Bài 25. Thường biến

SINH HỌC 9
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
Hình bản, dài
Hình mũi mác, bề mặt phiến lá rộng.
Hình mũi mác, bề mặt phiến lá nhỏ và ngắn.
- Mọc trong nước
- Trên mặt nước


-Trong không khí
Lá cây rau mác
Mô tả kiểu hình tương ứng
Điều kiện môi trường
Đối tượng quan sát
Thân, lá nhỏ
Thân, lá lớn
Thân lá lớn hơn, một phần rễ biến thành phao
- Mọc trên cạn
- Mọc ven bờ
-Mọc trên mặt nước
Cây rau dừa nước
Mô tả kiểu hình tương ứng
Điều kiện môi trường
Đối tượng quan sát
Củ to

-Củ nhỏ
- Trồng đúng quy trình
- Trồng không đúng quy trình
Luống su hào
Mô tả kiểu hình tương ứng
Điều kiện môi trường
Đối tượng quan sát
Cây bèo tây khi sống trôi nổi trên mặt nước
Cây bèo tây khi sống trên cạn
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
Hãy nhận xét kiểu gen của những đối tượng quan sát?
- Tại sao lá cây rau mác có sự biến đổi kiểu hình?
- Sự biến đổi kiểu hình trong các ví dụ trên do nguyên nhân nào?
- Thường biến là gì? Thường biến có di truyền cho thế hệ sau không? Vì sao?
- Người ta nói "Thường biến là biến dị có lợi cho sinh vật đúng hay sai? Vì sao?
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
Nêu sự khác nhau giữ thường biến và đột biến?
Thường biến
- Là những biến đổi kiểu hình không làm biến đổi kiểu gen.
- Không di truyền được.
- Xuất hiện đồng loạt theo cùng một hướng xác định, tương ứng với điều kiện môi trường.
- Có lợi cho bản thân sinh vật
Đột biến
- Là những biến đổi trong
cơ sở vật chất (NST - ADN)
- Di truyền được.

- Xuất hiện riêng rẽ ở một cá thể, không theo một hướng xác định ,xuất hiện một cách ngẫu nhiên.
- Thường có hại cho bản thân sinh vật
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
- Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
- Người ta hay gặp loại thường biến biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định, tương ứng với điều kiện ngoại cảnh, không di truyền được.
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen - môi trường và kiểu hình:
Sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào những yếu tố nào? Trong các yếu tố đó, yếu tố nào được xem không biến đổi?
- Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa kiểu gen môi trường và kiểu hình? Viết sơ đồ minh họa?
Sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào những yếu tố nào? Trong các yếu tố đó, yếu tố nào được xem không biến đổi?
- Phụ thuộc vào kiểu gen và môi trường.
- Yếu tố kiểu gen xem như không biến đổi.
- Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa kiểu gen môi trường và kiểu hình? Viết sơ đồ minh họa?
- Kiểu hình là kết quả sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
Kiểu gen
Môi trường.
Kiểu hình
- Kiểu hình của một cơ thể không chỉ phụ thuộc vào kiểu gen mà còn phụ thuộc vào môi trường
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
- Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
- Người ta hay gặp loại thường biến biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định, tương ứng với điều kiện ngoại cảnh, không di truyền được.
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen - môi trường và kiểu hình:
- Kiểu hình là kết quả sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
Tính trạng chất lượng là gì? Cho ví dụ?
- Tính trạng số lượng là gì? Cho ví dụ?

Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen, không hoặc rất ít chịu ảnh hưởng của môi trường.
Ví dụ:
Hình dạng hạt lúa tròn hay dài, màu hạt gạo trắng hay đỏ, hàm lượng lipit trong sữa bò.không chịu ảnh hưởng rõ ràng của kỹ thuật nuôi trồng.
Tính trạng số lượng phụ thuộc vào kiểu gen, chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường.
Ví dụ:
Người ta nuôi 2 nhóm gà trong điều kiện:
- Thức ăn tốt: thể trọng, sức đẻ, trọng lượng trứng tăng.
- Thức ăn xấu: thì ngược lại
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen - môi trường và kiểu hình:
- Kiểu hình là kết quả sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
Các tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen.
- Các tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường.
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
III. Mức phản ứng:
Ví dụ:
Giống lúa Trân châu lùn có chiều dài bông trung bình từ 20 - 22 cm, số hạt trên một bông trung bình từ 100 - 160. Nếu cấy trên chân ruộng tốt, chăm sóc đúng kỹ thuật thì bông to và dài hơn có thể đạt tới 29 cm, số hạt trong bột bông nhiều hơn có thể tới 200. Nhưng dù chăm sóc tốt đến đâu thì chiều dài bông và số hạt trên bông cũng không vượt quá giới hạn trên. Hỏi mức phản ứng là gì?
Tiết 28 Bài 25
THU?NG BI?N
III. Mức phản ứng:
-Là giới hạn thường biến của một kiểu gen, trước môi trường khác nhau và do kiểu gen quy định.