Bài 24. Ý nghĩa văn chương

Tiết 103 – Ý nghĩa văn chương
Lưu Thị Huê – thcs Phong Khê
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
I. Đọc – thảo luận chú thích.
1. Đọc
a. Tác giả.
(1909 – 1982 )
- Tên thật: Nguyễn Đức Nguyên.
Quê: xã Nghi Trung- huyện Nghi Lộc - tỉnh Nghệ An.
- Là nhà phê bình văn học xuất sắc.
b. Tác phẩm.
2. Thảo luận chú thích
- Văn bản được in trong cuốn “Văn chương và hành động”
Văn bản "ý nghĩa văn chương" thuộc thể loại gì?
a. Nghị luận chính trị.
b. Nghị luận xã hội
c. Nghị luận văn chương
d. Nghị luận chứng minh một vấn đề văn học.
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
I. Đọc – thảo luận chú thích.
1. Đọc
a. Tác giả.
(1909 – 1982 )
- Tên thật: Nguyễn Đức Nguyên.
Quê: xã Nghi Trung- huyện Nghi Lộc - tỉnh Nghệ An.
- Là nhà phê bình văn học xuất sắc.
b. Tác phẩm.
2. Thảo luận chú thích
Văn bản được in trong cuốn “Văn chương và hành động”
Thể loại: Nghị luận chứng minh một vấn đề văn học.
c. Các chú thích khác (SGK).
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
II. Bố cục: 2 phần.
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương.
“ Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. Thi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải không có ý nghĩa. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra thương cả muôn vật, muôn loài. (...)”
Nguồn gốc cốt yếu của văn chương chính là lòng yêu thương.
cốt yếu
- Cách vào bài tự nhiên, hấp dẫn, bất ngờ.
Quan niệm: Đúng đắn, sâu sắc.
Thảo luận nhóm
Cã ý kiÕn cho r»ng, quan niÖm cña Hoµi Thanh vÒ nguån gèc cña v¨n ch­¬ng nh­ vËy lµ ®óng nh­ng ch­a ®ñ. Em cã ®ång ý víi ý kiÕn trªn kh«ng ? V× sao ?
Trâu ơi, ta bảo trâu này.
Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta.
Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.
Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền.
Cày đồng đang buổi ban trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
 Văn chương bắt nguồn từ cuộc sống lao động.
-> Văn chương bắt nguồn từ thực tế đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, chống giặc ngoại xâm.
-> Văn chương bắt nguồn từ văn hoá, lễ hội, trò chơi...
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương.
Nguồn gốc cốt yếu của văn chương chính là lòng yêu thương.
- Cách vào bài tự nhiên, hấp dẫn, bất ngờ.
Quan niệm: Đúng đắn, sâu sắc.
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
2. Nhiệm vụ và công dụng của văn chương.
a. Nhiệm vụ của văn chương.
“ Văn chương sẽ là hình dung, của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống.(...)”
- Văn chương phản ánh hiện thực cuộc sống.
- Văn chương sáng tạo ra sự sống.
“Vụt qua mặt trận đạn bay vèo vèo”.
( Lượm - Tố Hữu)
“Cái cò lặn lội bờ ao...”
( Ca dao )
-> Văn chương phản ánh cuộc chiến đấu.
-> Phản ánh cuộc sống lao động.
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương.
Nguồn gốc cốt yếu của văn chương chính là lòng yêu thương.
- Cách vào bài tự nhiên, hấp dẫn, bất ngờ.
Quan niệm: Đúng đắn, sâu sắc.
Truyện “ Cây bút thần”
 Phản ánh ước mơ công lý, cải tạo hiện thực xã hội, sự công bằng cho người lao động của người xưa.
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
b. Công dụng của văn chương.
- Văn chương giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
2. Nhiệm vụ và công dụng của văn chương.
a. Nhiệm vụ của văn chương.
- Văn chương phản ánh hiện thực cuộc sống.
- Văn chương sáng tạo ra sự sống.
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương.
Nguồn gốc cốt yếu của văn chương chính là lòng yêu thương.
- Cách vào bài tự nhiên, hấp dẫn, bất ngờ.
Quan niệm: Đúng đắn, sâu sắc.
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương.
2. Nhiệm vụ và công dụng của văn chương.
a. Nhiệm vụ của văn chương.
- Văn chương là hình dung của sự sống
- Văn chương sáng tạo ra sự sống
b. Công dụng của văn chương.
- Văn chương giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
- Văn chương gây cho ta những tình cảm không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
“ Một người hàng ngày chỉ lo cặm cụi vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu ... hay sao “ ( Hoài Thanh)

 Văn chương làm giàu tình cảm của con người.
Tiết 103 . í NGHIA VAN CHUONG
- Hoài Thanh -
III. Tìm hiểu văn bản.
1. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương.
2. Nhiệm vụ và công dụng của văn chương.
a. Nhiệm vụ của văn chương.
- Văn chương phản ánh hiện thực cuộc sống
- Văn chương sáng tạo ra sự sống
b. Công dụng của văn chương.
- Văn chương giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
- Văn chương gây cho ta những tình cảm không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.
-> Văn chương làm đẹp làm hay những thứ bình thường
 Văn chương làm giàu tình cảm của con người.
* Đời sống tinh thần của nhân loại nếu thiếu văn chương thì rất nghèo nàn.
Lập luận chặt chẽ: Đi từ luận cứ
 Luận chứng  Luận cứ.
a. Nhiệm vụ của văn chương.