Bài 24. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp theo)

Trường THCS Hành Trung
Tổ KHOA HỌC TỰ NHIÊN - Bộ môn SINH HỌC
Kính chào Quý thầy cô
và các em học sinh
Chúc quý thầy cô cùng các em khoẻ & thành đạt.
Gv thực hiện : NGUYỄN DŨNG
Mail: [email protected]
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
Yêu cầu của bài học: Trong tiết học, các em phải tìm được:
Khái niệm: Hiện tượng Đa bội thể và Thể đa bội.
Nguyễn nhân phát sinh đa bội thể.
Các dấu hiệu nhận biết thể đa bội và ý nghĩa của đa bội thể.
III/ Hiện tượng Đa bội thể:
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng Đa bội thể:
Các em hãy quan sát các hình dưới đây, nêu nhận xét về sự tương quan giữa số lượng NST với kích thước của chúng.
Dưa hấu 2n Dưa hấu 3n
Cây bắp 2n Cây bắp 3n
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng Đa bội thể:
Hãy điền các nhận xét, so sánh vào bảng dưới đây
n
2n , 3n , 4n
Kích thước TB lớn lên theo số lượng NST
n
3n , 6n , 9n , 12n
Thân , cành, lá
cao, to hơn lên
n
2n , 4n
Củ to hơn nhiều
n
2n , 4n
Quả táo to hơn
Thế nào là thể đa bội ? Hiện tượng đa bội thể?
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng Đa bội thể:
* Thể đa bội là cơ thể trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n)
- Em hiểu thế nào là hiện tượng Đa bội thể?
Hiện tượng tăng gấp bội bộ NST đơn bội n ( hơn 2n) dẫn đến hình thành thể đa bội.
- Có thể nhận biết cây đa bội bằng mắt thường qua những dấu hiệu nào ?
- Nhận biết qua kích thước cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản đều lớn hơn thể lưỡng bội bình thường.
- Sự tăng gấp bội số NST- ADN trong TB đã ảnh hưởng như thế nào đến cường độ đồng hoá và kích thước của tế bào ?
* Số lượng NST trong TB tăng, số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, dẫn tới kích thước TB của thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưỡng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
+ Khái niệm:
+ Tính chất:
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng Đa bội thể:
- Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội trong chọn giống cây trồng ?
Hiện tượng Đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã được ứng dụng có hiệu quả trong chọn giống cây trồng.
- Có thể khai thác đặc điểm: Tăng kích thước của thân , lá, củ, quả để tăng năng suất cây trồng.
+ Vai trò:
Trong thực tế em thấy có những cây đa bội nào ? Nó có ích lợi gì ?
ĐÔT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng đa bội thể:
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
2n=6
2n=6
n=3
n=3
2n=6
2n=12
12
12 12
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
4n=12
4n=12
4n=12
12
12 12
Theo dỏi và hãy nhận xét về quá trình Giảm phân, thụ tinh và nguyên phân ở 2 sơ đồ dưới đây?
TB mẹ
Giao tử
Hợp tử
N.Phân lần I
N.Phân lần 2
Hình A
Hình :B
Hình A: Rối loạn ở lần nguyên phân thứ I
Hình B: Rối loạn ở quá trình giảm phân.
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Khái niệm: Thể đa bội là cơ thể mà trong TB sinh dưỡng có số NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n)
* Tính chất: Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội, số lượng ADN cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn, dẫn tới kích thước TB của cơ thể đa bội lớn, cơ quan sinh dưỡng to, sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt.
* Vai trò: Hiện tượng đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã được ứng dụng có hiệu quả trong chọn giống cây trồng.

IV/ Sự hình thành thể đa bội: Thể đa bội được hình thành có thể là do:
* Sự tự nhân đôi của từng NST ở hợp tử nhưng không xảy ra nguyên phân ở lần đầu tiên dẫn đến số lượng NST tăng gấp bội.
Sự không giảm nhiểm xảy ra khi hình thành giao tử, khi thụ tinh đã hình thành thể tam bội hoặc tứ bội.
ĐÔT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tt)
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Khái niệm
* Tính chất
* Vai trò
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
Câu hỏi:
1/ Hiện tượng đa bội thể khác hiện tượng dị bội thể như thế nào ?
Đa bội thể là số lượng NST được tăng lên ở tất cả các cặp NST
Dị bội thể là số lượng NST chỉ tăng ở 1 hoặc một số cặp nào đó
2/ Sự hình thành thể đa bội do nguyên nhân nguyên phân, giảm phân không bình thường xảy ra như thế nào ?
- Nguyên nhân do nguyên phân: Sự không phân ly của NST trong lần nguyên phân lần đầu tiên.
- Do giảm phân: NST không phân ly trong quá trình giảm phân hình thành giao tử.
Chọn ý đúng nhất trong các câu sau đây:
1/ Hiện tượng tăng số lượng xảy ra đều ở toàn bộ các cặp NST trong TB được gọi là:
Đột biến đa bội thể. b) Đột biến dị bội thể.
c) Đột biến cấu trúc NST d) Đột biến số lượng NST
2/ Thể một nhiểm là thể mà trong TB sinh dưỡng có hiện tượng:
Thừa 2 NST ở một cặp tương đồng nào đó.
Thiếu 2 NST ở một cặp tương đồng nào đó.
Thiếu 1 NST ở một cặp tương đồng nào đó.
Thừa 1 NST ở một cặp tương đồng nào đó.
3/ Biến dị xảy ra do mất một cặp nuclêôtit nào đó gọi là:
Đột biến cấu trúc NST b) Đột biến số lượng NST
c) Đột biến gen. d) Không phải là đột biến.
Tiết học kết thúc.
Chúc các em khoẻ, học tốt.
GV thực hiện : NGUYỄN DUNG – Mail: [email protected]
Hãy :
Tiết kiệm năng lượng.
Bảo vệ môi trường