Bài 26. Sống chết mặc bay

Và các em học sinh về dự hội thi
Giáo viên dạy giỏi cấp huyện nAm học
2008 - 2009
Kiểm tra b�i cu
H?i: Ph?n d?u van b?n tỏc gi? dó xõy d?ng m?t tỡnh hu?ng truy?n d?y k?ch kớnh dú l� tỡnh hu?ng gỡ?
Hỏi: Cảnh dân tình hộ đê được tác giả tái hiện như thế nào trong phần đầu văn bản?
Nguy cơ đê vỡ và cảnh dân tình hộ đê.
Ti?t :106
Van bản
Sống chết mặc bay
(Phạm Duy Tốn)
I/ Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
Tiết 106 Sống chết mặc bay
II/ Phân tích tác phẩm
1/ Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của dân chúng.
2/ Cảnh quan phủ cùng nha lại đánh tổ tôm trong đình khi “đi hộ đê”.
(Phạm Duy Tốn)
a/ Cảnh trong đình
C?nh quan ph? m?u v� cỏc quan l?i dang dỏnh b?c trong dỡnh
Thảo luận:
Cảnh trong đình được tác giả miêu tả qua những chi tiết nào?
( Vị trí, quang cảnh,không khí trong đình, đồ dùng sinh hoạt, quan nha)
C?nh quan ph? m?u v� cỏc quan l?i dang dỏnh b?c trong dỡnh
Cảnh trong đình
* Vị trí:
Trên mặt đê, cao và vững chãi
* Quang cảnh, không khí trong đình:
Đèn thắp sáng trưng, nha lệ lính tráng kẻ hầu người hạ, đi lại rộn ràng…..
* Đồ dùng sinh hoạt:
Bát yến hấp đường phèn, khay khảm, tráp đồi mồi, tràu vàng, cau đậu, rễ tía, ống thuốc bạc…..

* Quan nha:
Đánh tổ tôm
Tác giả miêu tả rất cụ thể, chân thực, sinh động.



Cảnh trong đình cách biệt hẳn với cuộc sống của người dân bên ngoài.
Tĩnh mịch, nghiêm trang, đường bệ, nguy nga

Cuộc sống sung sướng, xa hoa.

Thờ ơ vô trách nhiệm.
Tĩnh mịch, nghiêm trang, đường bệ, nguy nga
Cuộc sống sung sướng, xa hoa.
Quan lại thờ ơ, vô trách nhiệm.
I/ Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
Tiết 106 Sống chết mặc bay
II/ Phân tích tác phẩm
1/ Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của dân chúng.
2/ C¶nh hé ®ª
Quan lại thờ ơ, vô trách nhiệm.
a/ Cảnh quan lại đi hộ đê
(Phạm Duy Tốn)
Lời bình của tác giả về cảnh tượng trong đình và viên quan phụ mẫu
- Thật là tôn kính, xứng đáng với một vì phúc tinh.
- Ấy đó quan phụ mẫu cùng với nha lại đương vui cuộc tổ tôm….trời long đất lở, đê vỡ, dân trôi ngài cũng thây kệ.
Này, này đê vỡ mặc đê, nước sông dù nguy, không bằng nước bài cao thấp.
- Than ôi! Cứ như cái cách quan ngồi ung dung như vậy…thì đố ai dám bảo rằng: gần đó có sự nguy hiểm to, sắp sinh ra một cảnh nghìn sầu muôn thảm…mà chẳng động tâm.
Một nước bài cao bằng mấy mươi đê lở, ruộng ngập.

Giọng điệu chế giễu, mỉa mai, chỉ trích thể hiện thái độ khinh bỉ, căm giận của tác giả đối với lũ quan bất lương.

Thái độ của tác giả
Cảnh trong đình
C?nh ngo�i dỡnh
Cảnh quan lại đi hộ đê
* Vị trí:
Trên mặt đê, cao và vững chãi
* Quang cảnh, không khí trong đình:
Đèn thắp sáng trưng, nha lệ lính tráng kẻ hầu người hạ, đi lại rộn ràng nga…..
Trang nghiêm, tĩnh mịch.
Bát yến hấp đường
Phèn, khay khảm, tráp đồi mồi, tràu vàng, cau đậu, rễ tía, ống thuốc bạc…..
* Đồ dùng sinh hoạt:
Sang trọng, quý hiếm, cuộc sống sung sướng, xa hoa,
* Quan nha:
Đánh tổ tôm
Thờ ơ vô trách nhiệm…

Cảnh dân tình hộ đê
Nửa đêm, trời mưa tầm tã , nước sông dâng cao, khúc đê có nguy cơ vỡ.
Dân phu: gội gió, tắm mưa để hộ đê.
Không khí: nhốn nháo, gấp gáp, khẩn trương ….
Âm thanh: Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, tiếng ngườì xao xác gọi nhau đi hộ đê, tiếng kêu rầm rĩ, tiềng nước ào ào như thác chảy xiết, tiếng gà, tiếng chó, trâu bò kêu vang tứ phía.
Nước tràn lênh láng, xoáy thành vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa má ngập hết….
Vất vả, cơ cực, lầm than
Nghệ thuật tương phản, tăng cấp.

Hình ảnh tương phản
+ dân phu hộ đê trong hoàn cảnh tối tăm.
+ đê sắp vỡ.
+ tình cảnh hỗn độn nhốn nháo của nhân dân.
+ dân phu nhếch nhác thảm hại.
+ vất vả, cơ cực.
+ bên ngoài là thảm cảnh.
+ đê vỡ.
+ tình cảnh của dân


+ trong đình đèn thắp sáng trưng.
+ đình cao và vững chãi.
+ đường bệ, nguy nga.
+ nhàn nhã, thong dong.
+ ván bài của quan.
+ trong đình là thú vui.
+ quan ù bài.
+ Hình ảnh tên quan phụ mẫu.
Trong đình
Ngoài đê
Tăng cấp
+Thế nước mỗi lúc một dâng cao.
+Nguy cơ đê vỡ càng lúc càng tăng.
+ Mức độ ham mê cờ bạc của tên quan phủ Quan ù ván bài to đê vỡ nhân dân lâm vào tình cảnh thảm sầu
Đê sông Hồng 1926
I/ Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
Tiết 106 Sống chết mặc bay
II/ Phân tích tác phẩm
1/ Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của dân chúng.
2/ Cảnh hộ đê.
Thờ ơ, vô trách nhiệm.
a/ Cảnh quan lại đi hộ đê.
b/ Cảnh dân tình hộ đê.
Cơ cực, lầm than, tình cảnh thảm sầu khôn xiết.
(Phạm Duy Tốn)
Xung đột kịch tính

Cảnh dân tình hộ đê
Nguy cơ đê vỡ
Cảnh trong đình
Ván bài của quan
Đỉnh điểm cao trào của kịch tính
Đê vỡ, nhân dân lâm vào tình cảnh thảm sầu khôn xiết.
Quan hả hê, sung sướng khi ù ván bài lớn.
III/ Tổng kết
1/ Nghệ thuật
2/ Nội dung
* Ghi nhớ(sgk)
I/ Giới thiệu về tác giả, tác phẩm
Tiết 106 Sống chết mặc bay
II/ Phân tích tác phẩm
1/ Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của dân chúng.
2/ Cảnh quan phủ đi hộ đê.
b/ Cảnh dân tình hộ đê.
a/ Cảnh quan lại đi hộ đê.
(Phạm Duy Tốn)
B�i t?p 1 - 83/SGK

IV/ Luyện tập
B�i t?p 1 - 83/SGK

Khoanh tròn vào câu chữ cái câu trả lời đúng nhất
Câu 1 : Giá trị nhân đạo và giá trị hiện thực của truyện ngắn Sống chết mặc bay là gì ?

A. Phản ánh sự đối lập gay gắt và hoàn toàn giữa cuộc sống của nhân dân với cuộc sống của bọn quan lại tiêu biểu là tên quan phụ mẫu trước sinh mạng của nhân dân
B. Sự cảm thông sâu sắc của tác giả trước cảnh nhân dân hộ đê vô cùng vất vả và cảnh nhân dân điêu linh sau khi đê vỡ
C. Bao gồm cả Avà B
D. Không phải A và B

Câu 2 : Truyện hấp dẫn người đọc nhờ những yếu tố nào ?
A. Kết hợp các biện pháp đối lập – tương phản và tăng cấp
B. Kể chuyện miêu tả cụ thể , gon gàng
C. Đối thoại ngắn sinh động
D. Tất cả các phương án trên
Luyện tập:
Bài tập trắc nghiệm
Bài 2: Qua truyện ngắn Sống chết mặc bay của Phạm Duy Tốn gợi trong em những tình cảm, suy nghĩ gì?
? Để nhân dân không lâm vào tình cảnh thảm sầu, cơ cực do thiên tai gây ra, Đảng và nhà nước ta ngày nay đã có những chính sách gì.
Hướng dẫn về nhà:


- L�m ti?p b�i t?p 2/83 SGK
H?c thu?c ghi nh?
Chu?n b? b�i cỏch l�m b�i van l?p lu?n gi?i thớch.
+ ễn l?i ki?n th?c v? ki?u b�i ngh? lu?n gi?i thớch.
+ Tỡm trong van b?n S?ng ch?t m?c bay nh?ng cõu van trỡnh b�y theo phuong th?c l?p lu?n gi?i thớch.


Các thầy cô giáo