Bài 25. Thường biến

Nhiệt liệt chào mừng
quí thầy cô giáo về dự giờ
Nhiệt liệt chào mừng
quý thầy cô giáo về dự giờ !
Môn: Sinh học 9
KIỂM TRA BÀI CŨ
Thể đa bội là gì? Cho ví dụ. Ứng dụng của thể đa bội trong chọn giống cây trồng.
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n).
Ví dụ: Cà độc dược có bộ NST tam bội, Củ cải tứ bội…
- Tăng kích thước thân, cành, củ, quả -> Tạo giống có năng suất cao -> Tăng sản lượng .
BIẾN DỊ
Biến dị di truyền
Đột biến gen
Đột biến NST
Đột biến
số lượng NST
Đột biến
cấu trúcNST
Thể dị bội
Thể đa bội
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?

Hãy quan sát tranh và đọc ví dụ 1,2 SGK để hoàn thành bảng sau:

Lá cây rau mác
Cây rau
dừa nước
Su hào
-Trong không khí
- Trên mặt nước
- Trong nước
- Mọc trên bờ
- Trải trên mặt nước
- Đúng qui trình kĩ thuật
- Sai qui trình kĩ thuật
Lá nhỏ, hình mũi mác
-Lá lớn, hình mũi mác
- Lá hình bản dài
- Thân, lá nhỏ, chắc
-Thân, lá lớn hơn, một số rễ biến
thành phao
- Củ to
- Củ nhỏ, sâu bệnh
Sự biểu hiện ra kiểu hình bên ngoài của một cơ thể phụ thuộc vào những yếu tố nào? Trong đó yếu tố nào được xem là không biến đổi?
Hãy quan sát tranh và đọc ví dụ 1,2 SGK để hoàn thành bảng sau:
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
Sự biểu hiện ra kiểu hình của một cơ thể phụ thuộc vào kiểu gen và môi trường sống. Trong đó kiểu gen được xem là không biến đổi.
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
- Em có nhận xét gì về kiểu gen của cây rau mác khi sống trong các môi trường khác nhau?
Cây rau mác
Bèo sống ở dưới nước
Bèo sống ở trên cạn
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
Thường biến là gì?
-Thường biến là những biến
đổi ở kiểu hình của cùng 1
kiểu gen phát sinh trong đời
sống cá thể dưới ảnh hưởng
trực tiếp của môi trường.
Bèo sống ở dưới nước
Thường biến thích nghi môi trường để tự vệ và săn mồi
Ví dụ
Thường biến thích nghi môi trường để tự vệ và săn mồi
Ví dụ
Mùa hè: Bộ lông thưa, vàng hay xám Lẫn với màu đất, cây bụi
Mùa đông: Bộ lông dày,trắng Lẫn với tuyết, che mắt kẻ thù
Sự thay đổi màu sắc con Tắc kè hoa theo màu môi trường
Thường biến giúp sinh vật phản ứng linh hoạt trước điều kiện môi trường
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
-Thường biến là những biến đổi kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời sống cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Thường biến thường biểu hiện đồng loạt theo một hướng xác định, tương ứng với điều kiện ngoại cảnh và không di truyền.
-Có ý nghĩa quan trọng trong tiến hoá và chọn giống
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
? Phân biệt thường biến với đột biến?
Gợi ý:
1- Biến đổi ở đâu?
2- Di truyền hay không di truyền?
3- Biến đổi theo hướng nào?
4- Có lợi hay có hại cho bản thân sinh vật?

THẢO
LUẬN
NHÓM
* Phân biệt thường biến với đột biến:
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
Hoa liên hình ( Primula sinensis)
Giống hoa đỏ
Giống hoa trắng
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi
trường và kiểu hình
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
Kết luận: Bố mẹ không truyền cho con những tính trạng có sẵn mà truyền cho con kiểu gen quy định mức phản ứng với môi trường.
A/Hai ruộng lúa (của cùng 1 giống lúa):
B/ Hai đàn cừu (của cùng 1 giống cừu):
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi
trường và kiểu hình
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
? Nhận xét mqh giữa kiểu gen, môi trường & kiểu hình?
+ Biểu hiện kiểu hình là do tương tác giữa kiểu gen & môi trường
+Sơ đồ biểu diễn mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình:
- Kiểu hình là kết quả của sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
II) Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình

Ba yếu tố: Kiểu hình, Kiểu gen, Môi trường, yếu tố nào được xem là không biến đổi ?
Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi
trường và kiểu hình
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
- Kiểu hình là kết quả của sự
tương tác giữa kiểu gen và môi
trường.
Kiểu gen là không biến đổi,
còn kiểu hình là phụ thuộc
môi trường
Vậy tính trạng nào phụ thuộc vào kiểu gen, những tính trạng nào phụ thuộc vào môi trường?
-Các tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen.
-Các tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng vào môi trường.

Tiết 26: Bài 25: THƯỜNG BIẾN
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường?
III. Mức phản ứng
Chăm sóc bình thường (4,5 – 5 tấn/ha)
Chăm sóc tốt nhất (8 tấn/ha)
-Giới hạn năng suất của giồng lúa DR2 do giống hay do kỹ thuật trồng trọt?
- Mức phản ứng là gì?
-Do giống (kiểu gen) qui định bởi vì điều kiện môi trường kĩ thuật dù có tốt hơn nữa thì năng suất cũng không thể vượt hơn.
-Là giới hạn thường biến của 1 kiểu gen trước môi trường khác nhau.
Câu 1: Thường biến là gì?
A. Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong đồi sống cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
B. Thường biến thường biểu hiện đồng loạt theo hướng xác định và không di truyền được.
C. Thường biến là những biến đổi về kiểu gen và kiểu hình được biểu hiện trên cơ thể sinh vật.
D. Cả A và B .
Hãy lựa chọn câu đúng trong các cách trả lời của mỗi câu hỏi sau:
Câu 2: Điều nào sau đây không đúng:
A. Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen .
B. Tính trạng số lượng rất ít hoặc không chịu ảnh hưởng của môi trường.
C. Bố mẹ truyền cho con kiểu gen chứ không tryuền cho con các tính trạng có sẵn.
D. Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
Hãy lựa chọn câu đúng trong các cách trả lời của mỗi câu hỏi sau:
Câu 4: Mức phản ứng là gì?
A. Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (một gen hay một nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
B. Là khả năng sinh vật có thể phản ứng trước những điều kiện bất lợi của môi trường.
C. Là mức độ biểu hiện kiểu hình trước những điều kiện sống khác nhau.
D. Cả B và C
Câu 3: Để biết một biến dị là thường biến hay đột biến, ta căn cứ vào:
Kiểu gen của cá thể.
Kiểu hình của cá thể.
Khả năng phản ứng của cá thể đó trước những b.đổi của môi trường.
Biến dị đó di truyền hay không di truyền.
Hãy lựa chọn câu đúng trong các cách trả lời của mỗi câu hỏi sau:
DẶN DÒ
*Học bài theo nội dung SGK.
*Trả lời câu hỏi 1,2,3 vào vở bài tập.
* Sưu tầm tranh ảnh về các đột biến ở vật nuôi, cây trồng để tiết sau thực hành về nhận biết một vài dạng đột biến