Bài 26. Sống chết mặc bay

Văn bản:

Sống chết mặc bay
Giáo viên: Nguyễn Minh Tuấn
TrườngTHCS Hồng Vân- Thường Tín- Hà Nội
Kiểm tra bài cũ:


Phép tương phản là việc tạo ra những hành động, những cảnh tượng, những tính cách trái ngược nhau để qua đó làm nổi bật một ý tưởng hoặc tư tưởng chính của tác phẩm.
- Phép tăng cấp là lần lượt đưa thêm các chi tiết và chi tiết sau phải tăng tiến hơn chi tiết trước, qua đó làm rõ thêm bản chất của một sự việc, một hiện tượng muốn nói.
- Khung cảnh hộ đê diễn ra trong thời gian khắc nghiệt, âm thanh rùng rợn, cảnh tượng nhốn nháo hoang mang.
2. Cảnh nhân dân hộ đê được hiện lên như thế nào ?
1. Hãy cho biết thế nào là phép tương phản và tăng cấp ?
Phần thưởng
Phần thưởng của bạn là một nụ cười
Ti?t 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I. TèM HI?U CHUNG
II/ Đ?c v� tỡm hi?u chỳ thớch.
III. Phõn tớch
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
Tiết 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Cảnh ngoài trời
Cảnh trong đình
Ngoài trời mưa tầm tã nước sông dâng cao.
Trong đình vững chãi, đèn sáng, đê vỡ cũng không sao
Không khí quang cảnh trong đình được miêu tả như thế nào ?
Trong lúc dân đang hộ đê,nhốn nháo căng thẳng, thì quan ở đâu ?
Tiết 112: Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Cảnh ngoài trời
Cảnh trong đình
Cảnh tượng nhốn nháo hoang mang căng thẳng.
Không khí: Tĩnh mịch, nghiêm trang, nhàn nhã, đường bệ, nguy nga.
Tiết 112: Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Cảnh ngoài trời
Cảnh trong đình
Trăm nghìn người đội mưa ngập dước bùn, ướt như chuột, đói rét và kiệt sức.
Dáng ngồi uy nghi, chễm chệ, gọi người hầu gãy, gọi điếu đóm, tiếng quan truyền.
Những chi tiết nào trong truyện đã miêu tả điều đó?
Tiết 112: Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Cảnh ngoài trời
Cảnh trong đình
Cảnh tượng nhốn nháo hoang mang căng thẳng.
Đồ dùng: Toàn bằng vàng bạc ngà-> xa hoa quí phái
Bỏt y?n h?p du?ng phốn
Đồ dùng sinh hoạt của quan phủ trong khi hộ đê là gì?
Cảnh quan phủ đi " hộ đê" Cảnh người dân đang hộ đê
Qua dáng ngồi cách nói, đồ dùng của tên quan phủ và kẻ hầu em có thể hiểu gì về cuộc sống của quan ?
Cuộc sống của quan - một cuộc sống rất xa hoa,quí phái,hoàn toàn trái ngược với cuộc sống lầm than,khổ cực của nhân dân
Như vậy dân đang ra sức hộ đê thì quan đang làm gì ?
Quan đang bận đánh tổ tôm với nha lại và Chánh tổng
Tiết 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Quang cảnh đánh tổ tôm được miêu tả cụ thể chi tiết: Lúc mau, lúc khoan, khi nói, khi cười, ung dung, êm ái, vui vẻ, dịu dàng. Di?u đó cho thấy sự đam mê tổ tôm đến mức quên hết tả cả trách nhiệm to lớn là được giao đi chỉ đạo việc hộ đê của quan phụ mẫu.
Qua đó chứng tỏ bọn quan lại quen thói sống xa hoa, chơi bời nhàn nhã, vô trách nhiệm, vô lương tâm trước tính mạng và đời sống của nhân dân.
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/PH�N T�CH.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch, quen hưởng thụ, quen lối sống xa hoa.
Tiết 112: Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/PH�N T�CH.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch, quen hưởng thụ, quen lối sống xa hoa.
Tiết 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Thiên nhiên
Quan
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/PH�N T�CH.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch, quen hưởng thụ, quen lối sống xa hoa.
THẢO LUẬN NHÓM
Phép tăng cấp trong truyện được tập trung ở những khía cạnh nào ? Tìm dẫn chững để chứng minh ?
Tiết 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Thiên nhiên
Quan
Trời mưa mỗi lúc một nhiều.
Nước sông m?i lúc một dâng cao.
Âm thanh mỗi lúc một ầm ĩ.
Sức người ngày càng yếu.
Nguy cơ vỡ đê và cuối cùng đã đến.
Đam mê cờ bạc không chứng kiến dân hộ đê.
Ván bài ù mỗi lúc một to.
Đam mê ngày càng lớn
Niềm vui phi nhân tính.
" ù thông tôm chi chi nảy" -> Đê vỡ.
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/PH�N T�CH.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch, quen hưởng thụ, quen lối sống xa hoa.
Cảnh quan phủ đi " hộ đê" Cảnh người dân đang hộ đê
Thái độ của bọn quan lại khi có người dân xông vào cấp báo?
Cáu gắt, doạ bỏ tù, đuổi người báo tin ra ngoài,rồi say sưa với ván bài sắp ù to
Thái độ: Cau mặt gắt: Mặc kệ.
> Điềm nhiên thờ ơ, vô trách nhiệm.
-> Tiếp tục say sưa với ván bài.
Cảnh quan phủ đi " hộ đê" Cảnh người dân đang hộ đê
Hình ảnh bọn quan lại,tay chân của chính quyền do thực dân pháp dựng nên hầu hết là những kẻ vô lương tâm,chỉ biết lấy việc đục khoét của dân làm mục đích.Bọn chúng chẳng bao giờ lo cho dân,luôn bỏ họ trong cảnh thiên tai,hạn hán, đói rét .
Tác giả đứng về phía dân đen,thương cảm trước cảnh sống vất vả,khổ cực,của họ
Truyện đã phản ảnh thực trạng gì của xã hội Việt nam thời Pháp thuộc ?
Phép tương phản với tăng cấp.được kết hợp khéo léo đã khắc hoạ bản chất vô lương tâm của quan phụ mẫu trước sinh mạng của dân
Em hãy nhân xét về tác dụng của phép nghệ thuật tương phản và tăng cấp trong việc khắc hoạ bản chất của quan phụ mẫu?
Cảnh quan phủ đi " hộ đê" Cảnh người dân đang hộ đê
- S?ng Ch?t M?c Bay l� t�c phỈm cê gi� tr� hi�n th�c v� nh�n ��o s�u s�c. Em h�y ch� rđ hai gi� tr� �ê ?
Tiết 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/PH�N T�CH.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch, quen hưởng thụ, quen lối sống xa hoa.
- Là những tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính. Thờ ơ lạnh lùng trước đại hoạ của muôn dân.
3. Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của truyện
a. Giá trị hiện thực
Tiết 112: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/PH�N T�CH.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch, quen hưởng thụ, quen lối sống xa hoa.
- Là những tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính. Thờ ơ lạnh lùng trước đại hoạ của muôn dân.
3. Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của truyện
a. Giá trị hiện thực
Tố cáo bọn quan lại thời Pháp thuộc chỉ biết vơ vét, đục khoét,bỏ mặc nhân dân đói rét,lầm than
b. Giá trị nhân đạo
Đau xót trước cảnh lầm than,chết chóc của dân - phản ánh sự tàn nhẫn ,vô lương tâm của bọn quan lại
Tố cáo ,vạch trần bộ mặt bọn quan lại bằng hình tượng văn học độc đáo
Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc hiểu văn văn bản.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch quen hưởng thụ, quen lối sống sa hoa.
- Là tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính. Thờ ơ lạnh lùng trước đại hoạ của muôn dân.
1. Giá trị nghệ thuật:
- Kết hợp thành công hai phép nghệ thuật tương phản và tăng cấp, ngôn ngữ sinh động, câu văn ngắn gọn.
2. Nội dung:
a/ Giá trị hiện thực:
- Phản ánh sự đối lập hoàn toàn giữa cuộc sống và sinh mạng của nhân dân với cuộc sống của bọn quan lại trong xã hội phong kiến trước cách mạng tháng 8.
b/ Giá trị nhân đạo:
- Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai và lên án thái độ vô trấch nhiệm của bọn quan l?i cầm quyền.
III/ Tổng kết ghi nhớ.
Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/Phân tích.
1. Hình ảnh dân chúng hộ đê.
2. Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch quen hưởng thụ, quen lối sống sa hoa.
- Là tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính. Thờ ơ lạnh lùng trước đại hoạ của muôn dân.
III/ Tổng kết ghi nhớ.
IV/ Luyện tập.
Hãy đánh dấu (+) vào cột có, dấu (-) vào cột không trong bảng sau:
Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
Hãy đánh dấu (+) vào cột có, dấu (-) vào cột không trong bảng sau:
+
+
+
-
+
+
+
Văn bản: Sống chết mặc bay (tiết 2)
I/ Đọc tìm hiểu chú thích.
II/ Phân tích.
Hình ảnh dân chúng hộ đê.
Hình ảnh quan lại.
- Là tên quan hách dịch quen hưởng thụ, quen lối sống sa hoa.
- Là tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính. Thờ ơ lạnh lùng trước đại hoạ của muôn dân.
1. Giá trị nghệ thuật:
- Kết hợp thành công hai phép nghệ thuật tương phản và tăng cấp, ngôn ngữ sinh động, câu văn sắng gọn.
2. Nội dung:
a/ Giá trị hiện thực:
- Phản ánh sự đối lập hoàn toàn giữa cuộc sống và sinh mạng của nhân dân với cuộc sống của bọn quan lại trong xã hội phong kiến trước cách mạng tháng 8.
b/ Giá trị nhân đạo:
- Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai và lên án thái độ vô trấch nhiệm của bọn quan l?i cầm quyền.
III/ Tổng kết ghi nhớ.
Phụ Mẫu là quan Mẹ của dân!
Hộ đê là kẻ vô lương tâm
Làm quan đừng có ai như hắn !
Muôn đời nguyền rủa kẻ sát nhân!