Bài 26. Sống chết mặc bay

VUI mừng CHàO các thầy cô

Ti?t :107
VAN B?N:
S?NG CH?T M?C BAY
(Ph?m Duy T?n)
GV: HOÀNG THỊ MINH NGỌC
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN TRỖI
I. TÌM HIỂU CHUNG:
- Quê:Thu?ng Tớn, Sinh ? Dụng Th? (H�ng D?u, H� N?i).
L� m?t trong s? ớt ngu?i cú th�nh t?u d?u tiờn v? truy?n ng?n hi?n d?i.
1. Tác giả:Ph?m Duy T?n (1813 - 1924),
2. Tác phẩm:
a. Ho�n c?nh sỏng tỏc: d?u th? k? XX
b. Th? lo?i: Truy?n ng?n
Bụng hoa d?u mu� c?a truy?n ng?n
hi?n d?i Vi?t Nam.
- Vi?t b?ng van xuụi ti?ng Vi?t hi?n d?i.
SỐNG CHẾT MẶC BAY
Thể loại
Nội dung
c. D?c - Túm t?t
Dân làng X, phủ X đang phải đối mặt với nguy cơ đê vỡ. Họ đang cố gắng hết sức để cứu con đê, bảo toàn tính mạng và cuộc sống của mình. Trong khi ấy, trong đình cao mà vững chãi, những người có trách nhiệm hộ đê là quan phủ và các chức sắc đang ăn chơi, hưởng lạc, say mê ván bài tổ tôm, lãng quên đám con dân đang cực khổ trong tình thế: “ Ngàn cân treo sợi tóc”. Và đúng lúc quan sung sướng vì ù ván bài to nhất cũng là lúc đê vỡ, dân chúng lâm vào cảnh “màn trời chiếu đất”, xiết bao thảm sầu.
d/ Bố cục: 3 phần
P1: Từ đầu đến "khúc đê này hổng mất“ :
P 2: Tiếp đó đến "Điếu mày“ :
P3: Còn lại.
Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân.
Cảnh đê vỡ, nhân dân lâm vào tình cảnh thảm hại.
Cảnh quan phủ và nha lại đánh tổ tôm,vô trách nhiệm trước nguy cơ đê vỡ.
Có thể chia làm 3 phần:
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1.Tình huống truyện:
Thời gian: gần một giờ đêm.
Không gian: trời mưa tầm tã
Địa điểm: Khúc sông thuộc làng X, phủ X.
-> Đê sắp vỡ.
2. Cảnh trên đê và trong đình trước khi đê vỡ
Cảnh trên đê
Cảnh trong đình
- Địa điểm: Khúc ( sông) đê.
- Địa điểm: Trong đình
- Không khí:
Nhốn nháo,
căng thẳng
- Không khí:
+ Đèn sáng trưng, tĩnh mịch, nguy nga, đường bệ, nhàn nhã.
+ Kẻ hầu người hạ tranh nghiêm
đánh bài
- Tình thế:
Sức người >< sức trời, thế đê >< thế nước.
- Tình thế:
Sắp được ván bài ù to
->Vui vẻ
2. Cảnh trên đê và trong đình trước khi đê vỡ
Cảnh trên đê
Cảnh trong đình
- Hình ảnh người dân:
Vât vả, lấm láp,gội gió, tắm mưa như đàn sâu lũ kiến.
-Hình ảnh quan:
+ Ung dung ngồi đánh bài.
+ Ngồi chễm chệ, tay trái dựa gối xếp,chân phải duỗi thẳng ra.
+ Dáng vẻ:
Nhàn hạ, bệ vệ, oai phong.
+ Đồ dùng sinh hoạt:
Quý phái,
sang trọng
Thiên nhiên đang từng lúc
giáng xuống đe dọa cuộc
sống của người dân.
Sự vui vẻ, nghiêm trang, điềm nhiên của quan phụ mẫu.
=> Phép tương phản nổi bật tình cảnh trái ngược -> phê phán lũ bất nhân
Cảnh ngoài đê
Cảnh trong đình
> <
2. Cảnh trên đê và trong đình trước khi đê vỡ
Cảnh trên đê
Cảnh trong đình
- Cảnh trời mưa:
Tầm tã -> vẫn tầm tã
Trong đình: Cười nói vui vẻ,
dịu dàng
- Âm thanh:
Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, tiếng người xao xác kêu ầm ĩ, nước chảy ào ào như thác vang trời, nước cuồn cuộn bốc lên, nước tràn lênh láng.
Vỗ tay xuống sập kêu to, vội vàng
vừa cười vừa nói khi ù.
Điềm nhiên cau mặt gắt mặc kệ,
xòe bài.
Phép tăng cấp:
Nói lên sức mạnh mẽ, sự vất vả nguy hiểm lớn- đồng
thời làm rõ:Tâm lí, tính cách xấu xa và niềm vui phi
nhân tính của tên quan phụ mẫu.
Đê sông Hồng 1926
:

53
3.Cảnh đê vỡ
Đê vỡ:
+ Gà, chó, trâu, bò kêu vang tứ phía
+ Nước lênh láng, xoáy thành vực
+ Nhà trôi, lúa ngập
+ Kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết không ai chôn
Cảnh tượng vô cùng thảm thương, đau xót.
b. Thái độ của quan:
+ Đe dọa, đuổi người báo tin.
+ Đổ trách nhiệm cho cấp dưới
+ Say sưa với ván bài sắp ù
=>Niềm vui tàn bạo, phi nhân tính của tên quan phụ mẫu
- Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc bay” là: Phản ánh sự đối lập giữa cuộc sống và sinh mạng của nhân dân với cuộc sống của bạn quan lại mà kẻ đứng đầu ở đây là tên quan phủ “ lòng lang dạ thú”.
- Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc bay” là: Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai và thái độ vô trách nhiệm của bọn cầm quyền đưa đến.
hiện thực
nhân đạo
4. GIÁ TRỊ TÁC PHẨM:
Giá trị nghệ thuật: Sử dụng thành công phép tương phản
và tăng cấp, ngôn ngữ sinh động-> nổi bật tình cảm của
người kể.
Chân thành cảm ơn
CÙNG TOÀN THỂ CÁC EM HỌC SINH
Các thầy cô giáo