Bài 25. Sự nóng chảy và sự đông đặc (tiếp theo)

Đặng Hữu Hoàng
MÔN HỌC:
VẬT LÝ 6
Kính chào quý Thầy Cô và các em hoc sinh về tham dự chuyên đề cụm số 2.
GV thực hiện:
Mai Tuấn Khương.


KIỂM TRA BÀI CŨ:
* Câu hỏi 1: Thế nào là sự nóng chảy ?
Sự nóng chảy là sự chuyển thể từ thể rắn sang thể lỏng.
* Câu hỏi 2: Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
a) Phần lớn các chất nóng chảy ở một nhiệt độ xác định, nhiệt độ đó gọi là ……………………
b) Trong thời gian nóng chảy nhiệt độ của chất………………
nhiệt độ nóng chảy.
không thay đổi.
Hãy quan sát hình dưới và cho biết nó liên quan đến hiện tượng vật lí nào?
Hình 2
Hình 1
Hình 3
Hình 4
800c
1000c
00c
300c
Thí nghiệm mô phỏng ve� sửù noựng chaỷy cuỷa baờng phieỏn:
Chú ý thể c?a băng phiến khi nhi?t d? tang.
Hãy dự đoán điều gì sẽ xảy ra đối với băng phiến khi thôi không đun nóng và để băng phiến nguội dần
800c
600c
So sánh nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ đông đặc?
Chú ý thể c?a băng phiến khi nhi?t d? gi?m
Bảng 25.1
60
63
66
72
69
75
77
79
80
82
84
86
81
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15
Vẽ đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ của băng phiến theo thời gian trong quá trình đông đặc
C1
Tới nhiệt độ nào thì băng phiến bắt đầu đông đặc ?
T?i 80 0C bang phi?n b?t d?u đông đặc .
Lỏng
Lỏng và Rắn
Rắn
C2 :Trong các khoảng thời gian sau, dạng của đường biểu diễn có đặc điểm gỡ ?
Từ phút 0 đến phút thứ 4:
Du?ng bi?u di?n cú d?ng n?m nghiờng.
Từ phút thứ 4 đến phút thứ 7:
Du?ng bi?u di?n cú d?ng n?m ngang.
Từ phút thứ 7đến phút thứ 15:
Du?ng bi?u di?n cú d?ng n?m nghiờng.
C3:Trong các khoảng thời gian sau nhiệt độ của băng phiến thay đổi thế nào:
Tõ phót 0 ®Õn phót thø 4, nhiÖt ®é cña b¨ng phiÕn .........
Tõ phót 4 ®Õn phót thø 7, nhiÖt ®é cña b¨ng phiÕn..................
Tõ phót 7 ®Õn phót thø 15, nhiÖt ®é cña b¨ng phiÕn ...........
giảm.
không thay đổi.
giảm.
Băng phiến đông đặc
Băng phiến nóng chảy
86
84
82
80
75
79
72
69
66
81
77
63
60
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15
Thời
gian
Lỏng
Lỏng
rắn và Lỏng
Lỏng và rắn
Rắn
Rắn
3. Rút ra kết luận :
a. Băng phiến đông đặc ở (1) ………… Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ đông đặc của băng phiến. Nhiệt độ đông đặc (2) ……… nhiệt độ nóng chảy .
b. Trong thời gian đông đặc, nhiệt độ của băng phiến (3) ……………….
800 C
bằng
không thay đổi
C4. Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống của các câu sau :
- 70 0C , 80 0C, 90 0C
- Bằng , lớn hơn , nhỏ hơn
- Thay đổi , không thay đổi
C5: Hỡnh 25.1 v? du?ng bi?u di?n s? thay d?i nhi?t d? theo th?i gian khi núng ch?y c?a ch?t n�o?
Hóy mụ t? s? thay d?i nhi?t d? v� th? c?a ch?t dú khi núng ch?y?
Vận dụng
Nhiệt độ nóng chảy của một số chất.
0
-2
-4
0
2
4
6
Nhiệt độ
1
2
3
Thời gian
(phút)
4
5
6
7
Hỡnh 25.1
0C
Vận dụng
0
-2
-4
0
2
4
6
Nhiệt độ
1
2
3
Thời gian (phút)
4
5
6
7
Hỡnh 25.1
rắn
Rắn v� Lỏng
Lỏng
0C
Từ phút 0 đến phút thứ 1:


Từ phút 1 đến phút thứ 4:



- Từ phút thứ 4 đến phút thứ 7:
Nhiệt độ của nước đá tăng dần
Thể là thể rắn
Nước đá nóng chảy, nhiệt độ không thay đổi
Thể là thể rắn và lỏng
Nhiệt độ của nước tăng dần
Thể là thể lỏng
Nước
C5: Hỡnh 25.1 v? du?ng bi?u di?n s? thay d?i nhi?t d? theo th?i gian khi núng ch?y c?a ch?t n�o?
* Hãy mô tả sự thay đổi nhiệt độ và thể của chất đó khi nóng chảy?
C6 : Trong việc đúc tượng đồng , có những quá trình chuyển thể nào của đồng?
- Đồng nóng chảy: chuyển từ thể rắn sang thể lỏng, khi nung trong lò đúc.
- Đồng lỏng đông đặc: chuyển từ thể lỏng sang thể rắn, khi nguội trong khuôn đúc .
C7: Tại sao người ta dùng nhiệt độ của nước đá đang tan để làm một mốc đo nhiệt độ ?
- Vì nhiệt độ này là xác định và không đổi trong quá trình nước đá đang tan.
Điền từ thích hợp vào chỗ trống.
Sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng gọi là …………………
Sự chuyển từ thể lỏng sang thể rắn gọi là ……………….
Phần lớn các chất nóng chảy (hay đông đặc) ở một nhiệt độ…………… Nhiệt độ đó gọi là nhiệt độ nóng chảy.Nhiệt độ nóng chảy của các chất khác nhau thi ……………
Trong thời gian nóng chảy (hay đông đặc) nhiệt độ của vật ………………..

sự nóng chảy.
sự đông đặc.
xỏc d?nh.
khác nhau.
không thay đổi.
Sơ đồ của sự chuyển thể
Rắn
Lỏng
Đông đặc
(ở nhiệt độ xác định)
Nóng chảy
(ở nhiệt độ xác định)
GHI NHỚ (sgk 79)
Có thể em chưa biết.
Phần lớn các chất rắn nóng chảy có kèm theo sự tăng thể tích, còn khi đông đặc thì giảm thể tích. Tuy nhiên, có một số ít chất như đồng, gang, nước…. Lại tăng thể tích khi đông đặc.
Trường hợp của nước là rất đặc biệt, các phép đo chính xác cho thấy 100cm3 nước, khi đông đặc ở 00C sẽ cho 109 cm3 nước đá. Trong khi tăng thể tích nước có thể gây ra lực rất lớn. Khi nhiệt độ xuống tới 00C ,nước đông thành băng ,gây ra lực lớn đến mức có thể làm vỡ ống dẫn nước, chai đựng nước, tảng đá có kẽ hở chứa nước.
Nước có tính chất đặc biệt: khối lượng riêng của nước đá thấp hơn khối lượng riêng của nước ở thể lỏng. Do đó vào mùa đông ở các sứ lạnh khi lớp nước ở trên mặt đóng băng có khối lượng riêng nhỏ hơn khối lượng riêng của lớp nước phía dưới, vì vậy băng ở phía trên tạo ra lớp cách nhiệt, cá và các sinh vật khác vẫn có thể sống được ở phía dưới lớp băng.
ở các sứ lạnh, vào mùa đông có băng tuyết. Băng tan, thu nhiệt làm cho nhiệt độ môi trường giảm xuống. Khi gặp trời rét như vậy,cần có biện pháp giữ ấm cho cơ thể.
Vận dụng
Nhiệt độ nóng chảy của một số chất
Thả một thỏi chì và một thỏi đồng vào bạc đang nóng chảy. Hỏi chúng có bị nóng chảy không ? Vì sao ?
Chì bị nóng chảy vì nhiệt độ nóng chảy của chì (327 0C) nhỏ hơn nhiệt độ nóng chảy của bạc(960oC)
- Đồng không bị nóng chảy vì đồng có nhiệt độ nóng chảy (1083 oC) lớn hơn nhiệt độ nóng chảy của bạc (960oC).
1
7
2
3
4
5
6
1
7
2
3
4
5
6
Câu hỏi
Trả lời
1. Quá trình nóng chảy và quá trình đông đặc là 2 quá trình ngược nhau đúng hay sai?
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Đ UÙ N G
2. Trong điều kiện nhiệt độ phòng, chất nào sau đây ở thể rắn: rượu, thủy ngân, nhôm?
N H Ơ M
4. Trong quá trình đông đặc hay nóng chảy nhiệt độ có thay đổi không?
K H Ô N G
3. Sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng gọi là gì?
N Ó N G C H Ả Y
T A N G
O0 C
5. Từ dùng để chỉ mức độ nóng lạnh?
6. Khi nước đông lại thành nước đá thì thể tích tăng hay giảm?
7. Nhiệt độ nóng chảy hay đông đặc của nước là bao nhiêu?
N H I Ệ T D Ộ
Luyện tập 1
Trong các hiện tượng sau, hiện tượng nào không liên quan đến sự đông đặc?
Ngọn nến đang cháy.
Máy làm kem đang hoạt động
Tuyết rơi
Cả ba hiện tượng trên.
Người ta thường dùng chất lỏng làm nhiệt kế là rượu hoặc thuỷ ngân. Tại sao không dùng nước?
Trả lời:
Nhiệt độ đông đặc của rượu là
-1170C, của thuỷ ngân là -390C, còn của nước là 00C. Nếu chất lỏng làm nhiệt kế là nước thì ở 00C nước sẽ bị đông đặc nên không đo được nhiệt độ.
Luyện tập 2
Hướng dẫn về nhà
+ Học thuộc ghi nhớ
+ Làm bài tập Bài 24 - 25 (SBT.)
+ Đọc phần "Có thể em chưa biết".
+ Đọc trước Bài 26
Xin Chân Thành Cảm Ơn Quí Thầy, Cô Đã Đến Dự
Chúc Các Em Chăm Ngoan Học Giỏi
Xin Chân Thành Cảm Ơn Quí Thầy, Cô Đã Đến Dự