Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu

bài giảng ngữ văn 7
Kiểm tra bài cũ
Câu 1:Trong các câu sau đây câu nào là câu chủ động?
A.Lan bị ốm.
B. Nam được điểm mười.
C.Tôi được mẹ mua áo mới.
D. Ngôi ta xây ngôi nhà ấy.
Câu 1:Trong các câu sau đây câu nào là câu chủ động?
A.Lan bị ốm.
B. Nam được điểm mười.
C.Tôi được mẹ mua áo mới.
D. Ngôi ta xây ngôi nhà ấy.
Câu 2:Chuyển các câu chủ động sau sang các câu bị động?
A.Mùa xuân thổi luồng sinh khí mới cho khóm hoa trước cửa.
B.Tí dắt trâu về.
C.Bà cho quà bé.
Câu 2:Chuyển các câu chủ động sau sang các câu bị động?
A.Mùa xuân thổi luồng sinh khí mới cho khóm hoa trước cửa.Khóm hoa trước cửa được mùa xuân thổi luồng sinh khí mới.
B.Tí dắt trâu về.Trâu bị Tí dắt về.(Trâu được Tí dắt về)
C.Bà cho quà bé.Bé được bà cho quà.
Tuần 27
Bài 25 - Tiết 102
Tiếng việt:

Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
1, Ví dụ
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có,

luyện những tình cảm ta sẵn có.
Em hãy xác định các thành phần nòng cốt ở câu trên?
CN
VN
Cụm DT
Cụm DT
Xác định các cụm danh từ trong câu văn trên?
2, Nhận xét
(Hoài Thanh)
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
Những tình cảm ta không có
Những tình cảm ta sẵn có
PNT
PNT
DTTT
PNS
DTTT
PNS
Em hãy phân tích cấu tạo của cụm danh từ vừa tìm được?
Em hãy phân tích cấu tạo của phụ ngữ sau?
C
C
V
V
1, Ví dụ
2, Nhận xét


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
Vậy em hiểu thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
* Ghi nhớ : Khi nói hoặc viết, có thể dụng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ - vị ( cụm C – V ), làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
1, Ví dụ
2, Nhận xét
Câu văn trên có 2 cụm DT.
Hai cụm danh từ này có PNT là 1 từ, PNS là 1 cụm C-V
Cụm C-V đã được sử dụng làm thành phần của cụm từ để mở rộng câu.



I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
2, Nhận xét
1, Ví dụ
Văn chương gây cho ta những tình cảm.
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
Trong hai cách diễn đạt trên, cách diễn đạt nào hay hơn?
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
Vậy theo em dùng cụm chủ vị để mở rộng câu có tác dụng gì?


Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
* Ghi nhớ : Khi nói hoặc viết, có thể dụng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ - vị ( cụm C – V ), làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.
1, Ví dụ
2, Nhận xét
Dùng cụm C – V để mở rộng câu làm phong phú, chi tiết cách diễn đạt, tạo sự hấp dẫn trong lời nói, câu văn.
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
Em hãy xác định cụm C – V làm định ngữ trong các câu sau:
Căn phòng Hoàng đang ở rất đơn sơ.
C
ĐN
V
CN
VN
Nam đọc quyển sách tôi cho mượn.
V
C
CN
VN
ĐN
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?

Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1, Ví dụ
a, Chị Ba đến khiến tôi thấy vui và vững tâm.
b, Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
c, Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ấp ủ trong lá sen.
d, Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
Tìm các cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ trong câu trên? Cho biết cụm C-V đó làm thành phần gì?
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
a, Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
Tìm các cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ trong câu trên? Cho biết cụm C-V đó làm thành phần gì?
CN
V
Em hãy xác định các thành phần nòng cốt ở câu trên?
VN
C
C
V
Cụm C-V làm chủ ngữ và bổ ngữ
2, Nhận xét
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1, Ví dụ
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?

Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1, Ví dụ

b, Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
V
C
TN
CN
VN
Cụm C-V làm vị ngữ
2, Nhận xét
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?

Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1, Ví dụ
Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm,



CN
cũng như trời sinh cốm nằm ấp ủ trong lá sen.
VN
2, Nhận xét
V
C
C
V
Cụm C-V làm bổ ngữ
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
d, Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt chỉ mới đươc xác
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1, Ví dụ
2, Nhận xét
định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
TN
CN
V
C
VN
Cụm C-V làm định ngữ
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?

Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
Từ các ví dụ trên em hãy cho biết thành phần nào của câu được cấu tạo bởi 1 cụm C-V ?
1, Ví dụ
2, Nhận xét
* Ghi nhớ: Các thành phần của câu như: chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ đều có thể được cấu tạo từ 1 cụm C-V
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?

Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
III. Luyện tập.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
1,Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu cụm C-V làm thành phần gì ?
a, Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về.
b, Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
c, Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lớp lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không mảy may một chút bụi nào.
d, Bỗng một bàn tay đập và khiến hắn giật mình.
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?

Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập.
a, Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới
định được, người ta gặt mang về.
Cụm C-V làm vị ngữ
b, Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
Cụm C-V làm định ngữ
C
V
V
C
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
III. Luyện tập.
c, Khi các cô gái Vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta

thấy hiện ra từng lớp lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không mảy

may một chút bụi nào.
C
V
Cụm C-V làm định ngữ
V
C
Cụm C-V làm bổ ngữ (đảo C-V)
I. Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Tiết 102: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
III. Luyện tập.
II. Các trường hợp dùng cụm chủ vị để mở rộng câu.
d, Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình.
V
C
Cụm C-V làm chủ ngữ
C
Cụm C-V làm bổ ngữ
V
Bài 2: Em hãy viết 1 đoạn văn(khoảng 4-5 câu),nội dung viết về cảnh đẹp thiên nhiên nước ta, trong đó có sử dụng cụm C-V để mở rộng câu.Hãy xác định cụm C-V đó.
Cảnh sắc thiên nhiên đất nước ta là bức tranh phong phú, đa dạng.
DẶN DÒ
Học thuộc hai ghi nhớ.
Đặt 3 câu có sử dụng cụm C-V để mở rộng câu.
Chuẩn bị bài: Dùng cụm C-V để mở rộng câu (tiếp theo).
Tiết học đến đây là kết thúc, xin chân thành cám ơn các thầy cô giáo và các em học sinh.