc cung đình (nhã nhạc): bác học,
trau chuốt và sang trong

Nghệ thuật liệt kê, tương phản.
Nội dung:
+ Cố đô Huế là một địa danh nổi tiếng về danh lam thắng cảnh và văn hóa.
+ Ca Huế thanh cao, lịch sự, duyên dáng, là hình thức sinh hoạt văn hóa độc đáo cổ truyền của dân tộc cần được bảo tồn và phát huy.
IV . Luyện tập
Hãy kể tên những làn điệu dân ca địa phương mà em biết ?
Hò kéo lưới ( Nam Bộ ).
Lí đất giồng ;
Lí cây bông ( Nam Bộ )
Quan họ Bắc Ninh .
CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG
6
5
4
3
2
1
Đúng hay sai?
Đúng hay sai?

Văn bản "Ca Huế trên sông Hưuơng" của tác giả
Phạm Duy Tốn
Sai
hay
Đúng
Ca Huế là sự kết hợp gi?a ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đỡnh.
Sai
hay
Đúng
Các nhạc cụ đưuợc nhắc đến trong bài "Ca Huế trên sông Huơng" là: đàn ghi ta, đàn bầu, đàn nhị, đàn tam.
hay
Đúng
Sai
Trang phục của các ca công trong bài là: Nam mặc áo dài the, quần thụng, đầu đội khan xếp, nam mặc áo tứ thân, chít khan mỏ quạ.

Sai
hay
Đúng
Ca Huế được biểu diễn trên thuyền rồng, gi?a dòng sông Hưuơng, vào ban đêm.
Sai
hay
Đúng
Cố đô Huế đuược công nhận là di sản van hoá thế giới.
Sai
hay
Đúng
* Hướng dẫn học ở nhà
Học thuộc ghi nhớ
Làm bài tập