Bài 24. Ý nghĩa văn chương

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH LỚP 7A
TIẾT DẠY THEO PPCT: 96
GIÁO VIÊN : PHAN THỊ THANH THUÝ
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
(Ho�i Thanh)
Ngữ văn 7- Tiết 96
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:

2. Tác phẩm:
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
HOÀI THANH
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. THi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải không có ý nghĩa. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra là thương cả muôn vật, muôn loài. ..
Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống…
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chương cũng là giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.
Có thể nói kể từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.
… Nếu trong pho lịch sử loài người xoá các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài người xoá hết những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn sẽ đến bực nào!...
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. THi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải không có ý nghĩa. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra là thương cả muôn vật, muôn loài. ..
Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống…
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chương cũng là giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.
Có thể nói kể từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.
… Nếu trong pho lịch sử loài người xoá các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài người xoá hết những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn sẽ đến bực nào!...
Nguồn gốc của
văn chương
Nhiệm vụ của
văn chương
Khẳng định
tầm quan trọng
Chặt
chẽ
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
a. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương:
Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. Thi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải không có ý nghĩa. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra là thương cả muôn vật, muôn loài. ..
TRONG TÙ NGHE
TIẾNG KHÓC TRẺ THƠ
Oa..oa …oa…
Cha trốn không đi lính nước nhà
Để tội thân em vừa nửa tuổi
Phải theo mẹ đến ở nhà pha …
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
b. Nhiệm vụ của văn chương:
Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống…
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chương cũng là giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.
Có thể nói kể từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
b. Nhiệm vụ của văn chương: (1,2)
Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống…

Tiếng gà trưa
… Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt (1)!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp
…………………….
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
b. Nhiệm vụ của văn chương: (3)
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chương cũng là giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?

Thạch Sanh
Yêu thương Thạch Sanh,
thông cảm cho những con người
gặp bất hạnh

Ghét Lí Thông, ghét những con người
lừa lọc, xảo trá
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
b. Nhiệm vụ của văn chương: (4)
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.
Có thể nói kể từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.
Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.
(Ca dao)
Yêu thiên nhiên, trân trọng sự chân thành,
ghét giả dối…
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
c. Khẳng định tầm quan trọng của văn chương:
… Nếu trong pho lịch sử loài người xoá các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài người xoá hết những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn sẽ đến bực nào!...
Thi nhân
Văn nhân
Tác phẩm
Làm giàu
cho cuộc sống
Cuộc sống
nghèo nàn
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
2. Nghệ thuật:
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. THi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau thương ấy chính là nguồn gốc của thi ca.
Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải không có ý nghĩa. Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra là thương cả muôn vật, muôn loài. ..
Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng tạo ra sự sống…
Vậy thì, hoặc hình dung sự sống, hoặc sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, là lòng vị tha. Và vì thế, công dụng của văn chương cũng là giúp cho tình cảm và gợi lòng vị tha.
Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.
Có thể nói kể từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.
… Nếu trong pho lịch sử loài người xoá các thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài người xoá hết những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn sẽ đến bực nào!...
Nguồn gốc của
văn chương
Nhiệm vụ của
văn chương
Khẳng định
tầm quan trọng
Chặt
chẽ
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.
Có thể nói kể từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.

Đoạn văn vừa có lí lẽ, vừa có cảm xúc, hình ảnh:
Lí lẽ
Cảm xúc
Hình ảnh
Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có
- núi non, hoa cỏ, núi non , hoa cỏ
- tiếng chim kêu, tiếng suối chảy
Lời ấy tưởng không có gì là quá đáng.
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
2. Nghệ thuật:
3. Ý nghĩa văn bản:
Miêu tả cho hay, cho chân thật và cho hùng hồn những người, những việc ấy, bằng văn, bằng thơ, bằng vẽ và bằng các nghệ thuật khác…để cổ vũ đồng bào ta và để giáo dục con cháu ta” 
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1. Nội dung:
2. Nghệ thuật:
3. Ý nghĩa văn bản:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
III. TỔNG KẾT:
* Ghi nhớ/ 63
Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG
Tiết 96
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
I. TÌM HIỂU CHUNG:
III. TỔNG KẾT:

IV. LUYỆN TẬP:
Đọc bài thơ sau và cho biết bài thơ ấy rèn cho ta những tình cảm gì?
CẢNH KHUYA
HCM
Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
Cảm phục và kính trọng lãnh tụ
Yêu thiên nhiên
Lòng yêu nước sâu sắc
DẶN DÒ
CHUẨN BỊ TIẾT KIỂM TRA VĂN BẢN
Phần ca dao, tục ngữ:
+ Thuộc các câu ca dao, tục ngữ …
+ Nắm được nghệ thuật và phân tích nội dung từng câu.
2. Phần văn bản nghị luận:
+ Nắm vững các luận điểm, cách lập luận từng bài.
+ Nêu được ý nghĩa từng văn bản.