Bài 24. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp theo)

Kiểm tra bài cũ:

1/Thể dị bội có bộ NST:
A/ n B/ 2n C/ 3n D/ 2n+1 hoặc 2n-1

2/Trong bộ NST của bệnh nhân Đao đã thay đổi số lượng NST ở cặp 21 là bao nhiêu ?.
A/ Thêm 1 NST B/ Mất 1 NST
C/ Mất 2 NST D/ Cả a, b, c đều sai

3/Thế nào là thể dị bội?



O
O
Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng
Tiết 25: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ(Tiếp theo)
III. Hiện tượng đa bội thể:
Thế nào là thể lưỡng bội?
Các cơ thể có bộ NST 3n, 4n, 5n, ........ có hệ số n khác thể lưỡng bội như thế nào?
Các cơ thể đó có bộ NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n).
Thể lưỡng bội là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng; kí hiệu là 2n NST
3n
6n
9n
12n
3n
4n
Tiết 25: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ(Tiếp theo)
Thể đa bội là gì?
III. Hiện tượng đa bội thể:
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)
Cây cà độc dược đa bội thể
Quả của giống táo tứ bội
Củ cải tứ bội
Tế bào cây rêu
cà độc dược
Củ cải
Táo
n
2n
3n
4n
2n
4n
2n
4n
3n
6n
9n
12n
Tế bào cây rêu
cà độc dược
Củ cải
Táo
n
2n
3n
4n
2n
4n
2n
4n
3n
6n
9n
12n
n; 2n; 3n; 4n
3n; 6n; 9n; 12n
2n; 4n
2n; 4n
Tăng dần theo chỉ số n
Tăng dần theo chỉ số n
Tăng dần theo chỉ số n
Tăng dần theo chỉ số n
Sự tương quan giữa mức bội thể (số n) và kích thước của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản ở các cây nói trên như thế nào?
..... Theo tỉ lệ thuận
n
2n
3n
4n
2n
4n
2n
4n
3n
6n
9n
12n
*Có thể nhận biết cây đa bội bằng mắt thường qua những dấu hiệu nào?
.... Tăng kích thước cơ quan của cây như thân, cành, lá... Và đặc biệt là tế bào khí khổng và hạt phấn.
n
2n
3n
4n
2n
4n
2n
4n
3n
6n
9n
12n
*Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội trong chọn giống cây trồng?
-Có thể khai thác những đặc điểm “tăng kích thước của thân, lá, củ, quả” để tăng năng suất của những cây cần sử dụng các bộ phận này.
n
2n
3n
4n
2n
4n
2n
4n
3n
6n
9n
12n
Một số dạng đa bội thể
*Vì sao ở cây đa bội thể lại có những đặc điểm tốt hơn so với cây lưỡng bội?
Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội, số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn → kích thước tế bào của thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
Tiết 25: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ(Tiếp theo)
III. Hiện tượng đa bội thể:
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)
Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội, số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn → kích thước tế bào của thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
IV. Sự hình thành thể đa bội:
Kết quả của quá trình nguyên phân? Giảm phân?
n=3
n=3
n=3
n=3
Nguyên phân
Giảm phân
H.24.5: Sự hình thành thể tứ bội (4n) do rối loạn trong nguyên phân hoặc giảm phân
▼ -hãy so sánh giao tử, hợp tử ở hai sơ đồ ở hình 24.5 a và b?
Hình a ...do rối loạn nguyên phân
Hình b ...do rối loạn giảm phân
Trong 2 trường hợp (H24.5a, b) trường hợp nào minh hoạ sự hình thành thể đa bội do nguyên phân hoặc giảm phân bị rối loạn?
H.a: giảm phân bình thường, hợp tử nguyên phân lần đầu bị rối loạn.
H.b: giảm phân bị rối loạn → thụ tinh tạo hợp tử có bộ NST > 2n
Hình 24.5: Sự hình thành thể tứ bội (4n) do rối loạn trong nguyên phân hoặc giảm phân
Hình a ...do rối loạn nguyên phân
Hình b ...do rối loạn giảm phân

Dưới tác động của các tác nhân vật lí (tia phóng xạ, thay đổi nhiệt độ đột ngột ...) hoặc tác nhân hoá học (cônsixin...) vào tế bào trong quá trình phân bào hoặc ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong cơ thể có thể gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào.




Nguyên nhân hình thành thể đa bội?
Tiết 25: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ(Tiếp theo)
III. Hiện tượng đa bội thể:
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)
Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội, số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn → kích thước tế bào của thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
IV. Sự hình thành thể đa bội:
Do ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và môi trường ngoài cơ thể vào tế bào có thể gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào

2/ Có thể ứng dụng các đặc điểm của cơ thể đa bội trong chọn giống cây trồng như thế nào?
A/ Tăng kích thước thân cành → tăng sản lượng gỗ.
B/ Tăng kích thước thân, lá, củ → tăng sản lượng rau, màu.
C/ Tạo giống có năng suất cao.
D/ Cả A, B, C đều đúng.
1/Thể đa bội là gì?

A/ là cơ thể có bộ NST không phân li trong quá trình phân bào

B/ là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)

C/ là cơ thể phát triển mạnh hơn bình thường

D/ là cơ thể dị hợp có sức sống cao hơn bố mẹ
Chọn câu trả lời đúng nhất:
O
O


Hướng dân học ở nhà:
Học theo bài ghi và nội dung ở SGK.
Làm câu 3 trang 71 vào vở bài tập.
Sưu tầm tranh ảnh sự biến đổi kiểu hình theo môi trường
Soạn trước bài: Thường biến.