Bài 24. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tiếp theo)

PHÒNG GD-ĐT HUYỆN PHÚ HOÀ TRƯỜNG THCS HOÀ ĐỊNH TÂY TỔ HOÁ-SINH
Giáo viên dạy: Lê Ngọc Hân
Môn: Sinh 9
Tiết 52: VỆ SINH HÔ HẤP
Câu 1: Đột biến cấu trúc NST là gì? Có những dạng nào?
Câu 2: Những nguyên nhân nào gây đột biến cấu trúc NST?
Tại sao đột biến cấu trúc NST gây hại cho con người và sinh vật?
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
Quan sát hình, Nhắc lại khái niệm cặp nhiễm sắc thể tương đồng?
→ Là cặp NST giống nhau về hình thái, kích thước. Trong đó 1 chiếc có nguồn gốc từ bố, 1 chiếc có nguồn gốc từ mẹ.
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
→ Là bộ nhiễm sắc thể trong tế bào sinh dưỡng, chứa các cặp NST tương đồng.
→ Là bộ NST trong giao tử, chỉ chứa 1 NST của các cặp NST tương đồng.
Qua đó, em hãy cho biết thế nào là bộ NST lưỡng bội, bộ NST đơn bội?
1.Hiện tượng dị bội thể
Quan sát hình, cho biết bộ NST ở người bình thường và bộ NST ở bệnh nhân Tơcnơ có gì thay đổi và thay đổi như thế nào?
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
1.Hiện tượng dị bội thể
Quan sát hình, cho biết bộ NST ở người bình thường và bộ NST ở bệnh nhân Đao có gì thay đổi và thay đổi như thế nào?
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
Qua đó, em hãy cho biết thế nào là hiện tượng dị bội thể?
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
Hiện tượng dị bội thể là hiện tượng đột biến thêm hoặc mất một NST thuộc một cặp NST nào đó.
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
- Hiện tượng dị bội thể là hiện tượng đột biến thêm hoặc mất một NST thuộc một cặp NST nào đó.
Qua thông tin sgk cho biết thế nào là thể dị bội?
- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số NST bị thay đổi về số lượng.
Bộ NST ruồi giấm 2n = 8
Thể 1 nhiễm
2n - 1
Thể 3 nhiễm
2n+1
Thể khuyết nhiễm 2n-2
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
- Hiện tượng dị bội thể là hiện tượng đột biến thêm hoặc mất một NST thuộc một cặp NST nào đó.
Qua đó cho biết thể dị bội gồm những dạng nào?
- Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số NST bị thay đổi về số lượng.
- Thể dị bội gồm các dạng: Thể một nhiễm (2n+1), thể ba nhiễm (2n+1), thể không nhiễm (2n-2), Thể bốn nhiễm (2n+2).
II. Sự phát sinh thể dị bội
II. Sự phát sinh thể dị bội
Hãy quan sát H: Cơ chế phát sinh các thể dị bội (2n + 1) và (2n – 1).
Tế bào sinh Giao tử:
G:
Hợp tử:
2n+1
2n-1
♀(♂)
♂(♀)

2n
2n
n
n
n+1
n–1
C1. Sự phân ly của 1 cặp NST hình thành các giao tử có bộ NST như thế nào trong
Trường hợp bình thường?

Trường hợp bị rối loạn?
C2. Các giao tử nói trên tham gia thụ tinh tạo hợp tử có số lượng NST như thế nào?
Mỗi giao tử chỉ chứa 1 NST của cặp (n).
+ Một giao tử có 2 NST của cặp (n + 1).
+ Một giao tử không chứa NST nào của cặp đó (n – 1).
Giao tử có 2 NST của cặp (n + 1) kết hợp với giao tử bình thường (n) → tạo hợp tử (2n + 1)
Giao tử không chứa NST nào của cặp đó (n - 1) kết hợp với giao tử bình thường (n) → tạo hợp tử (2n - 1)
Vậy, cơ chế nào đã phát sinh các thể dị bội có (2n + 1) và (2n – 1) NST?
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. Hiện tượng dị bội thể
II. Sự phát sinh thể dị bội
- Sự thụ tinh của các giao tử bấc thường này với các giao tử bình thường sẽ tạo ra các thể dị bội.
Cơ chế phát sinh thể dị bội:
- Trong giảm phân có 1 cặp NST tương đồng nào đó không phân li kết quả tạo 1 giao tử mang 2 NST của 1 cặp và 1 giao tử không mang NST nào của cặp đó.
MÁY BAY MỸ RẢI CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
Tiết 23: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Thử vũ khí hạt nhân
Tiết 23: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
PHUN THUỐC TRỪ SÂU
DÒNG SÔNG BỊ Ô NHIỄM
Tiết 23: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Tiết 23: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Bom nguyên tử
Tiết 23: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Nhà máy điện hạt nhân
Nguyên nhân phát sinh thể dị bội là gì?
Các tác nhân vật lí hoặc hóa học trong ngoại cảnh.
Ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong cơ thể.
=> Tác động vào kì sau của quá trình giảm phân gây ra sự không phân li của 1 hoặc 1 số cặp NST
* Nguyên nhân:
Hình: Quả của cây cà độc dược
I: Quả của cây lưỡng bội bình thường có 2n = 24 NST
II-XIII: Quả của 12 kiểu cây dị bội khác nhau có (2n + 1) = 25 NST
Một số hình ảnh dị bội thể ở sinh vật
Bộ NST người bệnh Đao
2n + 1 = 46 + 1 = 47 NST
(Tăng thêm 1 NST thứ 21)
Một số hình ảnh biểu hiện của người bị bệnh Đao
Bộ NST người mắc hội chứng Tớcnơ chỉ có 1 NST giới tính X
2n – 1 = 46 – 1 = 45 NST
C2. Đột biến dị bội thể gây ra những hậu quả gì?
* Hậu quả của hiện tượng dị bội:
- Gây biến đổi hình thái (hình dạng, kích thước,…) ở thực vật.
- Gây bệnh NST ở người: bệnh Đao, bệnh Tơcnơ.
C1. Đột biến dị bội thể có lợi hay có hại?
Qua một số hình ảnh các em quan sát, hãy cho biết:
C3. Chúng ta cần phải làm gì để hạn chế sự xuất hiện của các đột biến?
Bảo vệ môi trường đất, nước, không khí,..
Sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc chữa bệnh đúng cách.
Đấu tranh chống sản xuất, thử, sử dụng vũ khí hạt nhân,..
Tiết 24 – Bài 23:
A.
Câu 1: Cơ chế phát sinh thể dị bội là do:
Một hoặc 1 vài cặp NST không phân li trong giảm phân
B.
Tất cả bộ NST không phân li trong giảm phân
Cặp NST thường không phân li trong giảm phân
Cặp NST giới tính không phân li trong giảm phân
BÀI TẬP:
D.
C.
Đúng
Sai
Sai
Sai
Câu 2: Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có:
A.
B.
C.
D.
NST bị thay đổi về cấu trúc
Bộ NST bị thay đổi ở 1 hoặc 1 số cặp NST
Bộ NST chỉ có 1 NST của mỗi cặp tương đồng
Đúng
Sai
Sai
Sai
BÀI TẬP:
Bộ NST tăng theo bội số của n và lớn hơn 2n
A
Câu 3: Ở cây lưỡng bội của ngô có bộ NST lưỡng bội 2n = 20
Số lượng NST trong bộ NST của thể ba nhiễm là bao nhiêu?
Số lượng NST trong bộ NST của thể một nhiễm là bao nhiêu?
Số lượng NST trong bộ NST của thể không nhiễm là bao nhiêu?
Số lượng NST trong bộ NST của thể bốn nhiễm là bao nhiêu?
2n + 1 = 20 + 1 = 21 NST
2n – 1 = 20 – 1 = 19 NST
2n – 2 = 20 – 2 = 18 NST
2n + 2 = 20 + 2 = 22 NST
1. Bài vừa học:
2. Bài sắp học:
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
- Học bài cũ theo nội dung vở ghi và ghi nhớ SGK.
- Hoàn thành các yêu cầu sau:
+ Phân biệt hiện tượng dị bội thể và thể dị bội?
+ Sự biến đổi số lượng NST ở một cặp NST thường thấy ở những dạng nào?
+ Cơ chế nào dẫn đến sự hình thành thể dị bội có số lượng NST là (2n+1) và (2n-1)?
+ Hậu quả của hiện tượng dị bội thể?
- Đọc phần “ Em có biết”
Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ (TT)
- Đọc trước bài và trả lời một số câu hỏi sau:
+ Nêu hiện tượng đa bội hóa và thể đa bội.
+ Sự tương quan giữa mức đa bội thể và kích thước của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của cây như thế nào?
+ Có thể nhận biết cây đa bội bằng mắt thường qua những dấu hiệu nào?

CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HS

về dự tiết học ngày hôm nay