Bài 26. Sống chết mặc bay

1/ Kể tên các văn bản nghị luận đã học?
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
Sự giàu đẹp của tiếng Việt.
Đức tính giản dị của Bác Hồ.
Ý nghĩa văn chương.
2/ Hãy trình bày nghệ thuật lập luận và giá trị nội dung của văn bản” Ý nghĩa văn chương” ?
Nghệ thuật:Diễn đạt ngắn gọn,dễ hiểu,lời văn giàu hình ảnh,có cảm xúc.
Nội dung:Khẳng định nguồn gốc của văn chương là lòng nhân ái,văn chương vừa làm giàu tình cảm vừa làm đẹp cuộc sống con người.


Một vài khúc đê của đồng bằng sông Hồng
Hệ thống sông ngòi Bắc Bộ
TIẾT 105,106
Phạm Duy Tốn
- Là một trong số ít người có thành tựu đầu tiên về truyện ngắn hiện đại Việt Nam, ở những năm đầu thế kỉ XX.
1/ Tác giả:
- Phạm Duy Tốn (1883-1924), quê Hà Tây.
2/ Tác phẩm:
- "Sống chết mặc bay" là truyện ngắn thành công nhất của ông,sáng tác năm 1918.
3. Bố cục:
- Phần 1: Từ đầu đến "khúc đê này hỏng mất".
- Phần 2: Tiếp theo đến "Điếu , mày !"
- Phần 3: Còn lại.
Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ tuyệt vọng của dân phu.
Cảnh đê vỡ, nhân dân rơi vào tình cảnh thảm sầu.
Cảnh quan phủ và nha lại hộ đê ở trong đình.
1. Đọc :
Có thể chia làm 3 phần:
2.Tóm tắt:

a. Bức tranh hiện thực về cuộc sống của người dân trong mưa lũ và thói vô trách nhiệm của kẻ cầm quyền:
-Thời điểm:
Gần một giờ đêm.
-Mức độ nguy kịch:
-Không khí:
Nhốn nháo, khẩn trương, rối rít.
-Dân phu:
Hàng trăm nghìn con người ,…kẻ thì thuổng, người thì cuốc,…lướt thướt như chuột lột.

Giọng văn dồn dập ,kiểu câu ngắn ,thể hiện sự bất lực giữa sức người với sức trời,sự yếu kém giữa thế đê với thế nước.Thiên tai đang đe doạ tính mạng của người dân.
- Địa điểm:
Trong đình,đê cao vững chãi
-Hành động:
Đánh tổ tôm cùng nha lại
-Không khí:
Tĩnh mịch, nghiêm trang,nhàn nhã…
-Quan phủ:
+ Dáng ngồi :
Uy nghi ,chễm chện
+Cách nói:
Cộc lốc ,hách dịch,tàn nhẫn,vô trách nhiệm.
Cảnh dân phu hộ đê
Cảnh quan phủ “hộ đê”
+ Đồ dùng:
: Giàu sang ,hoang phí
Giọng văn nhẹ nhàng, kiểu câu dài,phép liệt kê bộc lộ cuộc sống xa hoa,thái độ tàn nhẫn ,vô trách nhiệm của quan phủ.

Mưa tầm tã,tầm tã trút xuống , nước sông lên to, cuồn cuộn bốc lên; hai ba đoạn đã thẩm lậu.
+Sự dữ dội của mưa lũ càng lúc càng tăng>b. Nghệ thuật kể chuyện:
+ Mưa mỗi lúc một to, nước sông mỗi lúc một dâng cao, sức người mỗi lúc một đuối,nguy cơ đê vỡ mỗi lúc một đến gần vỡ đê.


Làm nổi bật sự đối lập giữa cuộc sống lầm than khổ cực của nhân dân với cuộc sống xa hoa, vô trách nhiệm lên đến mức tàn nhẫn, mất hết tính người của kẻ cầm quyền, mặc cho nhân dân “Sống chết mặc bay”.
+ Cảnh quan phủ đánh bạc sung sướng nhàn hạ>< cảnh dân phu hộ đê cơ cực nguy hiểm.
+ Mức độ đam mê cờ bạc quan phủ mỗi lúc một tăng, vui sướng cực độ  ù ván bài to.

Tương phản:
Tăng cấp:

- Giá trị hiện thực:
- Giá trị nghệ thuật:
- Giá trị nhân đạo:

Ghi nhớ (SGK trang 83)
Tố cáo sự tàn nhẫn, vô lương tâm của bọn quan lại thời Pháp thuộc.

Lòng thương cảm của tác giả đối với nhân dân sống trong chế độ thực dân phong kiến.
Vận dụng thành công nghệ thuật tương phản, tăng cấp kết hợp với lời văn sinh động.
1/ Những hình thức ngôn ngữ đã được vận dụng trong truyện “Sống chết mặc bay” là gì?
- Ngôn ngữ tự sự.
- Ngôn ngữ miêu tả.
- Ngôn ngữ biểu cảm.
- Ngôn ngữ của người kể chuyện.
- Ngôn ngữ nhân vật.
- Ngôn ngữ đối thoại.


2/ Qua ngôn ngữ của quan phủ,em thấy tính cách của nhân vật đó như thế nào? Hãy nêu nhận xét về mối quan hệ giữa ngôn ngữ và tính cách nhân vật .


3/
NGẮN
TỔ TÔM
TRỐNG và ỐC
MỈA MAI
HIỆN THỰC
NHÂN ĐẠO
TUYỆT VỌNG
THỰC DÂN-PHONG KIẾN
SƠN TINH
SÔNG HỒNG
9
1
2
3
4
5
6
7
8
Âm thanh của 2 vật nào hòa cùng tiếng người hộ đê?
Loại bài bạc “quan phụ mẫu” đang say mê.
Đặc điểm nổi bật ở những câu văn đầu văn bản này?
Giọng văn mà tác giả dùng khi nói về tên quan có tính chất gì?
Hai giá trị nội dung của tác phẩm.
Từ dùng chỉ tình thế những dân phu đang đối mặt?
Bối cảnh lịch sử đất nước khi tác phẩm ra đời?
Những dân phu trong văn bản khiến ta nghĩ đến vị thần nào đã biết?
Một tên gọi khác của sông Nhị Hà.
1/ Bài cũ:
- Tóm tắt lại cốt truyện.
- Cảnh hộ đê của dân phu và quan phủ.
- Việc kết hợp phép tương phản và tăng cấp đã đem đến hiệu quả nghệ thuật gì?
- Từ đó thấy được giá trị nội dung (hiện thực, nhân đạo) và giá trị nghệ thuật của truyện ngắn“Sống chết mặc bay”.

2/ Soạn” Cách làm bài văn lập luận giải thích”,đọc chậm có suy nghĩ các ý mục I ; xem trước mục II luyện tập