Bài 26. Sống chết mặc bay

LỚP 7B HÂN HOAN CHÀO ĐÓN
QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Truyện xảy ra ở Bắc Bộ, gần một giờ đêm, nước sông Nhị Hà lên cao, khúc đê tại làng X, phủ X có nguy cơ bị vỡ. Dân phu hàng trăm nghìn người kéo đến hộ đê, ai nấy đều mệt lả. Nhưng trong đình cao : đèn thắp sáng trưng, kẻ hầu người hạ rộn ràng phục vụ cho quan phụ mẫu đánh tổ tôm. Trước nguy cơ đê vỡ, quan vẫn thản nhiên đánh bài, thờ ơ trước cảnh tượng lo sợ của dân. Đúng lúc quan thắng ván bài to thì đê vỡ, dân lâm vào cảnh thảm sầu.
Tiết 108

Sống chết mặc bay
(Phạm Duy Tốn)
Cảnh dân hộ đê
Cảnh quan, nha lại đánh tổ tôm
2.Cảnh trong đình:
Qua một loạt các biện pháp liệt kê, miêu tả tác giả đã nhấn mạnh cuộc sống ăn chơi phung phí và thái độ vô trách nhiệm của quan phụ mẫu và nha lại
- Địa điểm: Trong đình, trên mặt đê, cao, vững chắc.
- Chân dung quan phụ mẫu : uy nghi, chễm chệ ngồi, dựa gối xếp, chân duỗi thẳng, để cho người nhà quỳ ở dưới đất mà gãi.
- Đồ dùng sinh hoạt : Bát yến hấp đường phèn, trầu vàng, cau đậu, đồng hồ vàng, dao chuôi ngà,...
- Cử chỉ : Ngài xơi bát yến vừa xong, ngồi
khểnh vuốt râu, rung đùi.
- Không khí, quang cảnh: đèn thắp sáng trưng, kẻ hầu, người hạ đi lại rộn ràng -> Không khí tĩnh mịch, trang nghiêm``
Ngoài miêu tả và liệt kê, tác giả còn sử dụng biện pháp nghệ thuật nào nữa?
*Phép tăng cấp:
Mưa: mỗi lúc một tăng
Mực nước sông: mỗi lúc một dâng cao
Âm thanh mỗi lúc một ầm ĩ hơn
Nguy cơ vỡ đê: mỗi lúc một gần và cuối cùng đã đến
Quan: ở lì trong đình ăn yến chơi bài quát tháo không để tai vào những lời kêu của người giữ đê đuổi người báo tin.
Thể hiện rõ nét sự tàn nhẫn, phi nhân tính của đám quan lại
? Lần lượt đưa thêm chi tiết, chi tiết sau cao hơn chi tiết trước qua đó làm rõ thêm bản chất một sự việc, một hiện tượng muốn nói.
3. Cảnh đê vỡ
- Khắp mọi nơi, miền đó nước tràn lênh láng, xoáy thành vực sâu, nhà cửa trôi băng, lúa má ngập hết.
- Kẻ sống không chỗ ở, kẻ chết không nơi chôn, lênh đênh mặt nước.
- Dân chúng rơi vào cảnh khốn cùng
Những hình ảnh nào miêu tả cảnh đê vỡ ? Đê vỡ kéo theo hậu quả gì ?
-Cảnh đê vỡ đã khắc họa chân dung quan phụ mẫu như thế nào ?
- Qua đó thể hiện thái độ tình cảm gì của tác giả ?
- Khắc hoạ tính cách tàn nhẫn vô lương tâm của quan phụ mẫu.
- Tố cáo bọn quan lại có quyền lực thờ ơ vô trách nhiệm với tính mạng con người..
III. Tổng kết
1. Giá trị nghệ thuật
Trong truyện ngắn tác giả đã sử dụng thành công những biện pháp nghệ thuật nào?
- Nghệ thuật tương phản, tăng cấp
- Xây dựng nhân vật bằng nhiều hình thức ngôn ngữ nhất là đối thoại.
- Lựa chọn ngôi kể khách quan.
2. Giá trị nội dung
Truyện ngắn đã phản ảnh bức tranh hiện thực gì? (Nêu giá trị hiện thực)
- Qua đó thể hiện thái độ tình cảm gì của tác giả?(Nêu giá trị nhân đạo)
- Giá trị hiện thực : Bøc tranh t­¬ng ph¶n gi÷a cuéc sèng cña nh©n d©n víi th¸i ®é cña quan l¹i thèng trÞ.
- Giá trị nhân đạo:C¶m th­¬ng tr­íc cuéc sèng lÇm than cña nh©n d©n, lªn ¸n gay g¾t sù v« tr¸ch nhiÖm cña quan l¹i cÇm quyÒn.

Đê sông Hồng 1926


Ngày nay, nhà nước ta đã quan tâm giúp đỡ nhân dân phòng chống thiên tai và khắc phục hậu quả như thế nào ?
?
Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải kiểm tra công tác chống bão (2011)
Bộ Trưởng Cao Đức Phát kiểm tra công tác đê điều chống bão lũ (2011)
Đồng chí Lê Hữu Phúc, UVTƯ Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị thăm hỏi, động viên người dân thị trấn Cửa Việt sơ tán tại Trường THCS thị trấn Cửa Việt do cơn bão số 9/2009
DẶN DÒ
- Kể sáng tạo truyện bằng cách đổi sang ngôi thứ nhất là nhân vật quan phụ mẫu.
- Nhận xét ngôn ngữ và tính cách của nhân vật quan phụ mẫu.
- Tìm một số câu thành ngữ, tục ngữ gần nghĩa với thành ngữ Sống chết mặc bay.
Chuẩn bị bài :
Cách làm văn lập luận giải thích
 
IV.LUYỆN TẬP
Bài tập 1 và 2 SGK trang 83
V. CỦNG CỐ, DẶN DÒ
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1:Bức tranh người dân đang hộ đê được tác giả miêu tả như thế nào? Hãy khoanh tròn các chi tiết mà em cho là đúng?
a.Mưa tầm tã nước sông Nhị Hà dâng cao
b.Trong đình đèn thắp sáng trưng
c.Trong đình vững chãi, dẫu nước to thế nào cũng không việc gì
d.Dân phu đang hối hả giữ đê:kẻ thuổng, người cuốc, kẻ đội đất người vác tre, đắp, cừ, bì bõm dưới bùn lầy
e Tiếng trống, tiếng tù và, tiếng gọi nhau xao xác
f. Nha lệ,lính tráng,kẻ hầu,người hạ đi lại rộn ràng,tấp lập
a.
d
e
Câu 2:
Những hình thức ngôn ngữ đã được vận dụng trong đoạn 1 của truyện sống chết mặc bay là gì?
a. Ngôn ngữ tự sự
b. Ngôn ngữ miêu tả
c. Ngôn ngữ của người dẫn truyện
d. Ngôn ngữ biểu cảm
e. Tất cả các phương án trên

e.
Câu 3: Tính cách của quan phủ là?
a. Vô trách nhiệm,sống xa hoa, hống hách
b.Thương dân
c. Sợ nguy hiểm

a
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC
CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ, CÁC EM HỌC TỐT