Bài 26. Thực hành: Nhận biết một vài dạng đột biến

THỰC HÀNH
NHẬN BIẾT MỘT VÀI DẠNG ĐỘT BIẾN
I. ĐỘT BIẾN HÌNH THÁI:
1. Cây lúa:
Bên trái: cánh đồng lúa thơm đột biến Basmati M5 (vụ thứ năm). Bên phải: hạt gạo tám thơm ngắn thông thường của Việt Nam và hạt gạo dài của giống lúa đột biến Basmati.
Theo PGS.TS Lê Xuân Thám đặc điểm của dòng thuấn đột biến này vẫn giữ được mùi thơm của giống lúa Basmati kết quả này không thể thực hiện được bằng phương pháp lai tạo chọn lọc. Đặc biệt là đã rút ngắn được thời gian sinh trưởng chỉ còn 90 ngày (có thể thâm canh ba vụ hoặc hai vụ lúa một vụ màu), chiều cao của cây là 90 - 95 cm, hạt dài thon, đẹp, và năng xuất tăng gấp 2 - 2,5 lần so với giống gốc.
Giống lúa thơm Basmati
Đây là mốc vàng thường
Đây là mốc vàng đột biến:
Lưu ý mốc vàng thường và mốc vàng đột biến chỉ khác nhau tí về màu vàng và hoa đột biến không có sọc nâu ở trên túi.
2. Hoa:
Mốc hồng thường:
Mốc hồng đột biến:
Ở lá đài của lòai hoang dại
đột biến sep1, sep2, sep3 (B) giống nhau, bao gồm những tế bào hình chữ nhật kéo dài xếp song song.
3. Người:
Các nhà sinh vật học Brazil đang ăn mừng sự ra đời của 8 chú cá sấu trắng, nhưng sau khi ăn mừng, nhiệm vụ tiếp theo của họ là phải giúp chúng cách xoay xở trong môi trường tự nhiên. Hiện tượng đột biến gen.
4. Động vật:
Người dân ở huyện Đàm Thành, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc đổ sô tới xem chú vịt đa chi kì lạ này. Ngoài hai chân như vịt thường, chú lại "mọc" thêm một chiếc ở phía sau.
Thành thử, khi đi lại vịt con phải kéo lê thêm cái chân vừa thừa vừa vướng trên mặt đất. Nhiều người gọi tên chú là vịt con có đuôi.
Vịt con vẫn ăn uống đi lại khỏe mạnh sau mấy ngày chào đời, nó chưa có triệu trứng bệnh tật gì gây ra do đột biến gen cả.


Muỗi đột biến chống lại sốt rét
Trong một phòng thí nghiệm chật hẹp, ẩm thấp tại London, những đàn muỗi vo ve trong chiếc lồng phủ lưới đang được nghiên cứu tìm ra biện pháp kiểm soát bệnh sốt rét.
Janus, mot chu rua hai dau, hien dang song tai Bao tang lich su tu nhien o Geneve (Thuy Si) vua duoc nguoi ta to chuc sinh nhat lan thu 10.
Theo cac chuyen gia thi hien tuong dot bien gen da gay nen tinh trang hai dau cho chu rua nay tu khi moi sinh ra.
Đột biến số lượng NST
Lệch bội (Dị bội)
Đa bội
NST thường

NST giới tính
Thực vật: hay gặp,
dẫn đến đa dạng quả, hạt,...
Động vật: ít gặp hơn
Ở động vật và người: gây các hội chứng XXY, XXX, XO,...
Tự đa bội: Tăng bội số nguyên lần NST 2n của loài
4n, 6n, 8n,... là đa bội chẵn
3n, 5n, 7n,... là đa bội lẻ
Dị đa bội: là tăng số lượng NST khi cả 2 (hay nhiều) bộ NST của các loài khác xa nhau cùng tồn tại trong 1 tế bào
II. ĐOÄT BIEÁN SOÁ LÖÔÏNG NHIEÃM SAÉC THEÅ:
(n)
(n)
2n
(Sơ đồ minh họa cơ chế hình thành các loại giao tử)
*GP
*TBSD
Giao tử bình thường
(n+1)
(n-1)
2n
Giao tử đột biến
hoặc
(Sơ đồ minh họa cơ chế hình thành thể lệch bội qua thụ tinh )
(2n+2)
(2n+1)
(2n-1)
(2n-2)
n+1
n
n-1
n
n+1
n-1
Giảm phân
Thụ tinh
(Sơ đồ minh họa cơ chế hình thành thể đa bội qua thụ tinh )
Hình ảnh thể đa bội