Bài 23. Đức tính giản dị của Bác Hồ

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự hội giảng!
Ngữ văn 7
Tiết 93: Đọc - Hiểu văn bản:
Đức tính giản dị của Bác Hồ
Phạm Văn Đồng
Giáo viên: Phạm Thị Ngần
Trường T.H.C.S Núi Đèo
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Trong các câu sau đây, câu nào nêu lên vấn đề cần nghị luận của bài văn
"Sự giàu đẹp của tiếng Việt"?
A. Tiếng Việt, trong cấu tạo của nó, thật sự có những đặc sắc của một thứ tiếng khá đẹp.
B. Tiếng Việt chúng ta gồm có một hệ thống nguyên âm và phụ âm khá phong phú.
C. Về phương diện này, tiếng Việt có những khả năng dồi dào về phần cấu tạo từ ngữ cũng như về hình thức diễn đạt.
D. Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay.
Câu 2: Để chứng minh sự giàu có và khả năng phong phú của tiếng Việt, trong bài văn của mình, Đặng Thai Mai đã sử dụng kiểu lập luận gì ?
A. Chứng minh.
B. Giải thích.
C. Kết hợp chứng minh, giải thích và bình luận vấn đề.
D. Kết hợp phân tích và chứng minh vấn đề.
Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng ( 1906 - 2000)
Bác Hồ và bác Phạm Văn Đồng
*Bố cục :
1, Từ đầu đến " tuyệt đẹp": Nhận xét khái quát về đức tính giản dị của Bác Hồ.
2, Còn lại : Những biểu hiện về đức tính giản dị của Bác Hồ.
Điều rất quan trọng cần phải làm nổi bật là sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị lay trời chuyển đất với đời sống bình thường vô cùng giản dị và khiêm tốn của Hồ Chủ Tịch.
Rất lạ lùng, rất kì diệu là trong 60 năm của một cuộc đời đầy sóng gió diễn ra ở rất nhiều nơi trên thế giới cũng như ở nước ta,Bác Hồ vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quý của một người chiến sĩ cách mạng, tất cả vì nước, vì dân,vì sự nghiệp lớn, trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp.
Điều rất quan trọng cần phải làm nổi bật là sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị lay trời chuyển đất với đời sống bình thường vô cùng giản dị và khiêm tốn của Hồ Chủ Tịch.
Rất lạ lùng, rất kì diệu là trong 60 năm của một cuộc đời đầy sóng gió diễn ra ở rất nhiều nơi trên thế giới cũng như ở nước ta,Bác Hồ vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quý của một người chiến sĩ cách mạng, tất cả vì nước, vì dân,vì sự nghiệp lớn, trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp.
Điều rất quan trọng cần phải làm nổi bật là sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị lay trời chuyển đất với đời sống bình thường vô cùng giản dị và khiêm tốn của Hồ Chủ Tịch.

Con người của Bác, đời sống của Bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết: bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống. Bữa cơm chỉ có vài ba món rất giản đơn, lúc ăn Bác không để rơi vãi một hột cơm, ăn xong, cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn còn lại thì được sắp xếp tươm tất.ở việc làm nhỏ đó, chúng ta càng thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ.Cái nhà sàn của Bác vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng, và trong lúc tâm hồn của Bác lộng gió thời đại, thì cái nhà nhỏ đó luôn luôn lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn, một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao! Bác suốt đời làm việc, suốt ngày làm việc, từ việc rất lớn:việc cứu nước, cứu dân đến việc rất nhỏ, trồng cây trong vườn, viết một bức thư cho một đồng chí, nói chuyện với các cháu miền Nam, đi thăm nhà tập thể của công nhân, từ nơi làm việc đến phòng ngủ, nhà ăn.Trong đời sống của mình, việc gì Bác tự làm được thì không cần người giúp, cho nên bên cạnh Bác người giúp việc và phục vụ có thể đếm trên đầu ngón tay, và Bác đã đặt cho số đồng chí đó những cái tên mà gộp lại là ý chí chiến đấu và chiến thắng: Trường, Kì, Kháng, Chiến, Nhất , Định, Thắng, Lợi!
Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân.Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay.
Câu hỏi thảo luận: (3 phút)
Tìm những dẫn chứng làm rõ sự giản dị của Bác trong đời sống thường ngày ?


Những biểu hiện về đức tính giản dị của Bác Hồ
a. Giản dị trong đời sống thường ngày
- Bữa cơm:
- Cái nhà:
- Việc làm:
Chỉ có vài ba món giản đơn, ăn không rơi một hạt cơm, bát sạch, thức ăn còn lại thì sắp xếp tươm tất.
Vẻn vẹn có ba phòng, lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn.
Suốt đời làm việc từ việc lớn đến việc nhỏ: cứu nước cứu dân, trồng cây trong vườn, viết một bức thư, nói chuyện với các cháu miền Nam, đi thăm nhà tập thể công nhân, đặt tên cho người phục vụ...
Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay.




[...] Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, Hồ Chủ Tịch cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết, vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được. Suy cho cùng, chân lí, những chân lí lớn của nhân dân ta cũng như của thời đại là giản dị: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do", "Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí ấy không bao giờ thay đổi". Những chân lí giản dị mà sâu sắc đó lúc thâm nhập vào quả tim và bộ óc của hàng triệu con người đang chờ đợi nó, thì đó là sức mạnh vô địch, đó là chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
Ghi nhớ:

Giản dị là đức tính nổi bật ở Bác Hồ: giản dị trong đời sống,trong quan hệ mọi người trong lời nói và bài viết. ở Bác, sự giản dị hoà hợp với đời sống tinh thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp. Bài văn vừa có những chứng cứ cụ thể và nhận xét sâu sắc, vừa thấm đượm tình cảm chân thành.
Bài tập củng cố: Chọn đáp án đúng nhất cho mỗi câu hỏi sau:
Câu 1: Văn bản "Đức tính giản dị của Bác Hồ" cho em hiểu vấn đề gì ?
A. Vẻ đẹp cao quý của Bác thể hiện trong lối sống, lối nói và viết giản dị.
B. Cách nghị luận một vấn đề thực tế.
C. Tình cảm của tác giả với Bác Hồ.
D. Lối sống giản dị của Bác và tình cảm của tác giả đối với Bác.
Câu 2: Phép lập luận nào được sử dụng chủ yếu trong một bài văn ?
A. Chứng minh
B. Bình giảng
C. Bình luận
D. Phân tích.
Câu 3: Để làm sáng tỏ đức tính giản dị của Bác Hồ, tác giả đã sử dụng các dẫn chứng như thế nào ?
A. Những dẫn chứng mà chỉ có tác giả mới biết.
B. Những dẫn chứng cụ thể, phong phú, toàn diện và xác thực.
C. Những dẫn chứng đối lập với nhau.
D. Những dẫn chứng lấy từ các sáng tác thơ văn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Hướng dẫn học ở nhà:
Học thuộc ghi nhớ và một số câu văn hay trong bài.
Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ về Bác Hồ sau khi học xong văn bản.
3. Đọc và xem trước bài: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.