Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu

nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo và các em học sinh !
Kiểm tra bài cũ
Học sinh 1
Câu 1. Câu chủ động là câu như thế nào ?
a) Là câu có chủ ngữ lẫn vị ngữ.
b) Là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người vật khác hướng vào
c) Là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện hoạt động hướng vào người vật khác.
Câu 2. Chuyển câu chủ động sau thành 2 câu bị động tương ứng :
Thầy giáo phê bình Nam.


Kiểm tra bài cũ
Học sinh 2
Câu 3. Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động?(kể ra)
Câu 4. Xác định câu bị động trong những câu dưới đây:
a.Lan bị ốm.
b.Nam được điểm mười.
c.Người ta xây ngôi nhà ấy.
d.Tôi được mẹ mua áo mới.
Tiết:102
Tiếng việt:

Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I .Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu?
1.Ví dụ:
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
(?) Tìm các cụm danh từ có trong ví dụ trên?
- Các cụm danh từ:
(1) những tình cảm ta không có
(2) những tình cảm ta sẵn có
/?/.Phân tích cấu trúc ngữ pháp của các cụm danh từ đó?
(1) những tình cảm ta không có
(2) những tình cảm ta sẵn có
c
v
v
c
PN
PN
(?) Nhận xét cấu tạo ngữ pháp của cụm từ " Ta không có.", " Ta sẵn có" ?
2.Nhận xét
-Cụm danh từ "Ta không có.", "Ta sẵn có." có cấu tạo giống cấu tạo của câu đơn bình thường, là một cụm chủ - vị.
* Thế nào là dùng cụm chủ- vị để mở rộng câu ?
* Ghi nhớ: (SGK/68)
Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm C-V làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
II Các trường hợp dùng cụm chủ -vị để mở rộng câu?
(?)Tìm cụm chủ vị làm thành phần câu.Cho biết trong mỗi câu cụm chủ vị làm thành phần gì?
1.Ví dụ
a) Chị ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.


? Điều gì khiến người nói tôi rất vui và vững tâm?
1) Cụm C-V làm chủ ngữ để mở rộng câu.
b.Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta

tinh thần rất hăng hái.
TN
VN
c
v
CN
2) Cụm C-V làm vị ngữ để mở rộng câu.
Khi bắt đầu kháng chiến nhân dân ta như thế nào?
c. Chúng ta có thể nói rằng

trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như

trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
c
c
v
v
VN
CN
3) Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm động từ để mở rộng câu.
Chúng ta có thể nói gì ?
d.Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt

chỉ mới thực sự được xác định và đảm bảo

từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
CN
TN
VN
c
v
4) Cụm C-V làm phụ ngữ trong cụm danh từ để mở rộng câu.
Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày nào?
Ghi nhớ(SGK/69)
Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ , cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C-V.
Câu hỏi:
Các thành phần câu như: chủ ngữ,vị ngữ, và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ,cụm tính từ có thể được cấu tạo như thế nào?
.
III . Luyện tập : ( SGK/69)
- Nhóm 1 , 2 làm bài tập a
- Nhóm 3 ,4 làm bài tập b
- Nhóm 5 ,6 làm bài tập c
a) Đợi đến lúc vừa nhất,mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được ,người ta gặt mang về.
=> Cụm chủ vị làm phụ ngữ trong cụm danh từ.

b) Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
=> Cụm chủ vị làm vị ngữ
c) Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen,chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm ,sạch sẽ và tinh khiết,không có mảy may một chút bụi nào.
=>Có 2 cụm :
- Một cụm làm phụ ngữ trong cụm dt
- Một cụm làm phụ ngữ trong cụm đt
Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
*Bài cũ: -Học thuộc ghi nhớ SGK/68-69
- Làm hoàn chỉnh bài tập còn lại
*Bài mới: Chuẩn bị
"Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu (tt)"
-Chú ý: -Viết 1 đoạn văn trong đó có sử dụng cụm C-V làm thành phần câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
-Tìm các cụm C-V để mở rộng câu trong câu sau:
Tôi nhìn qua khe cửa thấy em tôi đang vẽ những bức tranh mà bố tôi đã hướng dẫn.

xin trân trọng cảm ơn !
bài giảng đến đây là kết thúc.