Bài 25. Quang Trung đại phá quân Thanh (Năm 1789)

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO CAM LỘ
TRƯỜNG TIỂU HỌC TRẦN THỊ TÂM
---o0o---
KẾ HOẠCH BÀI HỌC
MÔN LỊCH SỬ LỚP 4
Bài 25 QUANG TRUNG ĐẠI PHÁ QUÂN THANH.
MỤC TIÊU:
*Dựa vào lược đồ và gợi ý của GV thuật lại được diển biến trận Quang Trung đại phá quân Thanh .
* Thấy được sự tài trí củaNguyển Huệ trong việc đánh bại quân xâm lược nhà Thanh.
* Tự hào về truyền thống chống giặc ngoại xâm anh dũng của dân tộc .

TRẢ LỜI:
KIỂM TRA BÀI CŨ
CÂU HỎI:
Năm 1786 Nguyễn Huệ tiến quân ra bắc lật đổ chính quyền họ Trịnh. Tấn công bằng cả đường bộ và đường thuỷ kéo về Thăng Long đến Nam Dư đánh vào trận địa của quân Trịnh ,Trịnh Khải bị bắt trói nộp cho quân Tấy Sơn .Nguyễn Huệ làm chủ Thăng Long,giao quyền cai trị Đàng ngoài cho vua Lê.
Em hãy kể lại chiến thắng của quân Tây Sơn tiêu diệt chính quyền họ Trịnh?

Hằng năm ,ngày mồng 5 tết nguyên đán nhân dân ta tổ chức dâng hương tưởng nhớ vị anh hùng Nguyễn Huệ và các chiến binh Tây Sơn trong trận đánh bại quân Thanh .Bài học hôm nay sẻ giúp các em hiểu diễn biến trận Quang Trung đại phá quân Thanh.
Nơi nhân dân ta tổ chức dâng hương ngày 5 tết nguyên Đán

Trả lời:
Phong kiến phương Bắc từ lâu muốn thôn tính nước ta, nay mượn cớ giúp nhà Lê khôi phục ngai vàng nên quân Thanh kéo sang xâm lược nước ta.
Hoạt động1: Dựa vào sách trả lời câu hỏi
Vì sao quân Thanh sang xâm lược nước ta?
Kết luận :
Mãn Thanh là một vương triều thống trị Trung Quốc từ thế kỉ XVII. Cũng như các triều đại phong kiến phương Bắc trước,triều Thanh muốn thôn tính nước ta . Cuối năm 1788,vua Lê Chiêu Thống đã nhờ người sang cầu viện nhà Thanh để đánh lại nghĩa quân Tây Sơn mượn cớ này, nhà Thanh đã cho 29 vạn quân do Tôn Sỹ Nghị cầm đầu kéo sang xâm lược nước ta.
Hoạt động2: Thảo luận theo nhóm.
Đọc SGK,xem lược đồ kể lại diễn biến trận Quang Trung đại phá quân Thanh theo gợi ý:
1. Khi nghe quân Thanh sang xâm lược nước ta, Nguyễn Huệ đã làm gì? Vì sao nói việc Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế là một việc làm cần thiết?
2. Vua Quang Trung tiến quân ra Tam Điệp khi nào? Ở đây ông đã làm gì ?Việc đó có tác dụng như thế nào?
3. Dựa vào lược đồ,nêu đường tiến của 5 đạo quân
4. Trận đánh mở đầu diễm ra ở đâu ? khi nào ? kết quả ra sao?
5. Hãy thuật lại trận Ngọc Hồi.
6. Thuật lại trận Đống Đa.
1. Khi nghe quân Thanh sang xâm lược nước ta, Nguyễn Huệ đã làm gì? Vì sao nói việc Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế là một việc làm cần thiết?
Đáp án:
Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế,lập tức tiến quân ra bắc đánh quân Thanh, đây là việc cần thiết vì hoàn cảnh nước ta lâm nguy cần người lãnh đạo nhân dân và chỉ có Nguyễn Huệ mới đảm đương nhiêm vụ ấy.
2. Vua Quang Trung tiến quân ra Tam Điệp khi nào? Ở đây ông đã làm gì ?Việc đó có tác dụng như thế nào?
Đáp án:
Vua Quang Trung tiến quân ra Tam Điệp (Ninh Bình) vào ngày 20 tháng chạp năm Kỷ Dậu (1789).Tại đây ông đã cho quân ăn tết trước rồi mới chia thành 5 đạo quân để tiến đánh Thăng Long. Việc làm này làm cho quân lính thêm hứng khởi, quyết tâm đánh giặc.
3. Dựa vào lược đồ,nêu đường tiến của 5 đạo quân.
Đáp án:
Đạo quân thứ nhất do vua Quang Trung trực tiếp chỉ huy thẳng hướng Thănglong; Đạo thứ hai và thứ ba do đô đốc Long, đô đốc Bảo chỉ huy đánh vào Tây Nam Thăng long; Đạo thứ tư do đô đốc Tuyết chỉ huy tiến ra Hải Dương; Đạo thứ năm do đô đốc Lộc chỉ huy tiến lên Lạng Giang (Bắc Giang) chặn đường rút lui của địch .
4. Trận đánh mở đầu diễm ra ở đâu? khi nào? kết quả ra sao?
Đáp án:
-Trận đánh mở màn là trận Hạ Hồi, cách Thăng Long 20 km
- diễn ra vào đêm mùng 3 tết Kỷ Dậu.
- quân Thanh hoảng sợ xin hàng.
5. Hãy thuật lại trận Ngọc Hồi.
Đáp án:
Mờ sáng mồng 5 tết, Nguyễn Huệ cưỡi voi chỉ huy quân ta tấn công đồn Ngọc Hồi. Quân Thanh bắn đại bác dữ dội, quân ta ghép ván làm lá chắn, lấy rơm dấp nước quấn ngoài, cứ 20 người một tấm tiến lên. Cuộc chiến diễn ra ác liệt, quân giặc chết nhiều, đồn Ngọc hồi bị mất. Quân Thanh bỏ chạy về Thăng Long, bị quân ta phục kích tiêu diệt .
6. Thuật lại trận Đống Đa.
Đáp án:
Cũng mờ sáng ngày mồng 5 tết, quân ta đánh mạnh vào đồn Đống Đa (Hà Nội). Tướng giặc Sầm nghi Đống thắt cổ tự tử. Tôn Sỹ Nghị hoảng sợ cùng đám tàn quân vượt sông Hồng chạy về phương Bắc.
Hoạt động 3: hoạt đông theo lớp.
Đáp án:
Nhà vua phải cho quân đi bộ từ Nam ra Bắc, đó là đoạn đương dài nhưng quân sĩ vẫn quyết tâm đi để đánh giặc
Hỏi: Nhà vua phải hành quân từ đâu để tiến về Thăng Long đánh giặc ?
Thời điểm nhà vua chọn để đánh giặc là thời điểm nào? Theo em, việc chọn thời điểm ấy có lợi gì cho quân ta ,có hại gì cho quân địch?
Đáp án:
Nhà vua chọn đúng tết Kỷ dậu để đánh giặc Thời điểm này quân ta thêm hưng phấn, quyết tâm còn quân Thanh xa nhà lâu ngày vào dịp tết chúng sẽ uể oải, nhớ nhà, tin thần sa sút .
Đáp án :
Vua cho ghép các mảnh ván thành tấm lá chắn ,lấy rơm dấp nước quấn ngoài, cứ 20 người một tấm tiến lên.
Tấm lá chắn này giúp quân ta tránh được mũi tên của địch, rơm ướt khiến quân địch không thể dùng lửa đánh quân ta.
Trận Ngọc Hồi, nhà vua đã cho quân tiến vào đồn giặc băng cách nào?Làm cách này có lợi gì cho quân ta ?
Vì quân ta đoàn kết một lòng đánh giặc, lại có nhà vua sáng suốt chỉ huy .
Vì sao quân ta đánh thắng
29 vạn quân Thanh?
Bài tập :dựa vào Sách giáo khoa nêu nội dung chính sự kiện theo thời gian .