Bài 26. Sống chết mặc bay

Trường thcs Tiên động
Nhiệt liệt chào mừng
Giáo viên: Nguyễn Minh Hiền. Bài dạy: Sống chết mặc bay
thầy cô và các em học sinh
Bài 26
Tiết 105: Van bản
( Phạm Duy Tốn )
Sống chết mặc bay
Tiết 105: V¨n b¶n Sèng chÕt mÆc bay
Nhà văn Phạm Duy Tốn ( 1883 - 1924 )
1. Tác giả:
Phạm Duy Tốn (1883- 1924), quê tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội).
Lµ c©y bót truyÖn ng¾n xuÊt s¾c ë n­íc ta ®Çu thÕ kû XX.
I.Tìm hiểu chung
Tác phẩm chính:
+ Sống chết mặc bay (1918)
+ Con người Sở Khanh (1919)
+ Nước đời lắm nỗi (1919).
+ Ngoài ra ông còn soạn Tiếu lâm quảng ký (3 tập) với bút hiệu Thọ An.
(Phạm Duy Tốn)
2. Tác phÈm:
Tiết 105: V¨n b¶n.. Sèng chÕt mÆc bay
(Phạm Duy Tốn)
1. Tác giả:
2. T¸c phÈm:
I. Tìm hiểu chung
Phạm Duy Tốn (1883- 1924), quê tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội). Lµ c©y bót truyÖn ng¾n xuÊt s¾c ë n­íc ta ®Çu thÕ kû XX.
- “ Sèng chÕt mÆc bay” s¸ng t¸c 7/1918 ®¨ng trªn b¸o Nam Phong sè 18 ®­îc coi lµ t¸c phÈm thµnh c«ng nhÊt cña «ng.
- “ Sèng chÕt mÆc bay” được coi là bông hoa đầu mùa của truyện ngắn Việt Nam.
Tiết 105: V¨n b¶n.. Sèng chÕt mÆc bay
(Phạm Duy Tốn)
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc - hiÓu v¨n b¶n:
2.Tóm tắt:
I.Tìm hiểu chung
1. Đọc, chó thÝch:
Tóm tắt
Gần một giờ đêm, trời mưa tầm tã, nước sông Nhị Hà lên to, khúc đê làng X có nguy cơ sẽ vỡ. Hàng trăm hàng nghìn người dân ra sức chống chọi với sức nước. Thế mà tại ngôi đình trên một khúc đê gần đó, quan phụ mẫu vẫn ung dung cùng các quan đánh bài. Có người báo đê vỡ, ngài vẫn thản nhiên quát mắng. Cuối cùng, khi quan ù ván bài thật to, cũng là lúc "khắp mọi nơi miền đó, nước tràn lênh láng, xoáy thành vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa má ngập hết, kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết không nơi chôn".
Tiết 105: V¨n b¶n.. Sèng chÕt mÆc bay
- Thể loại: Truyện ngắn hiện đại
(Phạm Duy Tốn)
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc - hiÓu v¨n b¶n:
2.Tóm tắt:
3.Thể loại và bố cục.
I.Tìm hiểu chung
1. Đọc, chó thÝch:
* Một số đặc điểm cơ bản
của truyện trung đại và truyện ngắn hiện đại
Truyện trung đại
Truyện ngắn hiện đại
- Đầu thế kỉ XX
- Vào thời kì trung đại
- Viết bằng chữ Hán
- Có tính chất hư cấu
- Môc ®Ých gi¸o huÊn
- Cốt truyện đơn giản
Khắc hoạ hình tượng, phát
hiện bản chất trong quan hệ
nhân sinh hay đời sống con
người.
- Cốt truyện phức tạp
- KÓ ng­êi thËt, viÖc thËt
Viết bằng văn xuôi tiếng
Việt hiện đại
Tiết 105: V¨n b¶n: Sèng chÕt mÆc bay
- Thể loại: Truyện ngắn hiện đại
(Phạm Duy Tốn)
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
II. Đọc - hiÓu v¨n b¶n:
2.Tóm tắt:
3.Thể loại và bố cục.
I.Tìm hiểu chung
1. Đọc, chó thÝch:
+ Phần 1: Từ đầu ... "Khúc đê này hỏng mất": Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân.
+ Phần 2: Tiếp theo... "Điếu, mày!": Cảnh quan phủ và nha lại đánh tổ tôm trong khi đi hộ đê.
+ Phần 3: Còn lại: Cảnh đê vỡ , người dân lâm vào cảnh thảm sầu.
- Bố cục: 3 phần
Toàn cảnh đê sông Hồng
Cảnh quan phụ mẫu và nha lại đang đánh tổ tôm ở trong đình
Cảnh dân phu đang chống chọi với nước lũ để hộ đê
+ Thời gian :
+ Kh«ng gian:
(sắp v? )
gần một giờ đêm
làng X- phủ X
mưa tầm tã, nước lªn to, cuån cuén bèc lên
hai, ba đoạn dó th?m l?u
Tình thế nguy cÊp, thiªn tai tõng giê gi¸ng xuèng ®e däa cuéc sèng ng­êi d©n, nguy c¬ vì ®ª khã tr¸nh khái.
Cảnh con đê
a. Nguy c¬ ®ª vì vµ sù chèng ®ì cña ng­êi d©n
Cảnh dân phu hộ đê
+ Hình ảnh :
Hàng trăm nghìn con người, thuổng, cuốc, đội, vác, đắp, cừ, bì bõm, lướt thướt, mệt lử.
+ Âm thanh:
Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, xao xác gọi nhau.
Cảnh hộ đê khẩn trương, nhốn nháo, căng thẳng vất vả, khốn khổ và hiểm nguy.
+ §ịa điểm:
+ Đê:
4. Phân tích:
NT: Liệt kê, ĐT, TT dồn dập, từ láy gợi tả, hình ảnh so sánh, biện pháp tả thực, NT tương phản, tăng cấp.
- NT liệt kê, ĐT, TT nối tiếp nhau: tầm tã, to, giữ gìn, cuốc, đội vác,..
? Tô đậm sự bất lực của sức người trước sức trời, sức yếu kém của thế đê trước thế nước, nguy cơ vỡ đê rất cao và tình cảnh thảm hại, tuyệt vọng của người dân khi chống đỡ đê.
(Phạm Duy Tốn)
Tiết 105: V¨n b¶n Sèng chÕt mÆc bay
II. §äc-hiÓu v¨n b¶n
I. Tìm hiểu chung
4. Phân tích:
a. Nguy c¬ ®ª vì vµ sù chèng ®ì cña ng­êi d©n
- Từ láy gợi tả: Bì bõm, lướt thướt, tầm tã, cuồn cuộn, xao xác,..
- Hình ảnh so sánh: Người nào người nấy ướt như chuột lột
- Biện pháp tương phản tăng cấp:
+ Độ mưa:
+ Độ nước:
mưa tầm tã -> mưa tầm tã trút xuống (ngày càng to)
nước lên to quá -> nước cứ cuồn cuộn bốc lên (ngày càng dâng cao)
+ Thế đê:
núng thế -> thẩm lậu (ngày càng nguy hiểm)
+ Sức người (ai cũng mệt lử) >< sức trời (vẫn mưa tầm tã)
+ Thế đê (sắp vỡ) >< thế nước (nước cuồn cuộn bốc lên)
Luyện tập
Hoàn thành sơ đồ bố cục sau
Sống chết mặc bay
Cảnh quan phủ
và nha lại đánh
tổ tôm trong khi
đi hộ đê
Nguy cơ vỡ đê
và sự chống đỡ
của người dân
Cảnh đê vỡ,
nhân dân rơi vào
cảnh thảm sầu
Tỡnh thế
nguy cấp,
nguy cơ
vỡ đê là
điều
khó tránh
khỏi
Dân cư
khẩn trương
trong vất
vả, cơ cực,
hiểm nguy,
bất lực
Hướng dẫn học bài ở nhà:
- D?c v� túm tắt truyện.
- Nắm được những nét chính về tác giả, tác phẩm, nội dung, ngh? thu?t c?a do?n 1.
- Tìm hiểu nội dung đoạn 2 và 3:
+ Hình ảnh tên quan phụ mẫu
+ Biện pháp nghệ thuật tiêu biểu
+ Giá trị nhân đạo và hiện thực