Bài 25. Thường biến
Chia sẻ bởi Nguyễn Thị Kim Mai |
Ngày 04/05/2019 |
23
Chia sẻ tài liệu: Bài 25. Thường biến thuộc Sinh học 9
Nội dung tài liệu:
Nhiệt liệt chào mừng
quí thầy cô giáo về dự giờ
Môn: Sinh học 9
GV: NGUYỄN THỊ KIM MAI
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đa bội thể là gì? Gồm những dạng nào.Cho ví dụ?
Đa bội thể là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n).
Ví dụ: Cà độc dược có bộ NST tam bội. Củ cải tứ bội.
- Các dạng: tam bội, tứ bội ...
Tế bào đa bội thể có số lượng NST tăng lên gấp bội, số lượng ADN cũng tăng lên tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, dẫn tới kích thước tế bào của thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
tiết 28; bài 25: thường biến
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
1. Khái niệm thường biến:
tiết 28; bài 25: thường biến
Mọc ven bờ
Trên mặt nước
Trên cạn
Mọc trên bờ
Mọc trong nước
Mọc trên mặt nước
- Trồng đúng
kĩ thuật
- Trồng không
đúng kĩ thuật
Cây rau mác
Trên
mặt nước
Trên cạn
Mọc
trong nước
Lá dài, mảnh
Lá có phiến rộng
Lá hình mũi mác
Nước
Mọc
ven bờ
Trên bờ
Trên
mặt nước
• Thân, lá nhỏ hơn
• Thân, lá to hơn
• Thân, lá to hơn, rễ biến thành phao
Độ ẩm
Trên b?
Trên mặt nước
Ven bờ
Đúng kĩ thuật
Không đúng kĩ thuật
- Trồng đúng
Kĩ thuật
- Trồng không
đúng kĩ thuật
- Củ to
- Củ nhỏ hơn
Qui trình kỹ thuật
Mọc ven bờ
Trên mặt nước
Trên cạn
Mọc trên bờ
Mọc trong nước
Trên mặt nước
• Trồng đúng
kĩ thuật
• Trồng không
đúng kĩ thuật
Lá dài, mảnh
Lá có phiến rộng
Lá hình mác
Nước
• Thân, lá nhỏ hơn
• Thân, lá to hơn
• Thân, lá to hơn, rễ biến thành phao
• Củ to
• Củ nhỏ hơn
Quy trình kỹ thuật
Độ ẩm
Cây hoa anh thảo
Thường biến thích nghi môi trường để tự vệ và săn mồi
THƯỜNG BIẾN
Ví dụ
Thường biến: giống như Cáo Bắc Cực, Cú Tuyết có bộ lông màu trắng vào mùa đông (bên phải) để lẫn trong tuyết và màu đốm đen vào mùa xuân khi tuyết tan để lẫn với cây rừng và đất đá (bên trái).
Hoa Liên Hoa
30 O C – 35 o C
20 O C – 25 O C
HOA LỤC BÌNH
Bọ ngựa trên hoa phong lan và trên cây xanh
Sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào yếu tố nào?
Trong các yếu tố: Môi trường, kiểu gen, kiểu hình, yếu tố nào được xem như không biến đổi?
Kiểu gen
Môi trường
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
1. Khái niệm thường biến:
Thường biến là: những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong
đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường
VD: sự biến đổi của lá cây rau mác
tiết 28; bài 25: thường biến
2. Tính chất thường biến
- Biểu hiện kiểu hình đồng loạt theo hướng xác định, tương ứng với điều kiện ngoại cảnh
- Không di truyền được
- Giúp sinh vật thích nghi với sự thay đổi của môi trường
Biến đổi ………., ngẫu nhiên
với tầng số thấp
………….. được
Đa số …………. cho SV
Làm ………………………,
từ đó dẫn đến thay đổi kiểu
hình
Biểu hiện ………… theo
Hướng xác định, tương ứng MT
Làm ………………….., dưới
ảnh hưởng trực tiếp của môi
trường
………………, giúp SV thích
nghi với môi trường
………………….. được
BH
biến đổi ADN và NST
riêng lẻ
Di truyền
có hại
biến đổi kiểu hình
đồng loạt
Không di truyền
Thường có lợi
3. Phân biệt giữa đột biến và thường biến:
Kiểu gen
Kiểu hình
Môi trường
Giống
cà rốt
Sai kĩ thuật
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen,môi trường và kiểu hình
Đúng kĩ thuật
Tác động
Ta có sơ đồ:
tiết 28; bài 25: thường biến
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
Kiểu gen
Kiểu hình
Môi trường
Kiểu hình (Tính trạng hoặc tập hợp các tính trạng)
là kết quả của sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường
tiết 28; bài 25: thường biến
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
♦ Có 2 loại tính trạng:
1.Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu kiểu gen.
Như hình dạng, màu sắc,…
2.Tính trạng số lượng phụ thuộc chủ yếu vào môi trường.
Phải thông qua cân, đo, đong, điếm,…
VD: SGK
VD: SGK
tiết 28; bài 25: thường biến
Lợn Ỉ Nam Định
Nuôi ở môi trường nào
Vẫn có đặc điểm lông đen bóng
Mõm ngắn, mắt híp, bụng xệ,
mắn đẻ, mỡ nhiều…
Lớn nhanh hay chậm
phụ thuộc vào môi trường,
Chăm sóc
Tính trạng chất lượng
Tính trạng số lượng
Chăm sóc kém
Năng suất thấp
Năng suất cao
Chăm sóc tốt
Trồng ở môi trường nào vẫn có hạt bầu tròn, màu đỏ
Tính trạng chất lượng
VD: Về tính trạng chất lượng
VD: Về tính trạng chất lượng
- Hàm lượng lipit trong sữa ổn định dù nuôi ở môi trường nào
- Nhiều sữa hay ít sữa phụ thuộc vào môi trường
VD: Về tính trạng số lượng
Môi trường
1. Số hạt lúa trên một bông của một giống lúa phụ thuộc vào điều kiện trồng trọt.
Môi trường
2. Lượng sữa vắt được trong một ngày của một giống bò phụ thuộc vào điều kiện chăn nuôi.
Môi trường
Xác định năng suất cụ thể
Giới hạn năng suất giống qui định
Qui định giới hạn năng suất (mức phản ứng)
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
tiết 28; bài 25: thường biến
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
III. Mức phản ứng
BH
Mức phản ứng
Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ 1 gen hay 1nhóm nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
Do kiểu gen quy định.
Gieo trồng tốt nhất (8 tấn/ha/vụ)
Gieo trồng bình thường (4,5 – 5 tấn/ha/vụ)
A
B
Giống lúa DR2
BH
Giới hạn năng suất của giống lúa DR2 do giống hay do kĩ thuật trồng qui định?
Do kĩ thuật gieo trồng
Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ 1 gen hay 1 nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
Mức phản ứng là gì?
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
III. Mức phản ứng
- Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ 1 gen hay 1 nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
- Do kiểu gen quy định.
VD: Giống lúa DR2 có mức phản ứng là 4,5 – 8 tấn/ha/vụ
BH
tiết 28; bài 25: thường biến
( MT )
( KG )
lúa
QH
MPƯ
Lợi
KH
TC
Phân biệt giữa thường biến và đột biến
ss
CC
Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng
1. Biến dị không di truyền được là biến dị nào sau đây?
A. Đột biến gen B. Đột biến nhiễm sắc thể
C. Thường biến D. Cả A, B.
2. Thường biến là?
A. Biến đổi kiểu gen dưới tác động của môi trường
B. Biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
C. Biến đổi trong kiểu gen dẫn tới biến đổi trong kiểu hình.
D. Biến đổi kiểu hình dẫn tới biến đổi kiểu gen.
3. M?c ph?n ?ng l� gì?
A. L� gi?i h?n thu?ng bi?n c?a m?t ki?u hình( ch? m?t gen hay nhĩm gen)tru?c mơi tru?ng kh�c nhau.
B. Do ki?u gen quy d?nh v� du?c bi?u hi?n ra ? ki?u hình trong nh?ng mơi tru?ng nh?t d?nh
C. Do gen quy d?nh m?c ph?n ?ng, mơi tru?ng bi?u hi?n ra tính tr?ng.
D. C�u b v� c
Hàng dọc
Hướng dẫn Về nhà
Hãy trả lời câu hỏi 1, 3 phần câu hỏi và bài tập trong SGK:
Trước kia Ông cha ta có câu
“ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”
Học bài theo nội dung SGK.
Trả lời câu hỏi 1,2,3 vào vở bài tập.
Tìm hiểu bài 26:
- Sưu tầm tranh ảnh về các đột biến hình thái và đột biến cấu trúc NST để tiết sau thực hành.
- Những đoạn clip về các hình ảnh đột biến của: động vật và thực vật và con người.
Học ở nhà
quí thầy cô giáo về dự giờ
Môn: Sinh học 9
GV: NGUYỄN THỊ KIM MAI
KIỂM TRA BÀI CŨ
Đa bội thể là gì? Gồm những dạng nào.Cho ví dụ?
Đa bội thể là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n).
Ví dụ: Cà độc dược có bộ NST tam bội. Củ cải tứ bội.
- Các dạng: tam bội, tứ bội ...
Tế bào đa bội thể có số lượng NST tăng lên gấp bội, số lượng ADN cũng tăng lên tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, dẫn tới kích thước tế bào của thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
tiết 28; bài 25: thường biến
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường:
1. Khái niệm thường biến:
tiết 28; bài 25: thường biến
Mọc ven bờ
Trên mặt nước
Trên cạn
Mọc trên bờ
Mọc trong nước
Mọc trên mặt nước
- Trồng đúng
kĩ thuật
- Trồng không
đúng kĩ thuật
Cây rau mác
Trên
mặt nước
Trên cạn
Mọc
trong nước
Lá dài, mảnh
Lá có phiến rộng
Lá hình mũi mác
Nước
Mọc
ven bờ
Trên bờ
Trên
mặt nước
• Thân, lá nhỏ hơn
• Thân, lá to hơn
• Thân, lá to hơn, rễ biến thành phao
Độ ẩm
Trên b?
Trên mặt nước
Ven bờ
Đúng kĩ thuật
Không đúng kĩ thuật
- Trồng đúng
Kĩ thuật
- Trồng không
đúng kĩ thuật
- Củ to
- Củ nhỏ hơn
Qui trình kỹ thuật
Mọc ven bờ
Trên mặt nước
Trên cạn
Mọc trên bờ
Mọc trong nước
Trên mặt nước
• Trồng đúng
kĩ thuật
• Trồng không
đúng kĩ thuật
Lá dài, mảnh
Lá có phiến rộng
Lá hình mác
Nước
• Thân, lá nhỏ hơn
• Thân, lá to hơn
• Thân, lá to hơn, rễ biến thành phao
• Củ to
• Củ nhỏ hơn
Quy trình kỹ thuật
Độ ẩm
Cây hoa anh thảo
Thường biến thích nghi môi trường để tự vệ và săn mồi
THƯỜNG BIẾN
Ví dụ
Thường biến: giống như Cáo Bắc Cực, Cú Tuyết có bộ lông màu trắng vào mùa đông (bên phải) để lẫn trong tuyết và màu đốm đen vào mùa xuân khi tuyết tan để lẫn với cây rừng và đất đá (bên trái).
Hoa Liên Hoa
30 O C – 35 o C
20 O C – 25 O C
HOA LỤC BÌNH
Bọ ngựa trên hoa phong lan và trên cây xanh
Sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào yếu tố nào?
Trong các yếu tố: Môi trường, kiểu gen, kiểu hình, yếu tố nào được xem như không biến đổi?
Kiểu gen
Môi trường
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
1. Khái niệm thường biến:
Thường biến là: những biến đổi ở kiểu hình phát sinh trong
đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường
VD: sự biến đổi của lá cây rau mác
tiết 28; bài 25: thường biến
2. Tính chất thường biến
- Biểu hiện kiểu hình đồng loạt theo hướng xác định, tương ứng với điều kiện ngoại cảnh
- Không di truyền được
- Giúp sinh vật thích nghi với sự thay đổi của môi trường
Biến đổi ………., ngẫu nhiên
với tầng số thấp
………….. được
Đa số …………. cho SV
Làm ………………………,
từ đó dẫn đến thay đổi kiểu
hình
Biểu hiện ………… theo
Hướng xác định, tương ứng MT
Làm ………………….., dưới
ảnh hưởng trực tiếp của môi
trường
………………, giúp SV thích
nghi với môi trường
………………….. được
BH
biến đổi ADN và NST
riêng lẻ
Di truyền
có hại
biến đổi kiểu hình
đồng loạt
Không di truyền
Thường có lợi
3. Phân biệt giữa đột biến và thường biến:
Kiểu gen
Kiểu hình
Môi trường
Giống
cà rốt
Sai kĩ thuật
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen,môi trường và kiểu hình
Đúng kĩ thuật
Tác động
Ta có sơ đồ:
tiết 28; bài 25: thường biến
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
Kiểu gen
Kiểu hình
Môi trường
Kiểu hình (Tính trạng hoặc tập hợp các tính trạng)
là kết quả của sự tương tác giữa kiểu gen và môi trường
tiết 28; bài 25: thường biến
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
♦ Có 2 loại tính trạng:
1.Tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu kiểu gen.
Như hình dạng, màu sắc,…
2.Tính trạng số lượng phụ thuộc chủ yếu vào môi trường.
Phải thông qua cân, đo, đong, điếm,…
VD: SGK
VD: SGK
tiết 28; bài 25: thường biến
Lợn Ỉ Nam Định
Nuôi ở môi trường nào
Vẫn có đặc điểm lông đen bóng
Mõm ngắn, mắt híp, bụng xệ,
mắn đẻ, mỡ nhiều…
Lớn nhanh hay chậm
phụ thuộc vào môi trường,
Chăm sóc
Tính trạng chất lượng
Tính trạng số lượng
Chăm sóc kém
Năng suất thấp
Năng suất cao
Chăm sóc tốt
Trồng ở môi trường nào vẫn có hạt bầu tròn, màu đỏ
Tính trạng chất lượng
VD: Về tính trạng chất lượng
VD: Về tính trạng chất lượng
- Hàm lượng lipit trong sữa ổn định dù nuôi ở môi trường nào
- Nhiều sữa hay ít sữa phụ thuộc vào môi trường
VD: Về tính trạng số lượng
Môi trường
1. Số hạt lúa trên một bông của một giống lúa phụ thuộc vào điều kiện trồng trọt.
Môi trường
2. Lượng sữa vắt được trong một ngày của một giống bò phụ thuộc vào điều kiện chăn nuôi.
Môi trường
Xác định năng suất cụ thể
Giới hạn năng suất giống qui định
Qui định giới hạn năng suất (mức phản ứng)
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
tiết 28; bài 25: thường biến
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
III. Mức phản ứng
BH
Mức phản ứng
Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ 1 gen hay 1nhóm nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
Do kiểu gen quy định.
Gieo trồng tốt nhất (8 tấn/ha/vụ)
Gieo trồng bình thường (4,5 – 5 tấn/ha/vụ)
A
B
Giống lúa DR2
BH
Giới hạn năng suất của giống lúa DR2 do giống hay do kĩ thuật trồng qui định?
Do kĩ thuật gieo trồng
Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ 1 gen hay 1 nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
Mức phản ứng là gì?
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
I.Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
III. Mức phản ứng
- Là giới hạn thường biến của một kiểu gen (hoặc chỉ 1 gen hay 1 nhóm gen) trước môi trường khác nhau.
- Do kiểu gen quy định.
VD: Giống lúa DR2 có mức phản ứng là 4,5 – 8 tấn/ha/vụ
BH
tiết 28; bài 25: thường biến
( MT )
( KG )
lúa
QH
MPƯ
Lợi
KH
TC
Phân biệt giữa thường biến và đột biến
ss
CC
Hãy khoanh tròn vào đầu câu trả lời đúng
1. Biến dị không di truyền được là biến dị nào sau đây?
A. Đột biến gen B. Đột biến nhiễm sắc thể
C. Thường biến D. Cả A, B.
2. Thường biến là?
A. Biến đổi kiểu gen dưới tác động của môi trường
B. Biến đổi kiểu hình phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
C. Biến đổi trong kiểu gen dẫn tới biến đổi trong kiểu hình.
D. Biến đổi kiểu hình dẫn tới biến đổi kiểu gen.
3. M?c ph?n ?ng l� gì?
A. L� gi?i h?n thu?ng bi?n c?a m?t ki?u hình( ch? m?t gen hay nhĩm gen)tru?c mơi tru?ng kh�c nhau.
B. Do ki?u gen quy d?nh v� du?c bi?u hi?n ra ? ki?u hình trong nh?ng mơi tru?ng nh?t d?nh
C. Do gen quy d?nh m?c ph?n ?ng, mơi tru?ng bi?u hi?n ra tính tr?ng.
D. C�u b v� c
Hàng dọc
Hướng dẫn Về nhà
Hãy trả lời câu hỏi 1, 3 phần câu hỏi và bài tập trong SGK:
Trước kia Ông cha ta có câu
“ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”
Học bài theo nội dung SGK.
Trả lời câu hỏi 1,2,3 vào vở bài tập.
Tìm hiểu bài 26:
- Sưu tầm tranh ảnh về các đột biến hình thái và đột biến cấu trúc NST để tiết sau thực hành.
- Những đoạn clip về các hình ảnh đột biến của: động vật và thực vật và con người.
Học ở nhà
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Nguyễn Thị Kim Mai
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)