Bài 24. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp theo)

Kiểm tra bài cũ :

Câu 1: Thể dị bội có bộ NST là:
A/ n B/ 2n C/ 3n D/ 2n +1 hoặc 2n – 1

Câu 2: Trong bộ NST của bệnh nhân mắc bệnh Đao, số lượng NST ở cặp 21 là bao nhiêu?
A/ 1 NST B/ 2 NST C/ 3 NST D/ 4NST

Câu 3: Thế nào là thể dị bội?
* Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng.
CỦ KHOAI LANG CÂN NẶNG 4.8 KG
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
*Các tế bào đó có bộ NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n )
?:…. Các tế bào sinh dưỡng có bộ NST: 3n, 4n, 5n…có hệ số n khác với bộ lưỡng bội như thế nào?
? Thế nào là bộ NST lưỡng bội?
* Bộ NST lưỡng bội là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng kí hiệu là 2n NST
3n 4n 3n 6n 9n 12n
Đa bội thể là gì ?
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như 3n, 4n, 5n, …..
* Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n )
Cây cà độc dược đa bội thể
Quả của giống táo tứ bội
Củ cải tứ bội
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như 3n, 4n, 5n, …..
Sự tăng gấp bội số lượng NST,ADN trong tế bào đã ảnh hưởng tới cường độ trao đổi chất và ảnh hưởng đến kích thước tế bào như thế nào?
Thể đa bội là gì?
Tế bào cây rêu
n 2n 3n 4n
Củ cải
2n 4n
Cà độc dược
3n 6n 9n 12n
Táo
4n
2n
1/Sự tương quan giữa mức bội thể (số n) và kích thước của các cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản như thế nào?
2/Có thể nhận biết thể đa bội qua những dấu hiệu nào?
3/Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội trong chọn giống cây trồng?
Tế bào cây rêu
n 2n 3n 4n
Củ cải
2n 4n
Cà độc dược
3n 6n 9n 12n
Táo
4n
2n
1/Sự tương quan giữa mức bội thể (số n) và kích thước của các cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản như thế nào?
Mức bội thể(số n) càng lớn kích thước của tế bào,cơ quan đa bội càng lớn.
2/ Có thể nhận biết thể đa bội qua những dấu hiệu nào?
* …..Kích thước các cơ quan của cây như thân, cành, lá,củ,quả lớn hơn so với ở cây lưỡng bội ,..đặc biệt là tế bào khí khổng và hạt phấn.
3/Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội trong chọn giống cây trồng?
-Có thể khai thác những đặc điểm “tăng kích thước của thân, lá, củ, quả” để tăng năng suất của những cây cần sử dụng các bộ phận này.
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như 3n, 4n, 5n, …..
* Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n )
Sự tăng gấp bội số lượng NST,ADN trong tế bào đã ảnh hưởng tới cường độ trao đổi chất và ảnh hưởng đến kích thước tế bào như thế nào?
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN cũng tăng tương ứng, nên quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ . Vì vậy cơ thể đa bội có tế bào lớn, cơ quan sinh dưỡng to, phát triển khỏe, chống chịu tốt .
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Dựa vào kênh chữ trong SGK hãy :
Trình bày nguyên nhân phát sinh thể đa bội ?
 gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào.
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như 3n, 4n, 5n, 6n….
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, làm tăng kích thước tế bào,cơ quan, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Do các tác nhân của môi trường ngoài hoặc môi trường trong gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào .
2/ Cơ chế :
2. Sự hình thành thể đa bội:
Trong 2 trường hợp bên, trường hợp nào minh hoạ sự hình thành thể đa bội do nguyên phân hoặc giảm phân bị rối loạn?
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
4n=12
4n=12
n=3
n=3
2n=6
2n=6
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử
a
b
Sự hình thành thể tứ bội
Nguyên
phân
Giảm
phân
Sự hình thành thể tứ bội:
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
4n=12
4n=12
n=3
n=3
2n=6
2n=6
a
b
Nguyên phân và giảm phân bình thường
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử
2. Sự hình thành thể đa bội:
Trong 2 trường hợp bên, trường hợp nào minh hoạ sự hình thành thể đa bội do nguyên phân hoặc giảm phân bị rối loạn?
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
4n=12
4n=12
n=3
n=3
2n=6
2n=6
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử
a
b
Nêu cơ chế hình thành thể đa bội?
a.Rối loạn do nguyên phân lần đầu tiên
b.Rối loạn do giảm phân
Sự hình thành thể tứ bội
Nguyên
phân
Giảm
phân
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như 3n, 4n, 5n, 6n…..
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, làm tăng kích thước tế bào,cơ quan, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Do các tác nhân của môi trường ngoài hoặc môi trường trong gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào .
2/ Cơ chế :
3/ Vai trò :
Rối loạn do nguyên phân hoặc giảm phân
Một số dạng đa bội thể
EM CÓ BIẾT
Hiên tượng đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã được ứng dụng có hiệu quả trong chọn giống cây trồng,nhất là đối với các giống cây trồng thu hoạch chủ yếu về thân, lá như cây lấy gỗ, cây lấy sợi, cây rau:
-Giống đâu tằm tam bội số 12 do công ty dâu- tằm tơ trung ương tạo ra có lá to, dày hơn dạng lưỡng bội thích hợp cho cả nuôi tằm nhỏ lẫn tằm lớn.
-Dương liễu 3n lớn nhanh, cho gỗ tốt.
-Dưa hấu 3n có sản lượng cao, quả to, ngọt, không hạt.
-Rau muống tứ bội có lá và thân to, sản lượng 300 tạ/ ha, gấp đôi dạng lưỡng bội.
……………
Vai trò của các thể đa bội trong chon giống cây trồng ?
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như 3n, 4n, 5n, 6n….
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n (nhiều hơn 2n)
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, làm tăng kích thước tế bào,cơ quan, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Do các tác nhân của môi trường ngoài hoặc môi trường trong gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào .
2/ Cơ chế : Rối loạn do nguyên phân hoặc giảm phân
3/ Vai trò :
Hiện tượng đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã được ứng dụng có hiệu quả trong công tác chọn giống cây trồng
Chọn câu trả lời đúng:
Câu 1: Thể đa bội là dạng đột biến mà tế bào sinh dưỡng của cơ thể:
A Mang bộ NST là một bội số của n.
B. Bộ NST bị thừa 1 hoặc vài NST của cùng một cặp NST.
C. Mang bộ NST là một bội số của n và lớn hơn 2n.
D. Mang bộ NST bị thừa 1 NST.
. Câu 2: Sự rối loạn phân li của toàn bộ NST trong nguyên phân sẽ làm xuất hiện dạng tế bào:
A/ 4n B/ 3n C/ 2n D/ n
Câu 3: Sự rối loạn phân li của toàn bộ NST trong lần phân bào I của phân bào giảm nhiễm của tế bào sinh dục sẽ tạo nên :
A/ Giao tử n và 2n B/ Giao tử 2n
C/ Giao tử n D/ Giao tử 4 n.
Câu 4: Một loài có bộ NST 2n = 24.Một cá thể của loài trong tế bào có 48 NST, cá thể đó thuộc thể:
A/ Tứ bội B/ Tam bội C/ Dị bội D/ Lưỡng bội
Hướng dẫn học ở nhà:

-Học nội dung bài ghi và SGK
-Làm câu 3 vào vở bài tập
- Sưu tầm tranh ảnh sự biến đổi kiểu hình theo môi trường sống.


cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh
Chào tạm biệt !