Bài 27. Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng năm 938

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ NGUYỄN VIẾT XUÂN
MÔN LỊCH SỬ 6
GIÁO VIÊN: HOÀNG THỊ THU THUỶ
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
KIỂM TRA BÀI CŨ
Khúc Thừa Dụ tập hợp nhân dân dựng quyền tự chủ trong hoàn cảnh nào? Họ Khúc đã làm những việc gì để xây dựng đất nước tự chủ?
- Hoàn cảnh: Nhà Đường suy yếu.
- Họ Khúc xây dựng đất nước tự chủ:
+ Đặt lại khu vực hành chính.
+ Cử người trông coi mọi việc đến tận xã.
+ Xem xét và định lại mức thuế
+ Bãi bỏ các thứ lao dịch thời Bắc thuộc.
+ Lập lại sổ hộ khẩu.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Dương Đình Nghệ chống quân xâm lược Nam Hán lần thứ nhất ( 930 – 931 ) như thế nào ?
Mùa thu 930, quân Nam Hán tiến đánh nước ta, Khúc Thừa Mĩ chống cự không nổi và bị bắt về Trung Quốc.
- Năm 931, Dương Đình Nghệ đem quân từ Thanh Hóa ra bao vây, tấn công thành Tống Bình.
- Dương Đình Nghệ chiếm được Tống Bình và đón đánh quân tiếp viện, quân Nam Hán bị đánh tan tác.
Kháng chiến thắng lợi.
- Dương Đình Nghệ tự xưng Tiết độ sứ, tiếp tục xây dựng đất nước tự chủ.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?
a) Hoàn cảnh
Ngô Quyền là người Đường Lâm (Hà Tây), có chí lớn, mưu lược.
Là một tướng giỏi, có nhiều công lao trong cuộc kháng chiến chống Nam Hán lần thứ nhất.
Là con rể của Dương Đình Nghệ, giữ chức Thứ sử, trấn giữ Ái châu (Thanh Hóa).
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?
a) Hoàn cảnh
- Năm 937, Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ.
Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ
 Ngô Quyền kéo quân ra Bắc
- Ngô Quyền kéo quân ra Bắc để diệt Kiều Công Tiễn nhằm:
+ Trị tội tên phản bội, diệt trừ hậu hoạ.
+ Bảo vệ nền tự chủ cúa đất nước đang được xây dựng
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?
a) Hoàn cảnh
- Năm 937, Kiều Công Tiễn giết Dương Đình Nghệ.
 Ngô Quyền kéo quân ra Bắc
- Kiều Công Tiễn cầu cứu nhà Nam Hán  quân Hán nhân cớ đó xâm lược nước ta lần thứ hai.
- Kiều Công Tiễn muốn dùng thế lực của nhà Nam Hán để chống Ngô Quyền, đoạt bằng được chức Tiết độ sứ.
- Đây là một hành động phản phúc “cõng rắn cắn gà nhà”
*
Đạo quân thuỷ do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy
Đạo quân vua Nam Hán đóng ở Hải Môn
-
Quân xâm lược Nam Hán tiến vào nước ta theo đường nào?
Theo 2 hướng:
Thứ nhất do con vua là Hoằng Tháo tiến vào theo đường sông Bạch Đằng,
Thứ hai do vua Nam Hán chỉ huy đóng ở Hải Môn, sẵn sàng tiếp ứng cho Hoằng Tháo.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?
a) Hoàn cảnh
b) Kế hoạch
- Cho quân tiến vào thành Đại La giết Kiều Công Tiễn.
Bàn bạc với các tướng sĩ cách đánh quân xâm lược Chọn sông Bạch Đằng làm nơi quyết chiến với giặc.
Ngô Quyền giết Kiều Công Tiễn
Ngô Quyền bàn với các tướng tá: “ Hoằng Tháo là một đứa trẻ dại, đem quân từ xa đến, quân lính mệt mỏi lại nghe tin Kiều Công Tiễn chết nên không có người làm nội ứng, đã mất vía trước rồi. Quân ta sức mạnh đối địch với quân mệt mỏi, tất phá được. Song họ có lợi ở thuyền, nếu ta không phòng bị trước thì chuyện được thua không thể biết được”
Ngơ Quy?n b? trí tr?n d?a tr�n sơng B?ch D?ng
Chặt gỗ để đóng cọc
Đóng cọc ở sông Bạch Đằng
Quân mai phục hai bên bờ
Vì sao Ngô Quyền quyết định chọn sông
Bạch Đằng làm nơi quyết chiến
với quân Nam Hán?
Kế hoạch đánh giặc của
Ngô Quyền chủ động và
độc đáo ở điểm nào?
THẢO LUẬN NHÓM:
Nhóm 1+2
Nhóm 3+4
Nhóm 1+2:
Vì sao Ngô Quyền quyết định chọn sông
Bạch Đằng làm nơi quyết chiến
với quân Nam Hán?
Sông Bạch Đằng là nơi có địa hình hiểm trở:
Trước cửa sông Bạch Đằng, về phía bắc có những đảo nhỏ và những cánh rừng bạt ngàn thuận tiện cho việc dấu quân mai phục.
Do ảnh hưởng của thuỷ triều lên – xuống rất mạnh, mực nước chênh lệch nhau đến 3m
Khi triều lên, lòng sông rộng mênh mông đến hàng nghìn mét, sâu hơn chục mét.
LIÊN HỆ
- Sông Bạch Đằng ( còn gọi là Bạch Đằng Giang) hiệu là sông Vân Cừ. Là con sông chảy giữa thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) và huyện Thuỷ Nguyên (Hải Phong), nằm trong hệ thống sông Thái Bình.
Sông Bạch Đằng nổi tiếng với 3 chiến công của dân tộc Việt Nam:
+ Năm 938 của Ngô Quyền đánh thắng quân Nam Hán.
+ Năm 981: Hoàng đế Lê Đại Hành phá tan quân Tống xâm lược.
+ Năm 1288: Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn đại thắng quân xâm lược Mông - Nguyên
Nhóm 3+4:
Kế hoạch đánh giặc của
Ngô Quyền chủ động và
độc đáo ở điểm nào?
- Chủ động: Đón đánh quân xâm lược.
- Độc đáo: Bố trí trận địa cọc ngầm trên
sông Bạch Đằng
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
1. Ngô Quyền đã chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán như thế nào?
a) Diễn biến
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
- Cuối năm 938, đoàn thuyền chiến Nam Hán do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy kéo vào vùng biển nước ta.
SÔNG BẠCH ĐẰNG
CỬA SÔNG BẠCH ĐẰNG
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
- Cuối năm 938, đoàn thuyền chiến Nam Hán do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy kéo vào vùng biển nước ta.
- Khi triều lên: ta cho thuyền nhẹ ra nhử giặc vào cửa sông Bạch Đằng.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
- Cuối năm 938, đoàn thuyền chiến Nam Hán do Lưu Hoằng Tháo chỉ huy kéo vào vùng biển nước ta.
- Khi thuỷ triều lên: ta cho thuyền nhẹ ra nhử giặc vào cửa sông Bạch Đằng.
 Lưu Hoàng Tháo đốc quân đuổi theo, vượt qua bãi cọc
- Khi thuỷ triều rút, Ngô Quyền hạ lệnh dốc toàn lực lượng đánh quật trở lại.
Quân Nam Hán chống cự không nổi, rút chạy ra biển.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
- Khi thuỷ triều rút, Ngô Quyền hạ lệnh dốc toàn lực lượng đánh quật trở lại.
Quân Nam Hán chống cự không nổi, rút chạy ra biển.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
+ Quân mai phục của ta tấn công từ 2 bên quân Hán rối loạn, thuyền xô vào bãi cọc vỡ tan.
- Khi thuỷ triều rút, Ngô Quyền hạ lệnh dốc toàn lực lượng đánh quật trở lại.
Quân Nam Hán chống cự không nổi, rút chạy ra biển.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
+ Quân mai phục của ta tấn công từ 2 bên quân Hán rối loạn, thuyền xô vào bãi cọc vỡ tan.
- Số còn lại bị ta dùng thuyền nhỏ ra đánh tiêu diệt đến quá nửa Lưu Hoàng Tháo tử trận
Ta giành thắng lợi hoàn toàn
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
b) Kết quả
Quân ta
Quân địch tháo chạy
Quân bộ ta mai phục
xxxxx
Sông và cửa sông Bạch Đằng xưa
Lược đồ chiến thắng Bạch Đằng năm 938
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
b) Kết quả
c) Ý nghĩa
Chiến thắng Bạch Đằng xảy ra quá nhanh đến mức vua Nam Hán đóng quân sát biên giới không kịp đem quân ứng cứu cho con. Khi nghe tin, ông ta chỉ còn biết khóc lóc thảm thiết rồi lập đàn hương án quay về trời Nam tế con rồi rút binh về nước. Từ đó bọn chúng phải dẹp bỏ vĩnh viên dã tâm xâm lược nước ta.
Quân, dân ta ăn mừng chiến thắng
Vì sao nói: Trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938 là một chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta?
Là một trong những trận thuỷ chiến lớn nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc, tiêu diệt được nhiều quân thù, đánh bại ý chí xâm lăng của nhà Nam Hán, khiến cho chúng không dám tấn công xâm lược nước ta lần thứ ba.
Kết thúc hơn 1000 năm đô hộ của phong kiến phương Bắc. Mở ra thời kì độc lập dân tộc lâu dài của dân tộc.
Bài 27: NGÔ QUYỀN VÀ CHIẾN THẮNG BẠCH ĐẰNG NĂM 938
2. Chiến thắng Bạch Đằng năm 938.
a) Diễn biến
b) Kết quả
c) Ý nghĩa
Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 là chiến thắng vĩ đại của lịch sử dân tộc
- Đập tan hoàn toàn mưu đồ xâm chiếm nước ta của bọn phong kiến phương Bắc.
- Mở ra thời kì mới – thời kì xây dựng và bảo vệ nền độc lập lâu dài của Tổ Quốc.
- Khẳng định quyền làm chủ của nhân dân ta, tạo thêm niềm tin và sự tự hào dân tộc.
Ngô Quyền đã có công lao như thế nào trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nam Hán lần thứ hai ?
- Huy động được sức mạnh của toàn dân
-Tận dụng được vị trí và địa thế của sông Bạch Đằng
Chủ động đưa ra kế hoạch và cách đánh giặc độc đáo: bố trí trận địa cọc ngầm để làm nên chiến thắng vĩ đại của dân tộc

Lăng Ngô Quyền ở Hà Nội
Để ghi nhớ công lao to lớn của Ngô Quyền nhân dân đã làm gì ?
Nhân dân ta ghi nhớ và biết ơn công lao to lớn của Ngô Quyền đối với đất nước ta
Tượng Ngô Quyền
GDCD 6
Vậy để tưởng nhớ công lao của Ngô Quyền và cha anh thì các em phải làm gì ?
-Là học sinh thì các em phải cố gắng học tập cho thật tốt để trở thành một công dân có ích cho đất nước
“ Tiền Ngô Vương có thể lấy quân mới nhóm hợp của đất Việt ta mà phá được trăm vạn quân của Lưu Hoằng Tháo, mở nước xưng vương làm cho người phương Bắc không dám sang nữa. Có thể bảo là một cơn giận mà yên được dân, mưu cũng giỏi mà đánh cũng giỏi vậy. Tuy chỉ xưng vương, chưa lên ngôi Hoàng đế và đổi niên hiệu nhưng mà chính thống của nước Việt ngõ hầu đã nối lại được ”
Lê Văn Hưu

Đất nước ta bị phong kiến phương Bắc đô hộ, Ngô Quyền mới tập hợp được những người dân, họ chưa biết gì về quân sự nhưng với lòng yêu nước, căm thù giặc cao độ, họ đã đánh tan được trăm vạn quân xâm lược hùng mạnh.
Từ đây có thể rút ra bài học lich sử: Một dân tộc, dù nhỏ, yếu, nhưng quyết tâm đấu tranh giành độc lập dân tộc thì có thể đánh bại được kẻ thù hùng mạnh hơn gấp nhiều lần.

Bài tập củng cố :
Câu 1: Ngô Quyền đã làm gì để chuẩn bị đánh quân xâm lược Nam Hán?
Câu 2: Theo em, trận chiến trên sông Bạch Đằng năm 938 diễn ra trong thời gian bao lâu?
Kéo quân ra Bắc trị tội Kiều Công Tiễn
Khẩn trương tổ chức kháng chiến.
Bàn bạc với các tướng, chủ động đón đánh quân xâm lược Nam Hán.
Một ngày
Câu 3: Em rút ra nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán do Ngô Quyền lãnh đạo?
Sự đoàn kết của nhân dân ta.
Sự lãnh đạo tài tình của Ngô Quyền.
- Học bài
- Làm bài tập theo câu hỏi SGK, tr. 76
- Chuẩn bị bài 28: ÔN TẬP
Dặn dò:
CÁM ƠN QÚYTHẦY CÔ VỀ DỰ GiỜ