Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu

Chào mừng quý thầy cô về dự tiết thao giảng
Môn: Ngữ văn 7
Kiểm tra bài cũ
Đọc kĩ câu sau: Bà đã dọn cơm.
1/ Hãy chuyển câu trên thành hai câu bị động tương ứng?
2/ Có những cách nào để chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động?
Đáp án
- Câu bị động có từ được:
- Câu bị động không có từ được:
- Chuyển từ ( cụm từ) chỉ đối tượng hoạt động lên dầu câu và thêm từ “bị: hay “được” vào sau từ, cụm từ ấy.
- Chuyển từ( cụm từ) chỉ đối tượng hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ( cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.
Cơm đã được dọn lên
Cơm đã dọn lên
Tuần: 27- Tiết: 102
DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I/ Thế nào là dùng cụm chủ- vị để mở rộng câu:
1/ Tìm các cụm danh từ trong câu sau:
Văn chương gây cho ta những tình cảm mà ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có
- Cụm C-V làm nòng cốt:
Văn chương gây . . .Những tình cảm ta không có,….những tình

cảm ta sẵn có.
C
V
- Xác định cụm danh từ:
Những
Ta không có
Tình cảm
Những
Ta sẵn có
Tình cảm
- Cấu tạo của phụ ngữ sau:
Ta sẵn có

Ta không có

C
V
C
V
2/ Cấu tạo của cụm danh từ:
Những tình cảm ta không có
Những tình cảm ta sẵn có
- Cụm danh từ có cụm C-V làm phụ ngữ
 Khi nói và viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình tường, gọi là cụm chủ- vị ( cụm C-V) làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
Bài tập
Xác định cụm C-V làm phụ ngữ của cụm danh từ trong các câu:
Nam đọc quyển sách tôi cho mượn
Đáp án
Nam đọc quyển sách tôi cho mượn


C
V
C
V
DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I/ Thế nào là dùng cụm chủ- vị để mở rộng câu:
II/ Các trường hợp dùng cụm c-v để mở rộng câu:
a/Chị ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm
Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm


V
C
C
C
V
V
b/Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng say
Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng say



C
C
V
V
TN
1/ Những cụm C-V làm thành phần câu và phụ ngữ trg cụm từ
c/ Tôi rất yêu con mèo đen bạn Tuấn tặng
Tôi rất yêu con mèo đen bạn Tuấn tặng



C
V
C
V
d/ Chúng tôi tin bạn ấy sẽ nhanh chóng bình phục
d/ Chúng tôi tin bạn ấy sẽ nhanh chóng bình phục



C
C
V
V
2/ Chức vụ của các cụm C-V
a/ Chủ ngữ là một cụm C-V, vị ngữ có cụm C-V là phụ ngữ của cụm động từ
b/ Vị ngữ là cụm C-V
c/ Vị ngữ có cụm C-V là phụ ngữ của cụm danh từ
d/ Vị ngữ có cụm C-V là phụ ngữ của cụm động từ
 Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C-V
Bài tập
Xác định và gọi tên các cụm C-V làm thành phần câu.
Mẹ về khiến cả nhà đều vui.
Mẹ về khiến cả nhà đều vui.



C
V
V
V
C
C
Câu có cụm C-V làm chủ ngữ; cụm C-V làm phụ ngữ cho cụm động từ
DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
I/ Thế nào là dùng cụm chủ- vị để mở rộng câu:
II/ Các trường hợp dùng cụm c-v để mở rộng câu:
III/ Luyện tập:
Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Mỗi cụm C-V làm thành phần gì.
a/ Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về
Đợi. . . Lúc vừa nhất, mà…những người… mới tính được


C
V
Trạng ngữ có cụm C-V là phụ ngữ trong cụm danh từ
b/ Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn
Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn


C
V
C
V
c/ Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nào.
Vị ngữ là một cụm C-V
Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, . . ..


C
V
Trạng ngữ là một cụm danh từ có cụm C-V làm phụ ngữ
hiện ra từng lá cốm sạch sẽ. . . mảy may một chút bụi


C
V
Vị ngữ có cụm C-V làm phụ ngữ cho cụm động từ
d/ Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình
Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình



C
C
C
V
V
V
Cụm C-V làm chủ ngữ; Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm động từ