Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
THẦY CÔ CÙNG CÁC EM
ĐẾN DỰ TIẾT HỌC NGÀY HÔM NAY
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Cụm C - V để mở rộng câu và chủ ngữ, vị ngữ nòng cốt của câu:
Câu 3: Cụm chủ - vị được gạch chân trong câu: "Đất nước đang chuyển biến nên còn nhiều khó khăn" làm thành phần gì trong câu?
A. Đồng nhất với nhau.
B. Không đồng nhất với nhau.
A
A. Vị ngữ
B. Chủ ngữ
C. Bổ ngữ
D. Định ngữ
B
Câu 2: Không thể dùng cụm C - V để mở rộng thành phần nào của câu?
A. Chủ ngữ
B. Bổ ngữ
C. Hô ngữ
D. Định ngữ
C
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
Bài 1 (SGK/96): Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc cụm từ và cho biết chức năng ngữ pháp của mỗi cụm C - V.

a.Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa.
(Hồ Chí Minh)
b.Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay.
(Hoài Thanh)
c.Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nhoáng và thô kệch bắt chước người ngoài [.].
(Theo Thạch Lam)
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
a.Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt,



thu hoạch bốn mùa.



CN
VN
C1
V1
C2
V2
? Cụm C1 - V1 làm chủ ngữ
Cụm C2 - V2 làm phụ ngữ cho cụm động từ
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
b.Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non. hoa cỏ, núi

non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu,

tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe

mới hay.
ĐT
DT
C1
V1
C2
V2
C3
V3
C4
V4
DT
Cụm C1 - V1, C3 - V3 làm phụ ngữ cho cụm DT.
Cụm C2 - V2, C4 - V4 làm phụ ngữ cho cụm ĐT.

Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
c.Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp

ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng

những thức bóng bảy hào nhoáng và thô kệch bắt chước

người ngoài [.].
ĐT
C1
V1
C2
V2
CN
VN
?Cụm C1 - V1, C2 - V2 làm phụ ngữ cho cụm ĐT
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
Bài 2 (SGK/97): Gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.
a.Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.

b.Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: "Cái đẹp là cái có ích".

c.Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.

d.Cách mạng tháng Tám thành công. Từ đó, tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
a.Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
?Chúng em học giỏi khiến cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
CN
VN
C1
V1
C2
V2
ĐT
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)

b.Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: "Cái đẹp là cái có ích".
?Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là cái có ích.
ĐT
C
V
CN
VN
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
c.Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
?Tiếng Việt rất giàu thanh điệu khiến lời nói của người

Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
C1
V1
C2
V2
ĐT
CN
VN
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
d.Cách mạng tháng Tám thành công. Từ đó, tiếng Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.
?Cách mạng tháng Tám thành công đã khiến cho tiếng

Việt có một bước phát triển mới, một số phận mới.
C1
V1
C2
V2
ĐT
CN
VN
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
Bài 3 (SGK/97): Gộp mỗi cặp hoặc vế câu thành một câu có cụm C - V làm thành phần câu hoặc cụm từ.

a.Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.

b.Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại.

c.Hàng loạt vở kịch như "Tay người đàn bà", "Giác ngộ", "Bên kia sông Đuống", . ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
a.Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.
?Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy.
CN
VN
C1
V1
C2
V2
ĐT
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)

b.Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại.
?Đây là cảnh một rừng thông mà ngày ngày biết bao nhiêu

người qua lại.
CN
C
V
VN
Tiết 111: dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: luyện tập (tiếp theo)
c.Hàng loạt vở kịch như "Tay người đàn bà", "Giác ngộ", "Bên kia sông Đuống" , . ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cha ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
?Hàng loạt vở kịch như "Tay người đàn bà", "Giác ngộ",

"Bên kia sông Đuống" , . ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn

sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
C
V
CN
VN
Bài tập mở rộng
Biến đổi các câu sau thành câu có cụm C - V làm thành phần câu, thành phần cụm từ.
a.Bà nội chia quà cho các cháu.

b.Tôi đã gặp bạn ấy.

c.Quyển sách rất hay.

d.Cả lớp đã làm xong bài tập.
? Bà nội đi chợ về chia quà cho các cháu.
? Tôi đã gặp bạn ấy đi học về.
? Quyển sách bạn cho mượn rất hay.
? Cả lớp đã làm xong bài tập thầy giáo ra.
CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT