Bài 27. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo)

Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
Tiết 62
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu:
( Luyện tập )
a. Bà tôi tóc đã bạc.
C N
V N
C
V
b. Bỗng một bàn tay đặt vào vai khiến hắn giật mình.
C
V
V
C
CN
V N
Phân tích cấu trúc ngữ pháp trong các câu sau:
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
I. Lý thuyết
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
I. Lý thuyết
Thế nào là cụm chủ - vị để mở rộng câu ?
Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ vị ( cụm C – V ) , làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
v
c
CN
Xác định thành phần câu và cho biết câu trên mở rộng thành phần nào ?
a. Bố về là một tin vui.
b. Cái bàn này chân gãy rồi.
c. Con được bố tha thứ.
d. Bài văn em viết rất hay.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
VN
c
v
CN
VN
c
v
c
v
VN
CN
CN
VN
Mở rộng thành phần CN
Mở rộng thành phần VN
Mở rộng thành phần phụ ngữ
Mở rộng thành phần phụ ngữ
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
I. Lý thuyết

Đánh dấu “” vào có câu kết luận đúng nhất.
Các trường hợp có thể dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu là:






Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
I. Lý thuyết
Đánh dấu “” vào có câu kết luận đúng.
Không thể dùng cụm C – V để mở rộng thành phần:
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
I. Lý thuyết
Chủ ngữ
Vị ngữ
Cụm danh từ
Cụm động từ
Cụm tính từ
Các trường hợp có thể dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu:
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
I. Lý thuyết
Hãy chọn đáp án đúng!
Sai
Đúng
Cần phải phân biệt cụm C – V làm nòng cốt câu với cụm C – V để mở rộng câu
Cụm C – V mở rộng thành phần và cụm C – V của câu là:
c
v
a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 1
c
v
CN
VN
Khí hậu nước ta ấm áp
Cụm C – V làm chủ ngữ
cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa
Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 1
b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim tiếng suối nghe mới hay.
Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ “khi”
khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp
nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim tiếng suối nghe mới hay
Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ “nói”
khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim tiếng suối nghe mới hay
Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm danh từ “khi”
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 1
c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất nước mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [ … ].
thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất nước mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [ … ].
Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động từ “thấy”
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 2
Gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ:
a) Chúng em học giỏi lam cho cha mẹ và thày cô rất vui lòng.
b) Nhà văn Hoài Thanh khảng định rằng cái đẹp là cái có ích.
c) Tiếng Việt rất giầu thanh điệu khiến lời nói của người Việt Nam ta rất du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
d) Cách mạng tháng Tám thành công đã khiến cho Tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 2
Gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ:
a) Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thày cô rất vui lòng.
b) Nhà văn Hoài Thanh khảng định: “Cái đẹp là cái có ích”.
Chúng em học giỏi làm cho cha mẹ và thày cô rất vui lòng.
Nhà văn Hoài Thanh khảng định rằng cái đẹp là cái có ích.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 2
Gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ:
Tiếng Việt rất giầu thanh điệu khiến lời nói của người Việt Nam ta rất du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
Cách mạng tháng Tám thành công đã khiến cho Tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.
c) Tiếng Việt rất giầu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta rất du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
d) Cách mạng tháng Tám thành công. Từ đó, Tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP 3
Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu thành một câu có cụm C – V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.
Anh em hòa thuận khiến hai thân vui vầy.
Đây là cảnh một rừng thông ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại
Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”, “Giác ngộ”, “Bên kia sông đuống” , … ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP MỞ RỘNG
Biến đổi các câu sau thành câu có cụm C – V làm thành phần câu, thành phần cụm từ.
a) Bà nội chia quà cho cháu.
Bà nội đi chợ về chia quà cho cháu.
b) Tôi đã gặp bạn ấy.
c) Cả lớp đã làm xong bài tập.
Tôi đã gặp bạn ấy đi học về.
Cả lớp đã làm xong bài tập thầy giáo ra.
d) Quyển họa báo rất đẹp.
Quyển họa báo bìa rất đẹp.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
BÀI TẬP MỞ RỘNG
Chuyển đổi các câu có cụm C – V làm thành phần sau thành câu đơn không mở rộng cụm C – V.
a) Sự tiến bộ của em làm cha mẹ vui lòng.
Sự tiến bộ của em làm mẹ vui lòng cha mẹ .
b) Bà em chân tay đều yếu lắm.
c) Tôi đọc quyển sách này nhiều rồi.
Quyển sách này, tôi đọc nhiều rồi.
Chân tay bà em đều yếu lắm.
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
- Con thuyền sang sông.
- Con thuyền chở gạo đang sang sông.
Câu nào diễn đạt đúng hình ảnh trên nhất ?
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập
Tiết 62
II. Bài tập
Đặt hai câu có cụm C – V dùng để mở rộng câu.