Bài 26. Luyện tập lập luận giải thích

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
THAÊM LÔÙP 7A










GV: NGUYỄN BỔNG
Trường THCS Nguyễn Hụê, TP Quy nhơn
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
1. Ổn định tình hình lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Thế nào là giải thích trong văn nghị luận?
Giải thích trong văn Nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ, ... cần được giải thích nhằm nâng nhận thức, trí tuệ, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm cho con người.
Người ta thường giải thích bằng những cách nào?
Người ta thường giải thích bằng các cách: nêu định nghĩa; kể ra các biểu hiện; so sánh, đối chiếu với các hiện tượng khác; chỉ ra các mặt lợi, hại, nguyên nhân, hậu quả, cách đề phòng hoặc noi theo, … của hiện tượng hoặc vấn đề được giải thích.


Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
Đề: Một nhà văn có nói: “Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người”. Hãy giải thích nội dung câu nói đó.
Chuẩn bị làm bài với đề trên theo các bước: tìm hiểu đề và tìm ý, lập dàn bài, viết một số đoạn văn, đặc biệt là mở bài, kết bài (ghi vào vở bài tập)
Gợi ý: (sgk)
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Đề yêu cầu giải thích vấn đề gì?

Tìm từ then chốt trong đề và chỉ ra các ý quan trọng cần được giải thích.
Em hãy suy nghĩ về hình ảnh “ngọn đèn sáng bất diệt”, tìm ra nghĩa bóng của nó và cho biết vì sao sách lại là ngọn đền sáng bất diêt.
I. Tìm hiểu đề và tìm ý:
Đề yêu cầu giải thích vai trò của sách đối với trí tuệ của con người.
Từ ngữ quan trọng trong đề: sách, ngọn đèn bất diệt, trí tuệ.
Sách lưu giữ tri thức (trí tuệ) của con người từ xưa đến nay. Sách là ngọn đèn sáng bất diệt (sáng mãi, không bao giờ tắt), thắp lên trí tuệ con người.
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH


Mời 1 HS nhắc lại MB phải làm gì?

HS nhắc lại TB phải làm gì?
Từ ngữ nào cần giải thích?
Sách?

Trí tuệ/

Ngọn đèn sáng bất diệt?
I.Tìm hiểu đề và tìm ý:
II.Lập dàn bài:
1. MB:
Giới thiệu ý nghĩa của sách.
Câu nói: “sách là …”
2. TB:
a. Giải thích từ ngữ:
Sách: lưu giữ trí thức của con người từ bao đời nay.
Trí tuệ: tinh tuý, tinh hoa của sự hiểu biết.
Ngọn đèn sáng bất diệt: sáng mãi, không bao giờ tắt.
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH





Mời HS giải thích nghĩa của câu nói
I.Tìm hiểu đề và tìm ý:
II.Lập dàn bài:
1. MB:
2. TB:
- Giải thích từ ngữ:
- Giải thích ý nghĩa câu nói: Sách chứa đựng trí tuệ con người, sách giúp con người ra khỏi sự tối tăm, không hiểu biết
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH





HS giải thích nghĩa sâu câu nói?
GV gợi: kể ra các biểu hiện; so sánh, đối chiếu với các hiện tượng khác;
Dẫn chứng?
- Văn học dân gian.
- Tác phẩm khoa học.
- Tác phẩm văn chương
- Sách giáo khoa
I.Tìm hiểu đề và tìm ý:
II.Lập dàn bài:
1. MB:
2. TB:
- Giải thích từ ngữ:
- Giải thích ý nghĩa câu nói:
- Giải thích cơ sở chân lý câu nói:
+ Không phải mọi loại sách đều là “Ngọn đèn sáng …” chỉ có những cuốn sách có giá trị mới đúng như thế.
+ Những cuốn sách có giá trị ghi lại những hiểu biết quý giá nhất của con người trong mọi mặt đời sống.
+ Sách được lưu giữ mọi thời, có ích cho cả đời sau.
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH






HS giải thích ý nghĩa sâu câu nói?
GV gợi: ... chỉ ra các mặt lợi, hại, nguyên nhân, hậu quả, cách đề phòng hoặc noi theo, …



Mời 1 HS nhắc lại KB phải làm gì?
I.Tìm hiểu đề và tìm ý:
II.Lập dàn bài:
1. MB:
2. TB:
- Giải thích từ ngữ:
- Giải thích ý nghĩa câu nói:
- Giải thích cơ sở chân lý câu nói:
- Vận dụng câu nói:
+ Cần phải đọc sách
+ Biết chọn sách tốt, sách hay để đọc
+Tiếp thu tri thức của sách. Liên hệ câu nói khác “Sách mở ra những chân trời mới cho mọi người”. ..
3. KB: khẳng định lại ý nghĩa của sách.Tình cảm, thái độ của em với sách
Tiết : 108 Luyện tập:
LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
Hướng dẫn HS viết các đoạn văn (phân công và động viên HS tổ 1 viết đoạn MB, tổ 2 viết các đoạn giải thích nghĩa đen - nghĩa bóng, tổ 3 viết các đoạn giải thích nghĩa sâu, tổ 4 viết đoạn kết bài). Ai viết xong, đọc cho các bạn nhận xét
I.Tìm hiểu đề và tìm ý:
II.Lập dàn bài:
1. MB:
2. TB:
3. KB:
III. Luyện tập viết đoạn văn:
CỦNG CỐ
Nêu các thao tác cần thiết để làm bài văn lập luận giải thích?
- Tìm hiểu đề, tìm ý.
- Lập dàn bài.
- Viết bài.
- Sửa chữa.
DẶN DÒ
HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo:
- Để chuẩn bị tốt cho tiết luyện nói, tổ 1: đề a, tổ 2: đề b, tổ 3: đề c, tổ 4: đề d.
Làm bài văn giải thích ở nhà. (Nộp trong vòng một tuần kể từ hôm nay).
Đề: giả thích ý nghĩa câu nói: Thất bại là mẹ thành công
Cảm ơn quý thầy-cô giáo.
Chúc quý thầy-cô giáo mạnh khỏe.
Cảm ơn các em HS đã tự giác chuẩn bị bài, tích cực hoạt động tìm hiểu bài học. Chúc các em mạnh khoẻ, học tập ngày càng tiến bô.