Bài 23. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ & CÁC EM ĐẾN VỚI LỚP HỌC HÔM NAY

Giáo viên dạy: HÀ THỊ TRINH
KIỂM TRA BÀI CŨ
1.Đột biến cấu trúc NST là gì? Gồm những dạng nào?
Trả lời: -Đoät bieán cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.

- Gồm các dạng:
Mất đoạn
Lặp đoạn
Đảo đoạn
2. Nêu nguyên nhân và vai trò ñoät bieán cấu trúc NST?
Trả lời:
-Nguyeân nhaân : Do tác nhân vật lý, hoá học  phá vỡ cấu trúc NST.
-Vai trò: + Đa số có hại cho sinh vaät.
+ Một số có lợi  Có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hoá.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Em hãy cho biết đột biến số lượng Nhiễm Sắc Thể là gì?
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Người bị Bệnh đao
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
- Hãy nhớ lại kiến thức bài 8 trả lời:
1. Thế nào là NST tương đồng?
 Là cặp NST giống nhau về hình dạng và kích thước.
2. Thế nào là bộ NST lưỡng bội?
 Là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng (2n NST).
3. Thế nào là bộ NST đơn bội?
 Là bộ NST trong giao tử chứa 1 NST của mỗi cặp tương đồng ( n NST).
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Ở Cà độc dược, lúa và cà chua đều là cây lưỡng bội và có số lượng NST trong tế bào sinh dưỡng là 2n=24. Nhưng trong thực tế người ta phát hiện những cây cà độc dược, lúa và cà chua có 25 NST (2n+1) do có một NST bổ sung vào bộ lưỡng bội.
Ngược lại cũng có trường hợp chỉ có 23 NST (2n-1).
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
T? thông tin trên em hãy cho biết:
+ Sự biến đổi số lượng ở 1 cặp NST thấy ở những dạng nào?


+ Vậy thế nào là hiện tượng dị bội thể?
Hiện tượng thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp nào đó ? dị bội thể.
Gồm các dạng: 2n + 1, 2n - 1.
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
- Hiện tượng dị bội thể: là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào đó, có thể xảy ra ở người, động vật và thực vật.
Các dạng:
* 2n + 1
* 2n - 1
Ngoài các dạng trên (2n+1, 2n-1) còn có trường hợp mất cả cặp NST tương đồng (2n-2).
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
- Hiện tượng dị bội thể: là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào đó, có thể xảy ra ở người, động vật và thực vật.
Các dạng:
* 2n + 1
* 2n - 1
Ví dụ hiện tượng dị bội thể ở Ruồi Giấm.
2n - 1
2n + 1
2n - 2
Một nhiễm
Tam nhiễm
Khuyết nhiễm
2n
Bình thöôøng
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIỆN TƯỢNG DỊ BỘI THỂ:
Quan sát hình 23.1 để nhận biết được: quả của 12 cây dị bội (2n+1) khác nhau về kích thước, hình dạng và khác với quả ở cây lưỡng bội bình thường.
+ Thể 3 nhiễm (2n +1), còn thể lưỡng bội có bộ NST 2n .
Kích thước : to hơn (VI), nhỏ hơn ( V,XI).
Hình dạng : tròn hoặc bầu dục.
Gai dài hơn: IX.
Vậy thể 3 nhiễm khác thể lưỡng bội như thế nào ?
Hiện tượng dị bội gây ra các biến đổi về hình thái như kích thước; hình dạng , màu sắc…
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIEÄN TÖÔÏNG DÒ BOÄI THEÅ:
- Hiện tượng dị bội thể: là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào đó, có thể xảy ra ở người, động vật và thực vật.
Các dạng:
* 2n + 1
* 2n - 1
II. CÔ CHEÁ PHAÙT SINH THEÅ DÒ BOÄI
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
 Quan sát hình A,B dưới, thaûo luaän nhoùm 5 phuùt Sự phân ly của cặp NST trong quá trình giảm phân và thụ tinh ở cả 2 trường hợp A(bình thường),B(bị rối loạn) có gì khác nhau ?
 Ở H.A, mỗi NST trong cặp tương đồng phân ly về một giao tử  qua thụ tinh, hợp tử lại có 2 NST của cặp bộ NST 2n
Ở H.B, ở một bên bố hay mẹ có hiện tượng cả 2 NST của cặp tương đồng cùng phân ly về 1 giao tử, giao tử kia không có NST nào của cặp  thụ tinh: tạo ra hợp tử có 3 NST của cặp (2n+1) và hợp tử kia chỉ có 1 NST của cặp (2n-1)
Quan sát hình 23.2 . Em hãy trình bày cơ chế phát sinh thể dị bội (2n+1) và (2n-1)?
♂(♀)
Tế bào sinh Giao tử:
G:
Hợp tử:
2n+1
2n-1
♀(♂)

Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
I. HIEÄN TÖÔÏNG DÒ BOÄI THEÅ
- Hiện tượng dị bội thể: là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào dĩ , có thể xảy ra ở người, động vật và thực vật.
Các dạng:
* 2n + 1
* 2n - 1
II. CƠ CHẾ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI
-Trong giảm phân có 1 cặp NST tương đồng không phân li dẫn đến tạo thành 1 giao tử mang 2 NST và 1 giao tử không mang NST nào của cặp NST tương đồng.
Em hãy quan sát những hình ảnh sau và cho biết : Đột biến thể dị bội gây ra những hậu quả gì?
- Sự thụ tinh của các giao tử bất thường với các giao tử bình thường sẽ tạo ra thể dị bội (2n + 1),(2n - 1) NST.
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
▪ Thể dị bội ở cặp NST thường:
+ Hội chứng Ñao:
 Cặp NST thứ 21 của người bệnh Ñao có 3 NST (2n+1).
Hội chứng Tơcnơ XO:Xảy ra ở nữ, cặp NST giới tính chỉ có 1 chiếc X .( 2n-1)
Thể dị bội ở cặp NST giới tính
Thể dị bội ở cặp NST giới tính
Hội chứng (Clifenter): Nam có 3 NST giới tính XXY (2n +1)
Bài 23-Tiết 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ
- Hiện tượng dị bội thể: là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào đó, có thể xảy ra ở người, động vật và thực vật.
Các dạng:
* 2n + 1
* 2n - 1
II. CƠ CHẾ PHÁT SINH THỂ DỊ BỘI
-Trong giảm phân có 1 cặp NST tương đồng không phân li dẫn đến tạo thành 1 giao tử mang 2 NST và 1giao tử không mang NST nào của cặp NST tương đồng.
* Hậu quả: Gaây bieán ñoåi hình thaùi (hình daïng, kích thöôùc, maøu saéc) ôû thöïc vaät, hoaëc gaây beänh di truyeàn ôû ñoäng vaät vaø con ngöôøi nhö beänh Ñao, beänh Tôcnô…
I. HIEÄN TÖÔÏNG DÒ BOÄI THEÅ
- Sự thụ tinh của các giao tử bất thường với các giao tử bình thường sẽ tạo ra thể dị bội(2n + 1),(2n - 1) NST.
Đột biến số lượng NST là những biến đổi số lượng xảy ra ở một hoặc
một số cặp NST nào đó hoặc ở tất cả bộ NST.
2
3
1
(n-1)+ n = 2n-1
(n+1)+ n = 2n+1
Hiện tượng Dị Bội Thể
2n+1
2n-1
Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc một số cặp NST bị thay đổi về số lượng
Ghi chú
1. Thể dị bội
2. Các dạng dị bội thể
3. Cơ chế phát sinh thể dị bội
HOÀN THÀNH BẢN ĐỒ SAU:
là đột biến thêm hoặc mất một NST thuộc một cặp NST nào đó.
Củng cố
Kiểm tra đánh giá
*Hoàn thành sơ đồ cơ chế phát sinh thể dị bội?
Thể 2n +1
Thể 2n - 1
Hợp tử
GTP
Tế bào sinh giao tử:
(Bố hoặc mẹ)
(Mẹ hoặc bố)
 Chọn câu trả lời đúng:
1. Sự biến đổi số lượng ở 1 cặp NST thấy ở những dạng nào ?
2n + 1; 2n – 1
3n
2n + 1 + 1
Cả A, B và C
2. Hội chứng Ñao xảy ra do đâu ?
A. Sự không phân ly của cặp NST 21.
B. Mẹ sinh con khi tuổi ngoài 35.
C. Sự kết hợp giữa giao tử bình thường với giao tử có 2 NST soá 21.
D. A và C đúng
 Trả lời câu hỏi sau:
3. Hoạt động nào của NST dẫn đến sự hình thành thể dị bội (2n + 1) NST và (2n – 1) NST ?
 ……………………………………………………………
Sự không phân ly của 1 cặp NST trong quá trình giảm phân.
Kính chào tạm biệt
Hẹn gặp lại
CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHỎE
CHÚC CÁC EM HỌC GIỎI