Bài 23. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

Bài Cũ.
Câu 1. a.Thế nào là đột biến cấu trúc NST?

b. Đột biến nào không làm mất hoặc thêm vật liệu di truyền?
a. Mất đoạn
b.Đảo đoạn
c. Lặp đoạn
Câu 2.
Tại sao đột biến cấu trúc lại gây hại cho con người, sinh vật?
Vì: Làm đảo lộn cách sắp xếp hài hoà của NST, gây ra rối loạn hoặc gây bệnh NST.
Là những biến đổi trong cấu trúc của NST.
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
Quan sát hình 23.1 cho biết:
Quả của 12 kiểu cây dị bội khác nhau về kích thước, hình dạng và khác với quả cây lưỡng bội bình thường như thế nào?
Hình dạng quả và số gai trên quả khác nhau(quả to hơn hoặc nhỏ hơn, gai nhiều hơn hoặc ít hơn)
Cà độc dược cặp NST nào bị thay đổi và thay đổi như thế nào?
Mỗi cây dị bội có số NST tăng thêm 1 NST?(2n + 1)
Quan sát hình các dạng bông lúa mì hãy cho biết hình dạng bông và số hạt trên các kiểu cây dị bội khác nhau và so với dạng bông và số hạt của cây hoang dại?
Dạng bông và số hạt khác nhau( ngắn hơn hoặc dài hơn,hạt ít hơn.)
Số NST trong các cây lúa dị bội thay đổi như thế nào?
Mỗi cây lúa dị bội có số NST giảm đi 1 NST?( 2n - 1)
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
Thế nào là hiện tượng dị bội?
-Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng.
Thế nào là thể 1 nhiễm?
Thế nào là thể 3 nhiễm?
-Một số thể dị bội thường gặp:
+ Thể một nhiễm:Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà chỉ có 1 NST(2n - 1)
+ Thể 3 nhiễm: Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà có tới 3 NST( 2n + 1)
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
-Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng.
-Một số thể dị bội thường gặp:
+ Thể một nhiễm:Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà chỉ có 1 NST(2n - 1)
+ Thể 3 nhiễm: Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà có tới 3 NST( 2n + 1)
II.Sự phát sinh thể dị bội.
Quan sát hình 23.2.
P:
G:
o
o
Sự hình thành giao tử ở 2 cơ thể bố và mẹ có gì khác nhau?
x
Cơ thể bố sinh giao tử bình thường,cơ thể mẹ sinh 2 loại giao tử: Một giao tử chứa cả 2 NST tương đồng(n+1), một giao tử không chứa NST nào của cặp đó(n-1).
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
-Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng.
-Một số thể dị bội thường gặp:
+ Thể một nhiễm:Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà chỉ có 1 NST(2n - 1)
+ Thể 3 nhiễm: Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà có tới 3 NST( 2n + 1)
II.Sự phát sinh thể dị bội.
Quan sát hình 23.2.
P:
G:
F1
o
o
x
-Cơ chế phát sinh thể (2n+1) và thể (2n-1).
Các giao tử trên khi tham gia thụ tinh thì tạo ra kết quả khác nhau như thế nào?
Một hợp tử chứa 3 NST cùng cặp (2n+1)
Một hợp tử chỉ chứa 1 NST trong cặp tương đồng(2n-1)
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I. Hiện tượng dị bội thể
II. Sự phát sinh thể dị bội.
-Cơ chế hình thành thể (2n+1) và thể (2n-1).
Cơ chế nào dẫn đến sự hình thành thể (2n+1) và thể (2n-1)?
+ Trong quá trình phát sinh giao tử một cặp NST tương đồng nào đó không phân ly?một giao tử có 2 NST của một cặp, còn một giao tử không mang NST nào của cặp đó.
+Trong thụ tinh các giao tử(không bình thường)này kết hợp với các giao tử bình thường?các thể dị bội(2n+1)
và thể (2n-1)
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
II.Sự phát sinh thể dị bội.
ở người sự phân ly không bình thường của cặp NST giới tính XX, sinh ra 2 loại giao tử (loại XX và loại không có X). Trong thụ tinh nếu tạo hợp tử XO thì gây ra bệnh Tớcno, nếu xuất hiện hợp tử XXY thì gây bệnh Claiphentơ
47
(XXY)
-Cơ chế hình thành thể (2n+1) và thể (2n-1).
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
II.Sự phát sinh thể dị bội.
-Cơ chế hình thành thể (2n+1) và thể (2n-1).
ở người sự tăng thêm 1 NST 21 gây ra bệnh ĐAO.
Từ các ví dụ nêu trên hãy nêu hậu quả của hiện tượng dị bội thể?
-Hậu quả: Gây ra những biến đổi ở thực vật, hoặc gây bệnh cho con người,..
Tiết 24. Đột biến số lượng nst.
I.Hiện tượng dị bội thể
-Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng.
-Một số thể dị bội thường gặp:
+ Thể 1 nhiễm:Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà chỉ có 1 NST(2n- 1)
+ Thể 3 nhiễm:Một cặp NST nào đó không phải có 2 NST mà có tới 3 NST( 2n+1)
-Cơ chế hình thành thể (2n+1) và thể (2n-1).
-Hậu quả: Gây ra những biến đổi kiểu hình ở thực vật, hoặc gây bệnh cho con người,..
+ Trong quá trình phát sinh giao tử một cặp NST tương đồng nào đó không phân
ly?một giao tử có 2 NST của một cặp, một giao tử không mang NST nào của cặp đó.
+Trong thụ tinh các giao tử(không bình thường)này kết hợp với các giao tử bình thường?các thể dị bội(2n+1)và thể (2n-1).
II.Sự phát sinh thể dị bội.
Bài tập.
Bài 1. Lúa nưốc có 2n = 24.Tính số NST trong các thể dị bội sau:
a.Thể một nhiễm.
b.Thể ba nhiễm.
2n-1 =24 -1 =23(NST)
2n+1 =24 +1 =25(NST)
Chú ý: Ngoài các thể một nhiễm(2n-1) và thể ba nhiễm(2n-+1) còn có các thể dị bội như:
-Thể không nhiễm(2n-2): Trong tế bào sinh dưỡng không có một cặp NST nào đó.
-Thể một nhiễm kép (2n-1-1).
-Thể ba nhiễm kép (2n+1+1).
BàI 2.
Đánh dấu X vào câu trả lời đúng.
Sự không phân ly của một cặp NST tương đồng xảy ra ở các tế bào sinh dưỡng của cơ thể 2n sẽ tạo ra các giao tử:
a. n, 2n
b. 2n-1, 2n+1
c. n+1, n-1
d. n, n+1
X
Trò chơi giải ô chữ
1
2
3
4
5
1.(8 chữ cái). Hiện tượng truyền đạt các tính trạng của P cho con cháu.
Tìm từ hàng dọc bằng cách trả lời lần lượt các từ hàng ngang.
2.(6 chữ cái).Hiện tượng con sinh ra khác với P và khác nhiều chi tiết.
3.(10 chữ cái).Thể có một cặp NST nào đó có thêm 1 NST gọi là gì?
4.(11 chữ cái).Thể có một cặp NST nào đó chỉ có 1 NST gọi là gì?
5.(10 chữ cái).Trong tế bào sinh dưỡng mất một cặp NST tương đồng gọi là thể gì?