Bài 26. Sống chết mặc bay

Kiểm tra bài cũ
Tóm tắt ngắn gọn văn bản : “Sống chết mặc bay” của Phạm Duy Tốn
Đáp án.
Dân làng X, phủ X đang phải đối mặt với nguy cơ đê vỡ. Họ đang cố gắng hết sức để cứu con đê, bảo toàn tính mạng và cuộc sống của mình. Trong khi ấy, trong đình cao mà vững chãi, những người có trách nhiệm hộ đê là quan phủ và các chức sắc đang ăn chơi, hưởng lạc, say mê ván bài tổ tôm, lãng quên đám con dân đang cực khổ trong tình thế “ ngàn cân treo sợi tóc”. Và đúng lúc quan sung sướng vì ù ván bài to nhất cũng là lúc đê vỡ, dân chúng lâm vào cảnh “màn trời chiếu đất”, xiết bao thảm sầu.

Tiết108:
Văn bản : SỐNG CHẾT MẶC BAY
(PHẠM DUY TỐN)
Người thực hiện : Nguyễn Ngọc Duyến
GV: THCS Danh Thắng

Tiết 108.
Văn bản : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc,tìm hiểu chung
II. Đọc –hiểu văn bản.
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại.
Quan phụ mẫu đi hộ đê đang ở đâu trước lúc đê sắp vỡ, không khí ở đó ra sao ?
Địa điểm: Trên đình cao, rất vững chãi,
- Không khí: Tĩnh mịch, trang nghiêm
Đối lập với cảnh hộ đê của dân phu.
Theo dõi đoạn văn kể chuyện trong đình, hãy cho biết có những chuyện gì xảy ra trong đó?
Chuyện quan phủ được hầu hạ
Chuyện quan phủ chơi tổ tôm.
Chuyện quan phủ nghe tin đê vỡ.
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Chuyện quan phủ được hầu hạ
Chuyện quan phủ chơi tổ tôm.
Chuyện quan phủ nghe tin đê vỡ.
NHÓM 1
NHÓM 2
NHÓM 3
- Chân dung, đồ sinh hoạt, cử chỉ
- Thành phần tham dự, không khí
- Thái độ, hành động
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc,tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản.
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại.
a. Cảnh quan phủ được hầu hạ.
- Chân dung: Uy nghi, chễm chện ngồi, tay trái dựa gối xếp, chân phải duỗi thẳng ra để cho tên người nhà quỳ ở đất mà gãi…
- Đồ sinh hoạt: Có bát yến hấp đường phèn, tráp đồi mồi, trầu vàng, ống thuốc bạc, đồng hồ vàng, dao chuôi ngà.
- Cử chỉ: Ngài xơi bát yến vừa xong, ngồi
khểnh vuốt râu, rung đùi.
Cuộc sống quan lại xa hoa, vương giả.
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc,tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản.
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại
a. Cảnh quan phủ được hầu hạ
b. Cảnh quan chơi tổ tôm
- Thầy đề, thầy đội nhất, thầy thông nhì, chánh tổng sở tại.
- Cảnh: Lúc mau, lúc khoan, ung dung êm ái, khi cười, khi nói vui vẻ.
Ăn chơi, ham mê cờ bạc
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc, tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản.
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại
a. Cảnh quan phủ được hầu hạ
b. Cảnh quan chơi tổ tôm
c. Chuyện quan nghe tin đê vỡ
- Thầy đề: lo sợ, run cầm cập.
- Quan phụ mẫu: - đổ trách nhiệm cho cấp dưới, cho dân, đe doạ cách cổ, bỏ tù.
- Niềm vui của viên quan khi ù thông tôm.
Hách dịch, bàng quan vô trách nhiệm
Cảnh quan phủ đi “ hộ đê”
Cảnh người dân đang hộ đê
Trời mưa mỗi lúc một nhiều.
Nước sông mỗi lúc một dâng cao.
Âm thanh mỗi lúc một ầm ĩ.
Sức người ngày càng yếu.
Nguy cơ vỡ đê và cuối cùng đã đến.
Đam mê cờ bạc không chứng kiến dân hộ đê.
Ván bài ù mỗi lúc một to.
Đam mê ngày càng lớn
Niềm vui phi nhân tính.
“ ù thông tôm chi chi nảy”
-> Đê vỡ.
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc,tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản.
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại
Nêu nhận xét về hình ảnh viên quan phụ mẫu ?
- Là những tên quan vô lương tâm, vô trách nhiệm, vô nhân tính.
Nhận xét về nét đặc sắc nghệ thuật của đoạn văn
- NT: tương phản và tăng cấp
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc,tìm hiểu chung
II. Đọc –hiểu văn bản
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại
3. Cảnh đê vỡ
-Ngôn ngữ miêu tả: Khắp mọi nơi, miền đó nước tràn lênh láng, xoáy thành vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa má ngập hết.
-Ngôn ngữ biểu cảm : Kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết không nơi chôn, lênh đênh mặt nước ,chiếc bóng bơ vơ , tình cảnh thảm sầu ,kể sao cho xiết.
Dân chúng rơi vào cảnh
khốn cùng
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc - tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản.
1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân
2. Hình ảnh quan lại
3. Cảnh đê vỡ
III. Tổng kết
Qua phần tìm hiểu ở trên em hãy rút ra giá trị hiện thực tác phẩm?
- Tố cáo bọn quan lại thời Pháp thuộc chỉ biết vơ vét, đục khoét, bỏ mặc nhân dân đói rét, lầm than
1. Giá trị hiện thực
2. Giá trị nhân đạo
3. Giá trị nghệ thuật
Qua tác phẩm tác giả đã bày tỏ tình cảm như thế nào?
- Đau xót trước cảnh lầm than, chết chóc của dân. Tố cáo ,vạch trần bộ mặt bọn quan lại bằng hình tượng văn học độc đáo
Nhận xét sự thành công của tác giả về mặt nghệ thuật?
- Tác giả đã kết hợp thành công nghệ thuật tương phản và nghệ thuật tăng cấp
Tiết 108 : SỐNG CHẾT MẶC BAY (Phạm Duy Tốn)
I. Đọc,tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản.
III. Tổng kết
IV. Luyện tập
câu 2 :Nét nổi bật về nghệ thuật trong tác phẩm “Sống chết mặc bay” là gì ?
A. Nhân vật có nội tâm sâu sắc.
B. Kết hợp 2 phép tương phản và tăng cấp
C. Nghệ thuật khắc hoạ hình tượng độc
đáo và lãng mạn.
D. Ngôn ngữ kể chuyện hiện đại.
Câu 1: Quan phụ mẫu trong tác phẩm là người thế nào?
A. Có lối sống xa hoa, quyền quý
B. Ham mê cờ bạc
C. Hách dịch, vô lương tâm
D. Tất cả các ý kiến trên
NGUY CƠ VỠ ĐÊ
Nhân dân
Quan, nha lại
Vất vả chống đỡ
Bình thản,đánh tổ tôm
ĐÊ VỠ
Lâm vào cảnh khốn khổ, sầu thảm
Vẫn bình thản, thờ ơ trước cuộc sống lầm than của nhân dân
Cuộc sống lầm than, cơ cực trước thiên tai
Thái độ vô trách nhiệm, bỉ ổi và phi nhân tính.
Chùm ảnh hộ đê và thị sát vùng lũ lụt
Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng kiểm tra và động viên bộ đội trong công tác hộ đê.
Dự Báo Thời Tiết Bão Lụt Việt Nam
PHÁP LỆNH
PHÒNG, CHỐNG LỤT, BÃO
(Đã được sửa đổi, bổ sung ngày 24 - 8 - 2000)
Lụt, bão là hiện tượng tự nhiên, thường xảy ra ở nước ta có khi gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản của
Nhà nước, của tập thể và của cá nhân đồng thời gây ảnh hưởng xấu đến môi trường sinh thái;
Để nâng cao trách nhiệm của chính quyền các cấp, cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội và mọi công dân trong việc phòng, chống và khắc phục hậu quả lụt, bão;
Căn cứ vào Điều 91 của Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992;
Pháp lệnh này quy định việc phòng, chống và khắc phục hậu quả lụt, bão.
Pháp lệnh này đã được sửa đổi, bổ sung theo Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Phòng, chống lụt, bão ngày 14-8-2000.


Hà Nội, ngày 08 tháng 3 năm 1993
TM. UỶ BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI
UỶ BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI
CHỦ TỊCH
(Đã ký)

NÔNG ĐỨC MẠNH
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học thuộc ghi nhớ

Chuẩn bị bài cách làm bài văn lập luận giải thích

- Tìm trong văn bản Sống chết mặc bay những câu văn trình bày theo phương thức lập luận giải thích