Bài 23. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ 719
GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
SINH HỌC 9
Người thực hiện : NGUYỄN TIẾN DƯƠNG
GV :Trường : TRUNG HỌC CƠ SỞ 719
Năm học : 2009 - 2010
PHÒNG GD & ĐT KRÔNG PĂK
? Đột biến cấu trúc NST là gì ? Nêu một số
dạng đột biến cấu trúc NST ?
- Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi
về cấu trúc NST
- Đột biến cấu trúc NST gồm các dạng :mất
đoạn , lặp đoạn , đảo đoạn , chuyển đoạn .
- Nguyên nhân chủ yếu gây ra đột biến cấu trúc NST là do các tác nhân vật lí và hoá học từ ngoại cảnh đã phá vỡ cấu trúc NST hoặc gây tạo sự sắp xếp lại các đoạn trên NST.
? Những nguyên nhân nào gây ra biến đổi
cấu trúc NST ?
MỘT SỐ KÝ HIỆU TRONG BÀI
CÂU HỎI
TRẢ LỜI
KẾT LUẬN CẦN GHI NHỚ
TRAO ĐỔI NHÓM
QUAN SÁT HÌNH
NGHIÊN CỨU THÔNG TIN SGK


Đột biến số lượng NST là những biến đổi về số lượng
NST xảy rả ở một hoặc một số cặp NST hoặc ở tất cả bộ
NST ở cơ thể sinh vật .
Bài 23 : Tiết 24
ĐỘT BIẾN
SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
? Thế nào là cặp NST tương đồng ?
? Bộ NST lưỡng bội , đơn bội ?
+ Trong tế bào sinh dưỡng ( tế bào xôma) NST tồn tại thành từng cặp tương đồng , giống nhau về hình dạng kích thước. Trong cặp NST tương đồng một có nguồn gốc từ bố , một có nguồn gốc từ mẹ
+ Bộ NST lưỡng bội (2n) là bộ NST chứa cặp NST tương đồng
+ Bộ NST đơn bội (n) là bộ NST chứa một NST của mỗi cặp tương đồng
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .
? Hãy cho biết ở người cặp NST thứ mấy bị thay đổi và thay đổi thế nào với cặp NST thường ?
BỘ NST NGƯỜI BÌNH THƯỜNG
THỂ DỊ BỘI (THỂ 3 NHIỄM)

ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .
Thể 3 nhiễm (tăng thêm 1 NST ở cặp số 21)
Người bị bệnh ĐOWN
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .
Bộ NST nữ giới
bình thường
Bộ NST bệnh nhân
Tớcnơ
Bệnh nhân
Tớcnơ
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ
? Ở cà độc dược cặp NST nào bị
thay đổi và thay đổi như thế nào?
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
2n=24 NST
II – XII : (2n + 1) NST
- Ở cà độc dược có cặp NST lưỡng bội 2n nên trong tế bào sinh dưỡng là (2n=24).Vì có n =12 nên có 12 NST khác nhau . Nhưng người ta phát hiện ở cà độc dược có 25NST do có một NST bổ sung vào cặp NST đầy đủ đây là trường hợp một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà có 3 NST (2n + 1) (được gọi là thể 3 nhiễm) hoặc cũng có trường hợp mất đi 1NST (2n–1) được gọi là thể 1 nhiễm . Cũng có trường hợp mất đi 1cặp NST tương đồng (2n – 2) được gọi là thể 0 nhiễm .
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .

ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .
? Qủa của 12 cây dị bội khác
với quả của cây lưỡng bội
như thế nào ?
- Cà độc dược có 12 cặp NST, người ta phát hiện được 12 thể dị bội ở cả 12 căp NST cho 12 dạng quả khác nhau về hình dạng , kích thước ,và số lượng gai.
2n=24 NST
II – XII : (2n + 1) NST
? Thế nào là thể dị bội ? Nêu các dạng dị bội thể ?
? Hậu quả của các dạng dị bội thể ?
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc
một số cặp NST bị thay đổi về số lượng .
- Các dạng dị bội thể :
+ Thêm 1 NST ở một cặp NST tương đồng nào đó ( 2n + 1)
+ Mất 1 NST ở một cặp NST tương đồng nào đó ( 2n - 1 )
+ Mất 1 cặp NST tương đồng ( 2n – 2 )
Hậu quả :
Thể đột biến (2n +1)và (2n – 1) có thể gây ra biến đổi về hình
thái ( hình dạng , kích thước , màu sắc ) ở thực vật hoặc gây
bệnh ở người như bệnh Đao , bệnh Tơcnơ …
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
( 2n + 1)
( 2n – 1)
Cơ chế phát sinh thể dị bội
(Bố hoặc mẹ)
(Mẹ hoặc bố)
? Sự phân li NST trong quá trình giảm phân ở hai trường
hợp trên có gì khác nhau ?
? Các giao tử tham gia quá trình thụ tinh tạo thành hợp tử
có số lượng NST như thế nào ?
II. SỰ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI :

ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
( 2n + 1)
( 2n – 1 )
Cơ chế phát sinh thể dị bội
(Bố hoặc mẹ)
(Mẹ hoặc bố)
THỂ 3 NHIỄM
THỂ 1 NHIỄM
II. SỰ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI :
? Sự phân li NST trong quá trình giảm phân ở hai
trường hợp trên có gì khác nhau ?
? Các giao tử tham gia quá trình thụ tinh thành hợp
tử có số lượng NST như thế nào ?

ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
+ Một bên bố (mẹ) NST phân li bình thường mỗi giao tử
có 1 NST của mỗi cặp .
+ Một bên mẹ ( bố) NST phân li không bình thường một
giao tử có 2 NST của 1 cặp còn giao tử kia không có
NST nào
+ Khi thụ tinh tạo hợp tử có 3 NST hoặc có 1 NST trong
cặp tương đồng .
II. SỰ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI :
Trường hợp hình thành bệnh Tơcnơ (OX):

ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Bệnh nhân
Tớcnơ
II. SỰ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI :
Bộ NST thường
Bộ NST bệnh Tớcnơ


ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
( 2n + 1)
( 2n – 1 )
Cơ chế phát sinh thể đột biến
(Bố hoặc mẹ)
(Mẹ hoặc bố)
THỂ 3 NHIỄM
THỂ 1 NHIỄM
(Bệnh Tơcnơ có 1 NST 23)
(Bệnh DOWN có 3 NST 21)
II. SỰ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI :

ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
- Cơ chế phát sinh dị bội thể.
+ Trong giảm phân có sự phân li của một cặp NST tương
đồng nào đó tạo thành một giao tử mang 2 NST trong
một cặp và một giao tử không mang NST nào của cặp đó
+ Sự thụ tinh của các giao tử bất thường này với các giao
tử bình thường sẽ tạo ra các thể dị bội (2n + 1) và
(2n – 1) NST
II. SỰ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI :
I . HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ .
* KẾT LUẬN CHUNG

- Đột biến thêm hoặc mất một NST thuộc một cặp NST nào đó
có thể xảy ra ở người , động vật , và thực vật . Các đột biến
này thường do một cặp NST không phân li trong giảm phân ,
dẫn đến tạo thành giao tử mà cặp NST tương đồng nào đó có
2 NST hoặc không có NST nào .
ĐỘT BIẾN
SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
+ Cơ chế nào dẫn đến hình thành thể dị bội có số lượng NST
của bộ NST là ( 2n + 1) và ( 2n -1)
- Cơ chế phát sinh dị bội thể.
+ Trong giảm phân có sự phân li của một cặp NST tương
đồng vào đó tạo thành một giao tử mang 2 NST trong một
cặp và một giao tử không mang NST nào của cặp đó
+ Sự thụ tinh của các giao tử bất thường này với các giao tử
bình thường sẽ tạo ra các thể dị bội (2n + 1) và (2n – 1)
NST
+ Nêu hậu quả của hiện tượng dị bội thể ?
+ Thể đột biến (2n +1) và (2n – 1) có thể gây ra
biến đổi về hình thái ( hình dạng , kích thước ,
màu sắc ) ở thực vật hoặc gây bệnh ở người như
bệnh Đao , bệnh Tơcnơ …
B
D
A
C
- Bài tập trắc nghệm :
Sự không phân li của một cặp NST tương đồng xảy ra ở các
tế bào sinh dục của cơ thể 2n sẽ cho loại giao tử nào ?
n , 2n :
2n + 1, 2n – 1:
n + 1, n – 1:
n, n + 1, n – 1

+ Về nhà học bài theo vở ghi và sgk
+ Làm bài tập
+ Đọc trước bài mới :
DẶN DÒ
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
NGƯỜI THỰC HIỆN
SAI RỒI !
1
ĐÚNG RỒI !