Bài 24. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)

Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
a. Ví dụ :
Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải
đã được hạ xuống từ hôm "hoá vàng".
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải
đã hạ xuống từ hôm "hoá vàng".


b. Phân tích:
1. Các kiểu câu bị động.
a. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm "hoá vàng".
b. C¸nh mµn ®iÒu treo ë ®Çu bµn thê «ng v¶i ®· ®­îc h¹ xuèng tõ h«m “ho¸ vµng”.
Ví dụ:
Nội dung:

Kiểu câu:

Hình thức:
Cùng miêu tả một sự việc.
Đều là câu bị động.
Câu a: Có chứa từ " được"
Câu b: Không có từ "được"
Giống nhau.
Khác nhau.


được
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
a. Ví dụ:
b. Phân tích:
- Có hai kiểu câu bị động:
Câu bị động có chứa từ bị, được.
Câu bị động không có từ bị,được.
c. Nhận xét:
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
a. Ví dụ
a. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm "hoá vàng".
b. C¸nh mµn ®iÒu treo ë ®Çu bµn thê «ng v¶i ®· ®­îc h¹ xuèng tõ h«m “ho¸ vµng”.
Ví dụ:




c. Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở
đầu bàn thờ ông vải từ hôm " hoá vàng ".
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
a. Ví dụ:
b. Phân tích:
a.Cánh màn điều treo ở
đầu bàn thờ ông vải đã
được (người ta) hạ xuống
từ hôm"hoá vàng".

b. C¸nh mµn ®iÒu treo ë
®Çu bµn thê «ng v¶i ®·
h¹ xuèng tõ h«m “ho¸ vµng”.
Ví dụ:




1.Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở

đầu bàn thờ ông vải từ hôm " hoá vàng ".
( Chủ thể HĐ)
( Đối tượng của HĐ)
Người ta
cánh màn điều
?Cụm từ chỉ đối tượng của hđ chuyển lên đầu câu+ được.
Cụm từ chỉ chủ thể của hđ không bắt buộc phải có trong câu.
? Cụm từ chỉ đối tượng của hđ chuyển lên đầu câu.
Cánh màn điều
Cánh màn điều
được
người ta
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
a. Ví dụ
b. Phân tích:
c. Nhận xét:
Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành
câu bị động.
? Chuyển đổi mỗi câu chủ động sau thành
hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau?
a.Một nhà sư vô danh đã xây ngôi chùa ấy
từ thế kỉ XIII.


b.Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.
- Ngôi chùa ấy được ( một nhà sư) xây từ thế kỉ XIII.
- Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII.
- Con ngựa bạch bị ( chàng kị sĩ ) buộc bên gốc đào.
- Con ngựa bạch buộc bên gốc đào.
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
a. Ví dụ
b. Phân tích:
c. Nhận xét:
Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành
câu bị động.
d. Ghi nhớ 1:
Ghi nhớ 1:

Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành
câu bị động:
Chuyển từ ( hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị
hay được vào sau cụm từ ấy.
Chuyển từ ( hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.
? Nh÷ng c©u sau ®©y cã ph¶i lµ
c©u bÞ ®éng kh«ng? V× sao?
Bạn em được giải Nhất trong kì thi học sinh giỏi.
Tay em bị đau.
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
a. Ví dụ
b. Phân tích:
c. Nhận xét:
Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành câu
bị động.
d. Ghi nhớ 1:
* Lưu ý: Không phải câu nào có các từ bị, được cũng là
câu bị động. Câu bị động chỉ được xác định trong đối lập với câu chủ động tương ứng và ngược lại.
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
* Lưu ý.
II. Ghi nhớ:
Ghi nhớ
Có hai cách chuyển đổi câu chủ động
thành câu bị động:
Chuyển từ ( hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu và thêm các từ bị hay được vào sau cụm từ ấy.
Chuyển từ ( hoặc cụm từ) chỉ đối tượng của
hoạt động lên đầu câu, đồng thời lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ ) chỉ chủ thể của hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc trong câu.
* Không phải câu nào có các từ bị, được cũng là
câu bị động.
? Hãy đặt một câu chủ động
sau đó chuyển đổi thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau?
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
1. Các kiểu câu bị động.
* Lưu ý.
II. Ghi nhớ:
B. Bài tập.
Bài tập 2.( SGK - 65)
Chuyển đổi mỗi câu chủ động cho dưới đây thành
hai câu bị động- một câu dùng từ bị, một câu dùng
từ được. Cho biết sắc thái ý nghĩa của câu dùng từ
bị với câu dùng từ được có gì khác nhau?
Thầy giáo phê bình em.
Người ta phá ngôi nhà ấy đi.
Trào lưu đô thị hoá đã thu hẹp
sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn.
a. Thầy giáo phê bình em.


b.Người ta đã phá ngôi nhà ấy đi.


c.Trào lưu đô thị hoá đã thu hẹp sự khác biệt
giữa thành thị với nông thôn.

Em được thầy giáo phê bình.
Em bị thầy giáo phê bình.
?Hàm ý đánh giá tích cực.
?Hàm ý đánh giá tiêu cực.
Ngôi nhà ấy đã được người ta phá đi.
-Ngôi nhà ấy đã bị người ta phá đi.



?Hàm ý đ/ giá tích cực.
?Hàm ý đánh giá tiêu cực.
Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã được
trào lưu đô thị hoá thu hẹp.
-Sự khác biệt giữa thành thị với nông thôn đã bị
trào lưu đô thị hoá thu hẹp.

?Hàm ý đánh giá tích cực.
?Hàm ý đánh giá tiêu cực.
CHú ý:
Câu bị động có chứa từ được có hàm ý đánh giá về tính tích cực, đáng mong muốn đối với sự việc được nói đến trong câu.
Câu bị động có chứa từ bị có hàm ý đánh giá về tính tiêu cực, không mong muốn đối với sự việc được nói đến trong câu.


Bài tập bổ sung:
? Có thể chuyển đổi những câu sau thành
các câu bị động tương ứng được không? vì sao?
1. Nó rời sân ga.
2. Nó vào nhà.
Không thể nói: Sân ga bị nó rời.
Nhà được nó vào.
*Chú ý: Khi biến đổi câu chủ động thành câu bị động
cần lưu ý từng trường hợp cụ thể tránh áp dụng một cách
máy móc.
Bài tập 3.( SGK-65)
Viết một đoạn văn ngắn nói về lòng say mê văn học của em hoặc về
ảnh hưởng của tác phẩm văn học đối với em,
trong đó có dùng ít nhất một câu bị động?
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo)
Tiết 99.
A. Lí thuyết.
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
2. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
- Có hai cách chuyển.
Các kiểu câu bị động: Có hai kiểu câu bị động.
Câu bị động có chứa từ bị ( được).
Câu bị động không chứa từ bị ( được).
* Lưu ý:
-Không phải câu nào chứa từ bị, được cũng là câu bị động.
-Câu BĐ chứa từ đựơc, bị thường mang hàm ý đánh giá tích cực hoặc tiêu cực, đáng mong hay không đáng mong đối với sự việc được nói đến trong câu.
-Khi biến đổi câu CĐ thành câu BĐ cần lưu ý từng trường hợp cụ thể tránh áp dụng một cách máy móc.
Hướng dẫn về nhà.

1. Học thuộc ghi nhớ.
2. Hoàn thành các bài tập.
3. Chuẩn bị bài: Luyện tập viết đoạn văn chứng minh.