Bài 24. Sự nóng chảy và sự đông đặc

Làng Ngũ Xã ở Hà Nội nổi tiếng về đúc đồng.
Năm 1677 các nghệ nhân của làng này đã đúc thành công pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng đen, là một trong những pho tượng đồng lớn nhất ở nước ta.
Tượng cao 3,48m có khối lượng 4000kg, hiện đang được đặt tại đền Quán Thánh, Hà Nội.
Tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ
Vậy việc đúc đồng có liên quan đến hiện tượng vật lý nào?
Cốc chứa nước
Đèn cồn
Nhiệt kế
Giá đỡ
Ống nghiệm có chứa bột băng phiến
800C
1000C
00C
600C
Tiến hành thí nghiệm:
Băng phiến ở thể rắn và lỏng
•Dùng đèn cồn đun băng phiến tới 600C.
•Sau đó cứ 1 phút ghi kết quả 1lần và nhận xét thể (rắn hay lỏng) của băng phiến vào bảng theo dõi.
•Ghi cho tới khi băng phiến đạt đến 860C.
860C
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
0
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
Rắn
Rắn và lỏng
Lỏng
Thời gian (phút)
Nhiệt độ (0C)
61
62
64
65
67
68
70
71
73
74
76
78
83
2
1
Phút
3
4
Thời gian (phút)
- Khi được đun nóng nhiệt độ của băng phiến thay đổi như thế nào?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
0
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
Rắn
Rắn và lỏng
Lỏng
Nhiệt độ (0C)
- Nhiệt độ của băng phiến tăng dần.
- Đường biểu diễn từ phút 0 đến phút thứ 8 là đoạn nằm nghiêng hay nằm ngang?
- Đoạn nằm nghiêng.
Thời gian (phút)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
0
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
Rắn
Rắn và lỏng
Lỏng
Nhiệt độ (0C)
-Tới nhiệt độ nào thì băng phiến bắt đầu nóng chảy?
-Lúc này băng phiến tồn tại ở những thể nào?
-Nhiệt độ 800C.
-Băng phiến ở thể rắn và lỏng.
80
Rắn và lỏng
Thời gian (phút)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
0
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
Rắn
Rắn và lỏng
Lỏng
Nhiệt độ (0C)
-Trong suốt thời gian nóng chảy nhiệt độ của băng phiến có thay đổi không?
-Đường biểu diễn từ phút thứ 8 đến phút thứ 11 là đoạn thẳng nằm nghiêng hay nằm ngang?
-Nhiệt độ không thay đổi suốt quá trình nóng chảy.
-Đoạn thẳng nằm ngang.
Thời gian (phút)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
0
60
63
66
69
72
75
77
79
80
81
82
84
Rắn
Rắn và lỏng
Lỏng
Nhiệt độ (0C)
-Khi băng phiến đã nóng chảy hết thì nhiệt độ của băng phiến thay đổi như thế nào?
-Đường biểu diễn từ phút thứ 11 đến phút thứ 15 là đoạn thẳng nằm ngang hay nằm nghiêng?
-Nhiệt độ tăng.
-Đoạn nằm nghiêng.
C5: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
700C, 800C, 900C
-thay đổi, không thay đổi
800C
không thay đổi
Băng phiến nóng chảy ở .........Nhiệt độ này gọi là nhiệt độ nóng chảy của băng phiến.
Trong thời gian nóng chảy, nhiệt độ của băng phiến .............................
a. Sự nóng chảy là sự chuyển từ thể……sang thể ………. Mỗi chất nóng chảy ở một ............………………………….. được gọi là……………………………
b. Trong khi đang nóng chảy, ………………….. không thay đổi. Khi vật đã nóng chảy hết nếu tiếp tục đun thì nhiệt độ của vật sẽ………… .
rắn
lỏng
nhiệt độ xác định
nhiệt độ nóng chảy
nhiệt độ của vật
tăng dần
*Kết luận.
c. Các chất khác nhau thì nhiệt độ nóng chảy............
khác nhau
Trong các hiện tượng dưới đây, hiện tượng nào không liên quan đến sự nóng chảy?
Bài 1
Đốt một ngọn đèn dầu.
B.Để một cục nước đá ra ngoài nắng
C.Đúc một bức tượng.

D.Đốt một ngọn nến.
Đồ thị dưới đây biểu diễn sự thay đổi của nhiệt độ theo thời gian khi đun nóng một chất rắn nào đó. Dùng đồ thị trả lời các câu hỏi sau:
• Chất rắn nóng chảy ở nhiệt độ 800C.
- Quá trình nóng chảy diễn ra bao lâu?
• Quá trình nóng chảy diễn ra:
10 – 4 = 6 (phút)
- Chất rắn nóng chảy ở nhiệt độ nào?
Bài 2
Theo bảng 24.1 SGK thì sự nóng chảy của băng phiến diễn ra trong khoảng thời gian:
A. Từ phút thứ 0 đến phút thứ 15.
B. Từ phút thứ 8 đến phút thứ 11.
C. Từ phút thứ 12 đến phút thứ 15.
D. Từ phút thứ 7 đến phút thứ 12.
Bài 3
a. Để đưa chất rắn từ 400C đến nhiệt độ nóng chảy cần thời gian bao lâu?
b. Từ phút thứ 4 đến phút thứ 10 đồ thị có gì đặc biệt? Đoạn ấy cho ta biết gì?
Đồ thị dưới đây biểu diễn sự thay đổi của nhiệt độ theo thời gian khi đun nóng một chất rắn nào đó. Dùng đồ thị trả lời các câu hỏi sau:
- Đồ thị có dạng nằm ngang. Đoạn thẳng nằm ngang cho biết: trong suốt thời gian nóng chảy, nhiệt độ của vật không thay đổi và bằng nhiệt độ nóng chảy.
- Từ 400C đến nhiệt độ nóng chảy cần thời gian: 4 – 1 = 3 (phút).
Bài 4
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Dựa vào bảng 24.1 tập vẽ lại đồ thị biểu diễn sự thay đổi nhiệt độ theo thời gian khi đun nóng băng phiến.
- Làm bài tập 24.1 đến 24.5 SBT.
- Xem “ phần II Sự đông đặc ”.