Bài 23. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

Chào các thầy cô !
Chào các em !
TRƯỜNG THPT-LÊ THỊ PHA
MÔN SINH HỌC
GIÁO VIÊN :Đ.V.PH
TRƯỜNG THPT-LÊ THỊ PHA-BẢO LỘC-LĐ

Kiểm tra bài cũ :

Hiện tượng dị bội thể là gì ? Sự biến đổi số lượng NST ở một cặp NST thường thấy những dạng nào ?

? Dị bội thể là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng . Dị bội thể có các dạng :(2n �1) hoặc :( 2n -2 )..

Chúng ta đã nghiên cứu về hiện tượng dị bội thể . Một dạng đột biến về số lượng nữa là hiện tượng đa bội thể có đặc điểm gì và tính chất ra sao ? Ư�ng dụng như thế nào ?





Bài 24 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG
NHIỄM SẮC THỂ
(tiếp theo)
?
III. Hiện tượng đa bội thể :
Chúng ta nghiên cứu thông tin (5phút ).

Nhắc lại kiến thức đã học :
Thế nào là thể lưỡng bội ?
? Thể lưỡng bội có bộ NST chứa các cặp NST tương đồng (2n)
? trả lời câu hỏi (kiến thức bài học ) :
Các cơ thể có bộ NST : 3n ;4n ;5n.có chỉ số (n) khác thể lưỡng bội như thế nào ?
? Các cơ thể đó có bộ NST là bội số của n.
? Thể đa bội là gì ?
? Hiện tượng đa bội thể là trường hợp bộ NST trong tế bào sinh dưỡng tăng lên theo bội số của n (lớn hơn 2n ) nên hình thành các thể đa bội.
? Sự tăng số lượng NST ; ADN ? Ảnh hưởng tới cường độ đồng hóa và kích thước tế bào .


? Quan sát tranh sau dó tiến hành thảo luận thống nhất câu trả lời theo từng nhóm :( 7 phút )

Hoàn thành phiếu học tập:( Nhóm thảo luận 5 phút)

? Thảo luận nhóm ( 7 phút )
Sự tương tác giữa mức độ bội thể (số n) và kích thước của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản ở các cây nói trên như thế nào ?

Có thể nhận biết cây bằng mắt thường qua những dấu hiệu nào ?

Có thể khai thác những đặc điểm nào của cây đa bội trong chọn giống cây trồng ?
Sự tương tác giữa mức độ bội thể (số n) và kích thước của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản ở các cây nói trên như thế nào ?
? Số lượng NST tăng làm tăng rõ rệt kích thước tế bào ,cơ quan .
Có thể nhận biết cây bằng mắt thường qua những dấu hiệu nào ?
? Nhận biết qua dấu hiệu tăng kích thước các cơ quan của cây như củ quả cây...
Có thể khai thác những đặc điểm nào của cây đa bội trong chọn giống cây trồng ?
? Làm tăng kích thước cơ quan dinh dưỡng và cơ quan sinh sản ? cho năng xuất cao ở cây trồng .

III. Hiện tượng đa bội thể :
+ Hiện tượng đa bội thể là trường hợp bộ NST trong tế bào sinh dưỡng tăng lên theo bội số của (n) ( lớn hơn 2n ) hình thành nên thể đa bội.
+ những dấu hiệu nhận biết hiện tượng đa bội thể : tăng kích thước các cơ quan.
+ Ứng dụng :
- Tăng kích thước thân cành làm tăng sản lượng gỗ.
- Tăng kích thước thân lá,củ làm tăng sản lượng rau màu.
- Tạo giống có năng xuất cao.
IV.Sự hình thành thể đa bội :
? Hãy nhắc lại kết quả của quá trình nguyên phân và giảm phân?
? kết quả nguyên phân : từ 1 tế bào mẹ ban đầu cho 2 ra tế bào con có bộ NST giống tế bào mẹ.
? Kết quả của giảm phân từ 1 tế bào ban đầu cho ra 4 tế bào con có bộ NST giảm một nửa so với tế bào mẹ ban đầu.
? Nghiên cứu thông tin (5 phút):
Nguyên nhân ban đầu nào hình thành thể đa bội ?
? Do các tác nhân :vật lý , hoá học, hay dối loạn môi trường trong hay ngoài cơ thể.. làm ảnh hưởng đến quá trình nguyên phân hay giảm phân .
? Quan sát hình sau :
Sự hình thành thể đa bội :
2n=6
2n=6
n =3
n =3
2n =6
4n =12
12
12
12
12
2n=6
2n=6
2n =6
2n =6
4n =12
12
12
12
12
4n =12
4n =12
? Thảo luận nhóm : ( 7 phút )
? Hãy so sánh hai sơ đồ trên và cho biết :
Trong hai trường hợp (hình 24 a,b),trường hợp nào minh họa sự hình thành thể đa bội do nguyên phân hoặc giảm phân bị rối loạn ?
? Hình a giảm phân bình thường ,hợp tử nguyên phân lần đầu bị rối loạn .
? Hình b giảm phân bị rối loạn nên thụ tinh tạo hợp tử có bộ NST > 2n
? Hình a do rối loạn nguyên phân , hình b do rối loạn giảm phân.
Sự hình thành thể đa bội :
2n=6
2n=6
n =3
n =3
2n =6
4n =12
12
12
12
12
2n=6
2n=6
2n =6
2n =6
4n =12
12
12
12
12
4n =12
4n =12


cơ chế hình thành thể đa bội : do dối loạn nguyên phân hoặc giảm phân không bình thường dẫn đến không phân li tất cả các cặp NST tạo ra thể đa bội.
Kết luận bài :
Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n )
Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội , số lượng ADN cũng tăng tương ứng , vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn,dẫn tới kích thước tế bào của thể đa bội lớn , cơ quan sinh dưỡng to sinh trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt .
Hiện tượng đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã được ứng dụng có hiệu quả trong chọn giống và cây trồng.
Kiểm tra đánh giá
Khoanh tròn vào ý câu trả lời đúng nhất :
Câu 1 - Thể đa bội trong tế bào sinh dưỡng có :
A- (2n) nhiễm sắc thể .
B- (2n +1) nhiễm sắc thể.
C- (2n -1) nhiễm sắc thể .
D- Số NST là bội số của ( n).
Câu 2 -Trả lời câu hỏi
Sự hình thành thể đa bội do nguyên phân và giảm phân không bình thường diễn ra như thế nào ?
Sự hình thành thể đa bội :
2n=6
2n=6
n =3
n =3
2n =6
4n =12
12
12
12
12
2n=6
2n=6
2n =6
2n =6
4n =12
12
12
12
12
4n =12
4n =12
? Hình a giảm phân bình thường ,hợp tử
nguyên phân lần đầu bị rối loạn .
? Hình b giảm phân bị rối loạn nên thụ tinh
tạo hợp tử có bộ NST > 2n
? Hình a do rối loạn nguyên phân , hình b
do rối loạn giảm phân.
Dặn dò :
+ Hoïc baøi : Laøm baøi taäp ( trang 71 )
-Söu taàm hình aûnh caùc gioáng vaät nuoâi vaø caây troàng ña boäi theå .
+ Soaïn baøi Thöôøng bieán.
- Söu taàm caây dau maùc, hình aûnh vaät thaät thöôøng bieán..chuaån bò cho giôø sau.
Chào tạm biệt