Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu

Nhiệt liệt Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp 7a
Năm học 2009 - 2010
Câu 1: Chuyển câu chủ động sau thành 3 câu bị động tương ứng?
Tí đã dắt trâu về.
Đáp án:
- Trâu đã được Tí dắt về.
-Trâu đã bị Tí dắt về.
-Trâu đã dắt về.
Câu 2: Xác định câu bị động trong những câu dưới đây:
A.Lan bị ốm.
C.Người ta xây ngôi nhà ấy.
B.Nam được điểm mười.
D.Tôi được mẹ mua áo mới.
tiết 102:
Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
tiếng việt 7
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
1. Ví dụ:
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta
không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
2. Nhận xét:
- Các cụm danh từ:
+ Những tình cảm ta không có
+ Những tình cảm ta sẵn có
? Những tình cảm ta không có
c
v
ĐN
? Những tình cảm ta sẵn có
c
v
ĐN
Cụm từ "Ta không có.", "Ta sẵn có." có cấu
tạo giống cấu tạo của câu đơn bình thường,
là một cụm chủ - vị.
- Là định ngữ bổ sung ý nghĩa cho danh từ
"tình cảm". Như vậy cụm C-V đã được sử
dụng làm thành phần của cụm từ để mở
rộng câu.
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
1. Ví dụ:
- Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức cấu tạo giống câu đơn bình thường, gọi là cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ để mở rộng câu.
2. Nhận xét:
? Ghi nhớ
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.
1. Ví dụ:
a. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
(Bùi Đức ái)
b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần
rất hăng hái.
(Hồ Chí Minh)
c. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao
bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá
sen.
(Thạch Lam)
d. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ
mới thực sự được xác định và đảm bảo từ ngày
Cách mạng tháng Tám thành công.
(Đặng Thai Mai)
Hoạt động nhóm
Câu hỏi: Phân tích cấu trúc ngữ pháp của các câu
trong ví dụ? Tìm cụm chủ - vị có trong câu văn và
cho biết cụm chủ - vị làm thành phần gì?
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.
2. Nhận xét:
a. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
c
v
c
v
1. Ví dụ:
? Cụm C - V làm chủ ngữ và bổ ngữ để mở rộng câu
BN
CN
b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
TN
CN
VN
? Cụm C - V làm vị ngữ để mở rộng câu
v
c
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.
2. Nhận xét:
1. Ví dụ:
c.
Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
CN
v
c
v
c
BN
? Cụm C - V làm bổ ngữ để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.
2. Nhận xét:
1. Ví dụ:
d. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thực sự được xác định và đảm bảo từ
ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
TN
CN
VN
c
v
ĐN
? Cụm C - V làm định ngữ để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.
2. Nhận xét:
1. Ví dụ:
? Ghi nhớ
Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các
phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ , cụm
tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C-V.
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập
? Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì?
1. Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
(Trần Đăng)
CN
c
v
VN
? Cụm C - V làm vị ngữ để mở rộng câu
2. Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình.
(Nam Cao)
c
v
CN
c
v
BN
? Cụm C - V làm chủ ngữ và bổ ngữ để mở rộng câu
m
ơ
c
â
u
t
r
a
b
ô
n
c
â
u
b
i
đ
i
n
h
n
g
ư
1
tìM Từ KHóA TRONG CáC Ô CHữ SAU
n
g
n
g
ư
kếT QUả
đ
ô
Kiểm tra
Bạn
đã
Trả
Lời sai
c
â
u
r
u
t
g
o
n
â
u
đ
ă
c
b
i
ê
t
c
â
u
c
h
u
đ
ô
n
g
c
n
g
g
ư
đ
ơ
n
2
3
4
5
6
7
8
9
Câu 1: gồm 2 ô
Là từ trái nghĩa với từ đóng?
Câu 2: gồm 6 ô
Câu chỉ có cấu tạo là một cụm chủ vị là câu gì?
Câu 3: gồm 8 ô
Thành phần nào thêm vào câu để bổ sung ý nghĩa
về thời gian, nơi chốn, phương tiện.?
Câu 4: gồm 5 ô
Từ (cụm từ) đứng sau động từ và bổ sung ý nghĩa
Cho động từ gọi là thành phần gì?
Câu 5: gồm 9 ô
Câu có chủ ngữ chỉ người, vật bị hoạt động
của người, vật khác hướng vào là câu gì?
Câu 6: gồm 7 ô
Từ (cụm từ) bổ sung ý nghĩa cho danh từ là thành
phần gì?
Câu 7: gồm 10 ô
Câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện hoạt động
hướng vào người, vật khác là câu gì?
Câu 8: gồm 9 ô
Để làm cho câu gọn hơn, thông tin nhanh ta thường
sử dụng câu gì?
Câu 9: gồm 10 ô
Không. Không. Đừng đi! là những câu gì?
Kết quả
Học thuộc ghi nhớ (SGK).
Làm các bài tập SGK và các câu hỏi trong sách bài tập.
Chuẩn bị bài "Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu (tiếp theo)".
tiết học đến đây là kết thúc!
Xin Trân trọng cảm ơn,
kính chúc sức khoẻ
các thầy, cô giáo
chúc các em chăm ngoan,
học giỏi.