Bài 26. Sống chết mặc bay

*. Tác giả
Ph?m Duy T?n :1883 - 1924
L� m?t trong nh?ng nh� van m? d?u cho van xuụi hi?n d?i Vi?t Nam d?u th? k? XX .
Van chuong c?a ụng ch? y?u phoi b�y hi?n th?c c?a xó h?i thu?c d?a n?a phong ki?n.
*. Tỏc ph?m
- Du?c vi?t v�o thỏng 7/ 1918 , dang bỏo Nam Phong s? 18 (thỏng 12/1918 )
- Tỏc ph?m du?c coi l� bụng hoa d?u mựa c?a n?n van xuụi hi?n d?i Vi?t Nam
BỐ CỤC VĂN BẢN
- Địa điểm: Ngoài trời mưa tầm tã, nước dân cao.
- Không khí: Nhốn nháo…
- Hình ảnh người dân: Đội mưa, ướt như chuột, đói rét kiệt sức.
- Dụng cụ: Thuổng, cuốc, vác tre, đội đất, …
- Âm thanh: Trống đánh, ốc thổi, xao xác gọi nhau.
=> Cảnh tượng chen chúc, nhốn nháo, căng thẳng, nguy hiểm.
Cảnh hộ đê
->Tương phản + liệt kê + miêu tả, biểu cảm.
ngày càng yếu
"Nước sông Nhị Hà lên to quá"
Sức người
"Sức người -khó lòng
địch nổi với sức trời",
ngày một giảm
Thế đê
Đê: " núng thế lắm, hai ba đoạn đã thẩm lậu ".
"Trời mưa tầm tã".
mỗi lúc một tăng
Thế nước
ngày càng mạnh
Nghệ thuật tăng cấp, tương phản
Sức trời
Cuộc đọ sức vô vọng giữa sức người- sức trời; thế đê- thế nước
Cảnh quan phủ “hộ đê”
Cảnh người dân hộ đê
Địa điểm:
Không khí:
Hình ảnh người dân:
Âm thanh:
Địa điểm:
Không khí:
Hình ảnh quan phô mÉu:
+Tư thế:
+ Đồ dùng:
+ Việc làm:
- Không khí: Nghiêm trang.
Quan phụ mẫu:
+ Tư thế: Ung dung, chễm chện ngồi…
+ Đồ dùng: Bát yến, tráp đồi mồi, cau đậu, rễ tía…
Cuộc sống xa hoa, vương giả, thái độ thờ ơ, vô trách nhiệm.
+ Việc làm: Đánh tổ tôm.
=> Tương phản + miêu tả, biểu cảm.
=> Phản ánh sự đối lập giữa thảm cảnh của người dân với cảnh đánh bạc trong đình.
- Địa điểm: Trong đình
2. Cảnh quan phủ hộ đê
- Địa điểm: Ngoài trời mưa tầm tã, nước dân cao.
- Không khí: Nhốn nháo…
- Hình ảnh người dân: Đội mưa, ướt như chuột, đói rét kiệt sức.
- Dụng cụ: Thuổng, cuốc, vác tre, đội đất, …
- Âm thanh: Trống đánh, ốc thổi, xao xác gọi nhau.
Thảm hại đáng thương.
a. Cảnh ngoài đê
- Không khí: Nghiêm trang.
Quan phụ mẫu:
+Tư thế: Ung dung, chễm chện ngồi…
+ Đồ dùng: Bát yến, tráp đồi mồi, cau đậu, rễ tía…
Xa hoa,vương giả, vô trách nhiệm.
+ Việc làm: Đánh tổ tôm.
=> Tương phản + miêu tả, biểu cảm.
=> Phản ánh sự đối lập giữa thảm cảnh của người dân với cảnh đánh bạc trong đình.
- Địa điểm: Trong đình
b. Cảnh trong đình
Tay trái dựa vào gối xếp.
Chân phải duỗi thẳng ra, để cho tên người nhà quỳ ở dưới đất mà gãi.
Ngồi uy nghi chễm chện.


Cảnh dân hộ đê
Cảnh quan phủ “hộ đê”
3. Cảnh đê vỡ:
a. Thiên nhiên
b. Thái độ của quan lại
- Nước tràn xoáy nhà trôi, lúa ngập không chỗ ở, không nơi chôn…!
Thê thảm, thương tâm.
- Nha lại, thầy đề: run sợ.
- Quan phụ mẫu: điềm nhiên.
- Hành động
Vỗ tay
Xòe bài
…Cười, nói
Sung sướng
Thắng lớn
=> Tăng cấp, tương phản + đối thoại và biểucảm.
=> Hấp dẫn, khắc họa rõ nét tính cách nhân vật.
Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc bay” là: Phản ánh sự đối lập giữa cuộc sống và sinh mạng của nhân dân với cuộc sống của bạn quan lại mà kẻ đứng đầu ở đây là tên quan phủ “ lòng lang dạ thú”.
Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc bay” là: Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai và thái độ vô trách nhiệm của bọn cầm quyền đưa đến.
Câu 1: Hãy dùng hai từ hiện thực, nhân đạo để điền vào chỗ trống cho thích hợp:
hiện thực
nhân đạo
Câu 2: Giá trị nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm “ Sống chết mặc bay” là: