Bài 24. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)

TRƯỜNG THCS Thiệu Phú
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ.
TRƯỜNG THCS Thiệu Phú
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ.
.
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Thế nào là câu chủ động, câu bị động?
- Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động sang câu bị động nhằm mục đích gì?
Đáp án:
Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác ( chủ thể của hoạt động)
Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào ( chỉ đối tượng của hoạt động.)
- Nhằm liên kết các câu trong đoạn thành mạch văn thống nhất.
Tiết 99 : Tiếng Việt:
CHUYỂN CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG ( tt)
I. Tìm hiểu bài:
1. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Ví dụ: SGK/ 64
Hai câu sau có gì giống và khác nhau?
a. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.
- Câu ( a) có từ “ được”, câu
( b) thì không. Nhưng cả hai câu thể hiện cùng một nội dung
Hãy trình bày quy tắc chuyển đổi câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động.
a. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.
Câu bị động.
Câu bị động.
Người ta đã hạ cánh màn điều trên đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm “ hóa vàng”.
Câu chủ động.
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được

(người ta) hạ xuống từ hôm " hóa vàng"
c. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ

hôm " hóa vàng"
a. Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải

xuống từ hôm " hóa vàng"
ĐTHĐ
ĐTHĐ
ĐTHĐ
CTHĐ
CTHĐ
HĐ
HĐ
HĐ
Câu chủ động
Câu bị động
Câu bị động
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)
1. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
CTHĐ
HĐ
ĐTHĐ
được / bị
*Cách 1: Có dùng được/bị.
Câu chủ động:
Câu bị động:
CTHĐ
HĐ
ĐTHĐ
Câu chủ động:
*Cách 2: Không có dùng được/ bị.
Câu bị động:
ĐTHĐ
HĐ
(CTHĐ)
ĐTHĐ
HĐ
Sơ đồ chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm “ hóa vàng”.
Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “ hóa vàng”.
Tiết 99 : Tiếng Việt:
CHUYỂN CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG ( tt)
Ví dụ: SGK/ 64
1. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Tìm hiểu bài:
- Câu ( a) có từ “ được”, câu
( b) thì không. Nhưng cả hai câu thể hiện cùng một nội dung
- Có hai cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
Những câu sau có phải là câu bị động không?
- Bạn em được giải Nhất trong kì thi học sinh giỏi.
- Tay em bị đau.
- Không phải câu nào có từ bị, được cũng là câu bị động.
* Ghi nhớ: SGK/ 64.
Cho câu chủ động sau: Gió làm lật thuyền.
Em hãy chuyển thành hai câu bị động theo 2 cách vừa học ?
Bài tập nhanh
Câu 1: Thuyền bị gió làm lật
Câu 2: Thuyền lật
Tại sao em chọn “bị” mà không chọn “được” ? Vậy ý nghĩa của bị và được khác nhau như thế nào ? Chúng ta cùng quay trở lại ví dụ
1. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.
2. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã bị hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.
- Câu bị động có bị mang ý nghĩa tiêu cực
- Câu bị động có được mang ý nghĩa tích cực
Mong muốn hạ xuống
Không mong muốn hạ xuống
Tiết 99 : Tiếng Việt:
CHUYỂN CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG ( tt)
Ví dụ: SGK/ 64
1. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Tìm hiểu bài:
* Ghi nhớ: SGK/ 64.
II. Luyện tập.

Tiết 99 : Tiếng Việt:
CHUYỂN CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG ( tt)

Bài 1: Chuyển đổi mỗi câu chủ động dưới đây thành hai câu bị động theo hai kiểu khác nhau.
a. Một nhà sư vô danh đã xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII.


b. Người ta làm tất cả cánh cửa chùa ấy bằng gỗ lim.


c. Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.


Ngụi chựa ?y du?c ( m?t nh� su vụ danh) xõy t? th? k? XIII.
=> Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII.
=> Tất cả cánh cửa chùa ấy được ( người ta) làm bằng gỗ lim.
=> Tất cả cánh cửa chùa ấy làm bằng gỗ lim.
=> Con ngựa bạch được ( chàng kị sĩ) buộc bên gốc đào.
=> Con ngựa bạch buộc bên gốc đào.
Tiết 99 :
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tt)
II. Luyện tập
Bài tập 2:

a1. Em bị thầy giáo phê bình .
a2. Em được thầy giáo phê bình.

b1. Ngôi nhà bị phá đi.
b2. Ngôi nhà được phá đi
a. Thầy giáo phê bình em.
b. Người ta đã phá ngôi nhà ấy đi .
Câu có “ bị “ mang ý nghĩa tiêu cực . Em không muốn nhận khuyết điểm, thấy khó chịu khi bị phê bình .
Câu có “ được” mang sắc thái tích cực. Em nhận ra khuyết điểm khi bị thầy phê bình. Em là người mong muốn tiến bộ .
Em rất yêu văn học. Từ nhỏ, em đã say mê đọc các tác phẩm văn học. Tâm hồn em được văn học bồi đắp. Cuộc sống thật vô vị nếu không có các tác phẩm văn học !
Bài tập 3 :Viết 1 đoạn văn ngắn nói về lòng say mê văn học của em hoặc ảnh hưởng của tác phẩm văn học đối với em , trong đó dùng ít nhất 1 câu bị động ?
Câu sau có phải là câu bị động không?
Năm nay nông dân được mùa.
DẶN DÒ
* Học bài cũ chuyển đổi chủ động thành câu bị động:
+ Làm bài tập 3 còn lại.
+ Nắm được tác dụng của câu bị động.
+ Nắm được cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.
+ Khái niệm câu chủ động và câu bị động.
* Chuẩn bị bài: Luyện tập viết đoạn văn chứng minh.
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY, CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH!