Bài 25. Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu

Người Soạn Trần quốc Điểu
CÂC TH?Y C� GIÂO
D?N D? GI? THAM L?P
Giâo viín th?c hi?n:
Nguy?n TH? THuHă
Người Soạn Trần quốc Điểu
KI?M TRA BĂI CU
*/ Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị hay được vào sau từ (cụm từ) ấy.
Chuyển từ (hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.
Không phải câu nào có bị, được cũng là câu bị động.
- Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
Người Soạn Trần quốc Điểu
KI?M TRA BĂI CU
CÂU 1. Chuyển câu chủ động sau thành 2 câu bị động theo hai cách khác nhau
(1 dùng “bị, được” và 1 không dùng)


Tí đã dắt trâu về.
CÂU 2. Xác định những câu bị động trong những câu dưới đây:

A- Lan bị ốm.
B- Nam được điểm mười.
C- Người ta xây ngôi nhà ấy.
D- Tôi được mẹ mua áo mới.
Trâu đã được Tí dắt về.
Trâu về nhờ Tí dắt
Người Soạn Trần quốc Điểu
Người Soạn Trần quốc Điểu
Nhắc lại các kiến thức cũ :
Thế nào là câu đơn ?
Thế nào là cụm danh từ ?
Cụm động từ ?
Cụm tính từ ?
Em hãy vẽ lại mô hình của các cụm từ trên ?
a. Tất cả những con gà mái mơ ấy .
b. Hãy làm bài văn .
c. Vẫn đẹp hơn cô tiên .
Người Soạn Trần quốc Điểu
Cụm danh từ
Tất cả
những
con
gà
mái tơ
ấy
Cụm động từ
Cụm tínhtừ
làm
Đang,còn,cứ,hãy
bài văn
Vẫn ,cứ ,còn,sẽ
đẹp
hơn cô tiên
Người Soạn Trần quốc Điểu
I.THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
a, BÀI TẬP
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có,

luyện những tình cảm ta sẵn có.
Phân tích cấu tạo ngữ pháp của câu trên?
Cụm danh từ
Cụm danh từ
Ch? ng?
V? ng?
Xác định cụm danh từ trong câu văn trên?
?
Dùng cụm chủ - vị
để mở rộng câu
Người Soạn Trần quốc Điểu
ta không có
những
tình cảm
Phđn t�ch c?u tr�c ng? phâp c?a câc c?m danh t? d�?
ta sẵn có
những
tình cảm
Ph?n ph? ng? tru?c khâc g� so v?i ph?n ph? ng? sau?
Chủ
Vị
Chủ
Vị
Định ngữ trước
Định ngữ sau
Trung tâm
Định ngữ trước
Định ngữ sau
Trung tâm
Người Soạn Trần quốc Điểu
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
Theo em cách viết nào hay hơn?
Van chuong
gđy cho ta
t�nh c?m,
luy?n cho
ta t�nh c?m .
?
Người Soạn Trần quốc Điểu
Khi n�i ho?c vi?t, c� th? d�ng nh?ng c?m t? c� h�nh th?c c?u t?o gi?ng cđu don b�nh thu?ng, g?i lă c?m C-V lăm thănh ph?n cđu ho?c thănh ph?n c?a c?m t? d? m? r?ng cđu.
Ghi nh?

Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu
I.THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Người Soạn Trần quốc Điểu
TH?O LU?N NH�M
Đề: Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu:
1 .Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
2. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
3. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen .
4. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công
Người Soạn Trần quốc Điểu
khi?n tụi r?t vui v� v?ng tõm.
Chủ ngữ
Vị ngữ
C
V
C
V
Bổ ngữ
Động từ trung tâm
Chị Ba đến
Người Soạn Trần quốc Điểu
Chủ ngữ
tinh thần rất hăng hái.
b.Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta
Trạng ngữ
Vị ngữ
C
V
Người Soạn Trần quốc Điểu
“Chúng ta
có thể nói rằng
trời sinh lá sen để bao bọc cốm
cũng như
trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
Động từ trung tâm
C
V
C
V
Phụ ngữ sau(bổ ngữ)
Phụ ngữ sau (bổ ngữ)
Người Soạn Trần quốc Điểu
d.Nói cho đúng thì phẩm giá của Tiếng Việt chỉ mới thực sự


được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.
Ch? ng?
V? ng?
Tr?ng ng?
V? ng?
C
V
Động từ trung tâm
Phụ ngữ sau(bổ ngữ)
định ngữ
Người Soạn Trần quốc Điểu
Trong lúc mọi người đang say sưa học bài,

một số bạn vẫn nói chuyện riêng.
Xác định cấu tạo ngữ pháp trong câu trên?
Xâc d?nh c?m C-V,vă cho bi?t n�
lă thănh ph?n g� trong cđu ?
Chủ ngữ
Vị ngữ
Trạng ngữ
C
V
Người Soạn Trần quốc Điểu
Câc thănh ph?n cđu nhu ch? ng?, v? ng? vă câc ph? ng? trong c?m danh t?, c?m d?ng t? , c?m t�nh t? d?u c� th? du?c c?u t?o b?ng c?m C-V.
GHI NH? 2
Khi n�i ho?c vi?t, c� th? d�ng nh?ng c?m t? c� h�nh th?c c?u t?o gi?ng cđu don b�nh thu?ng, g?i lă c?m C-V lăm thănh ph?n cđu ho?c thănh ph?n c?a c?m t? d? m? r?ng cđu.
Ghi nh? 1
Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu
I.THẾ NÀO LÀ DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
II.CÁC TRƯỜNG HỢP DÙNG CỤM CHỦ-VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Người Soạn Trần quốc Điểu
b.Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
CN
VN
c
v
=> Cụm C-V là vị ngữ để mở rộng câu.
a. Đợi đến lúc vừa nhất,mà chỉ riêng những người

chuyên môn mới định được ,người ta gặt mang về
C
v
Cụm c-v làm định ngữ để mở rộng câu
Người Soạn Trần quốc Điểu
c.Khi các cô gái vòng đổ gánh,giở từng lớp lá sen,chúng

ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không

mảy may một chút bụi nào
v
=> Cụm C-V làm định ngữ để mở rộng câu.
c
Người Soạn Trần quốc Điểu
c.Khi các cô gái vòng đổ gánh,giở từng lớp lá sen,chúng

ta thấy hiện ra từng lá cốm,sạch sẽ và tinh khiết,không
mảy may một chút bụi nào
=> Cụm C-V là vị ngữ để mở rộng câu.
d.Bỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình.
Phụ ngữ sau(bổ ngữ)
Động từ trung tâm
v
c
c
v
Chủ ngữ
Vị ngữ
=> Cụm C-V là chủ ngữ và bổ ngữ để mở rộng câu.
Người Soạn Trần quốc Điểu
BĂI T?P V? NHĂ
1.Đặt 5 câu có dùng cụm chủ vị để mở rộng thành phần:chủ ngữ , vị ngữ, trạng ngữ, bổ ngữ, định ngữ.
2.Hoàn thành nốt bài tập trong sách giáo khoa(trang69).
3. Viết một đoạn văn từ 7-8 câu. Trong đó có sử dụng câu mở rộng cụm chủ vị.
Người Soạn Trần quốc Điểu
bài giảng đến đây là kết thúc.
xin trân trọng cảm ơn thầy cô !