Bài 24. Sự nóng chảy và sự đông đặc

1
Làng Ngũ Xã ở Hà Nội nổi tiếng về đúc đồng. Năm 1677 các nghệ nhân của làng này đã đúc thành công pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng đen là một trong những pho tượng đồng lớn nhất ở nước ta. Tượng cao 3,48m có khối lượng 4000kg, hiện đang được đặt tại đền Quán Thánh Hà Nội.
Bài 24: S? nĩng ch?y v� S? dơng d?c.
2
Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC

Việc đúc đồng liên quan đến hiện tượng vật lý nào chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học này.
3
Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
1. Đònh nghóa: Sự chuyển một chất từ thể rắn sang thể lỏng gọi là sự nóng chảy.
2. Đặc điểm của sự nóng chảy:

4
I/Sự nóng chảy
Trong các phòng thí nghiệm người ta nghiên cứu sự nóng chảy bằng thí nghiệm tương tự như thí nghiệm veừ ụỷ hỡnh 24.1.
Dùng đèn cồn đun nước và theo dõi nhiệt độ của baờng phiến. Khi nhiệt độ của baờng phiến lên đến 600C thỡ cứ sau 1 phút lại ghi nhiệt độ và nhận xét về thể (rắn hay lỏng) của baờng phiến vào bảng theo dõi ghi cho tới khi nhiệt độ của baờng phiến đạt tới 860C ta được bảng 24.1
Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
5
6
0
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
7
8
0
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
1
9
10
0 1 2
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
11
12
0 1 2 3
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
13
14
0 1 2 3 4
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
15
16
0 1 2 3 4 5
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
17
18
0 1 2 3 4 5 6
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
19
20
0 1 2 3 4 5 6 7
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
79
21
22
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
79
80
23
24
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
79
80
9
25
26
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
79
80
9
10
27
28
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
79
80
9
10
11
29
30
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Thời gian
(phút)
60
Nhiệt độ (0C)
63
66
69
72
75
77
79
80
9
10
11
12
81
31
32
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Thời gian
(phút)
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
86
Nhiệt độ (0C)
Đường biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ của băng phiến theo thời gian khi nóng chảy
33
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Thời gian
(phút)
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
86
Nhiệt độ (0C)
C1:
Khi được đun nóng thì nhiệt độ của Băng phiến thay đổi như thế nào?
Đường biểu diễn từ phút 0 đến phút thứ 6 là đoạn thẳng nằm nghiêng hay nằm ngang?
34
Tiết 28: Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
C1:
Tăng dần. Đoạn thẳng nằm nghiêng.
C2:
800C . Rắn và lỏng.
C3:
Không. Đoạn thẳng nằm ngang.
C4:
Tăng . Đoạn thẳng nằm nghiêng.
4. Rút ra kết luận:
Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
C5:
a) Băng phiến nóng chảy ở (1) ………. Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến
b) Trong thời gian nóng chảy ,nhiệt độ của Băng phiến(2)…………………..
-
-
80 0C
Không thay đổi
Thay đổi
90 0C
70 0C
,
,
,
Phân tích kết quả thí nghiệm:
35
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Thời gian
(phút)
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
86
Nhiệt độ (0C)
C2:
Tới nhiệt độ nào thì băng phiến bắt đầu nóng chảy ?
Lúc này băng phiến tồn tại ở những thể nào?
36
Tiết 28: Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
C1:
Tăng dần. Đoạn thẳng nằm nghiêng.
C2:
800C . Rắn và lỏng.
C3:
Không. Đoạn thẳng nằm ngang.
C4:
Tăng . Đoạn thẳng nằm nghiêng.
4. Rút ra kết luận:
Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
C5:
a) Băng phiến nóng chảy ở (1) ………. Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến
b) Trong thời gian nóng chảy ,nhiệt độ của Băng phiến(2)…………………..
-
-
80 0C
Không thay đổi
Thay đổi
90 0C
70 0C
,
,
,
Phân tích kết quả thí nghiệm:
37
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Thời gian
(phút)
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
86
Nhiệt độ (0C)
C3
Trong suốt thời gian nóng chảy, nhiệt độ của băng phiến có thay đổi không ?
Đường biểu diễn từ phút thứ 8 đến phút thứ 11 là đoạn thẳng nằm nghiêng hay nằm ngang?
38
Tiết 28: Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
C1:
Tăng dần. Đoạn thẳng nằm nghiêng.
C2:
800C . Rắn và lỏng.
C3:
Không. Đoạn thẳng nằm ngang.
C4:
Tăng . Đoạn thẳng nằm nghiêng.
4. Rút ra kết luận:
Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
C5:
a) Băng phiến nóng chảy ở (1) ………. Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến
b) Trong thời gian nóng chảy ,nhiệt độ của Băng phiến(2)…………………..
-
-
80 0C
Không thay đổi
Thay đổi
90 0C
70 0C
,
,
,
Phân tích kết quả thí nghiệm:
39
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Thời gian
(phút)
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
86
Nhiệt độ (0C)
C4
Khi băng phiến đã nóng chảy hết neáu ta vaãn ñun noùng baêng phieán thì nhiệt độ của băng phiến thay đổi như thế nào theo thời gian?
Đường biểu diễn từ phút thứ 11 đến phút thứ 15 là đoạn thẳng nằm ngang hay nằm nghiêng ?
40
Tiết 28: Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
Phân tích kết quả thí nghiệm:
C1:
Tăng dần. Đoạn thẳng nằm nghiêng.
C2:
800C . Rắn và lỏng.
C3:
Không. Đoạn thẳng nằm ngang.
C4:
Tăng . Đoạn thẳng nằm nghiêng.
4. Rút ra kết luận:
Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
C5:
a) Băng phiến nóng chảy ở (1) ………. Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến
b) Trong thời gian nóng chảy ,nhiệt độ của Băng phiến(2)…………………..
-
-
80 0C
Không thay đổi
Thay đổi
90 0C
70 0C
,
,
,
41
Tiết 28: Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
C1:
Tăng dần. Đoạn thẳng nằm nghiêng.
C2:
800C . Rắn và lỏng.
C3:
Không. Đoạn thẳng nằm ngang.
C4:
Tăng . Đoạn thẳng nằm nghiêng.
Rút ra kết luận:
Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
C5:
a) Băng phiến nóng chảy ở (1) ………. Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến
b) Trong thời gian nóng chảy ,nhiệt độ của Băng phiến(2)…………………..
-
-
80 0C
Không thay đổi
Thay đổi
90 0C
70 0C
,
,
,
Phân tích kết quả thí nghiệm:
42
Bảng 25.2. Nhiệt độ nóng chảy của một số chất
43
Bài 24: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC
I.SỰ NÓNG CHẢY:
1. Đònh nghóa: Sự chuyển một chất từ thể rắn sang thể lỏng gọi là sự nóng chảy.
2. Đặc điểm của sự nóng chảy:
Mỗi chất nóng chảy ở một nhiệt độ xác định
Nhiệt độ đó gọi là NHIỆT ĐỘ NÓNG CHẢY.
Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của vật
không thay đổi.
RẮN
LỎNG
Sự nĩng chảy (ở nhiệt độ xác định)

44
45
46
47
48
49
Bài tập củng cố
Trường hợp nào dưới đây không xảy ra sự nóng chảy?
Bỏ cục đá vào 1cốc nước
Đốt một ngọn nến
Đốt một ngọn đèn dầu
Đun nóng băng phiến khoảng 20 phút
C
2. Khi ñun noùng baêng phieán, ngöôøi ta thaáy nhieät ñoä cuûa baêng phieán taêng daàn leân. Khi taêng tôùi 80 ·C thì nhieät ñoä cuûa baêng phieán döøng laïi khoâng taêng, maëc duø vaãn tieáp tuïc ñun noùng. Hoûi khi ñoù baêng phieán toàn taïi ôû theå naøo?
Theå raén
Theå loûng
Theå hôi
Theå raén vaø theå loûng
d
3. Trường hợp nào sau đây liên quan đến sự nóng chảy?
Sương đọng trên lá cây
Khăn ướt sẽ khô khi phơi ra nắng
Đun nước đổ đầy ấm, nước có thể tràn ra ngoài.
Cục nước đá bỏ từ tủ đá ra ngoài, sau một thời gian cục đá tan thành nước.
D
50
Câu 24.6 SBT
ở nhiệt độ nào chất rắn bắt đầu nóng chảy?
Chất rắn này là chất gì?
Để đưa chất rắn từ 60 �C tới nhiệt độ nóng chảy (80 �C) cần bao nhiêu thời gian?
Thời gian nóng chảy của chất rắn bao nhiêu phút?
51
50
60
70
80
90
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
100
Nhiệt độ �C
Thời gian phút
Ở nhiệt độ nào chất rắn bắt đầu nóng chảy?
Ở nhiệt độ 80 �C chất rắn bắt đầu nóng chảy
Chất rắn này là chất gì?
chất rắn này là băng phiến
hơn 3 phút
Để đưa chất rắn từ 60 �C tới nhiệt độ nóng chảy (80 �C) cần bao nhiêu thời gian?
Thời gian nóng chảy mất 2 phút

Thời gian nóng chảy của chất rắn bao nhiêu phút?
52
Có thể em chưa biết
Không phải chất nào cũng nóng chảy ở nhiệt độ nhất định ví dụ như nhựa đường, thủy tinh.... Khi đún nóng chúng mềm ra rồi nóng chảy trong khi nhiệt độ vẫn tiếp tục tăng.
53
Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc bài cũ phần ghi nhớ .
Làm bài tập: bài 24-25.4 SBT.
1. Bài vừa học
2. Bài mới:
Tiết 29: SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC ( TT)
Đọc trước phần phân tích kết quả thí nghiệm.
54