Bài 23. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
THAM DỰ TIẾT THAO GIẢNG
Sinh học 9
Câu 1: Trình bày khái niệm, các dạng, nguyên nhân phát sinh đột biến cấu trúc NST
Câu 2:Tại sao đột biến cấu trúc NST gây hại cho bản thân sinh vật?
Bộ NST người mắc hội chứng Tớcnơ chỉ có 1 NST giới tính X
? Bố mẹ bình thường sinh ra người con gái bị bệnh Toocnơ (chỉ có 1 NST giới tính X). Giải thích tại sao?
Bài 23 - Tiết 24:
ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG
NHIỄM SẮC THỂ
2n+1=9
2n - 1=7
3n = 12
Dị bội thể
Đa bội thể
Sự biến đổi về số lượng NST không chỉ xảy ra ở 1 cặp NST mà cũng có thể xảy ra ở một số cặp NST
* Ví dụ:
Mất 2 NST thuộc 2 cặp tương đồng khác nhau →
Thêm 2 NST thuộc 2 cặp tương đồng khác nhau →
thể một nhiễm kép (2n – 1 – 1)
thể tam nhiễm kép (2n + 1 + 1)
Hình: Quả của cây cà độc dược
I: Quả của cây lưỡng bội bình thường có 2n = 24 NST
II-XIII: Quả của 12 kiểu cây dị bội khác nhau có (2n + 1) = 25 NST
Quan sát H cho biết:
Quả của 12 kiểu cây dị bội (2n + 1) khác với quả của cây bình thường như thế nào về:

Hình dạng:

Kích thước:

Gai:
Tròn hơn hay dài hơn
To hơn hay nhỏ hơn
Dài hơn hay ngắn hơn
* Ví dụ dị bội thể ở cà độc dược:
II. Sự phát sinh thể dị bội
Hãy quan sát H: Cơ chế phát sinh các thể dị bội (2n + 1) và (2n – 1).
Tế bào sinh Giao tử:
G:
Hợp tử:
2n+1
2n-1
♀(♂)
♂(♀)

2n
2n
n
n
n+1
n–1
C1. Sự phân ly của 1 cặp NST hình thành các giao tử có bộ NST như thế nào trong
Trường hợp bình thường?

Trường hợp bị rối loạn?
C2. Các giao tử nói trên tham gia thụ tinh tạo hợp tử có số lượng NST như thế nào?
Mỗi giao tử chỉ chứa 1 NST của cặp (n).
+ Một giao tử có 2 NST của cặp (n + 1).
+ Một giao tử không chứa NST nào của cặp đó (n – 1).
Giao tử có 2 NST của cặp (n + 1) kết hợp với giao tử bình thường (n) → tạo hợp tử (2n + 1)
Giao tử không chứa NST nào của cặp đó (n - 1) kết hợp với giao tử bình thường (n) → tạo hợp tử (2n - 1)
Vậy, Nêu cơ chế phát sinh các thể dị bội có (2n + 1) và (2n – 1) NST?
Nguyên nhân phát sinh thể dị bội là gì?
Bộ NST người bệnh Đao
2n + 1 = 46 + 1 = 47 NST
(Tăng thêm 1 NST thứ 21)
Một số hình ảnh biểu hiện của người bị bệnh Đao
Bộ NST người mắc hội chứng Tớcnơ chỉ có 1 NST giới tính X
? Bố mẹ bình thường sinh ra người con gái bị bệnh Toocnơ (chỉ có 1 NST giới tính X). Giải thích tại sao?
MOÄT SOÁ BIEÅU HIEÄN
Thể dị bội ở cặp NST giới tính cuûa ngöôøi:
Sơ đồ hình thành các hội chứng 3X, hội chứng Tớcnơ, hội chứng Klaiphentơ
P: XX (♀)  XY (♂)
GP : XX , O X , Y
F1 :
XXX
HC 3X
XXY
HC Klaiphentơ
OX
HC Tớcnơ
OY
Chết
Hội chứng XXX (Bệnh siêu nữ): Người bệnh mang bộ NST dạng 2n+1 = 47 NST ( có thêm 1 NST X: XXX. )
Triệu chứng: Nữ vô sinh, rối loạn kinh nguyệt, buồng trứng và dạ con không phát triển, si đần và không có con.
Hội chứng Turner (Bệnh Tớcnơ ): Người bệnh mang bộ NST dạng 2n-1 = 45 NST (thiếu 1 NST X: OX )
Triệu chứng: Bệnh nhân là nữ, lùn, cổ ngắn, tuyến vũ không phát triển, không có kinh nguyệt, thường mất trí và không có con.
Bàn chân sưng phồng do hội chứng Turner
Hội chứng Kleinfelter (bệnh siêu nam). Mang bộ NST dạng 2n+1 = 47 NST ( có thêm 1 NST X: XXY).
Triệu chứng: Nam người cao, chân tay dài, mu màu, ngu đần, tinh hòan nhỏ , không có con.
? Hiện tượng dị bội thể gây nên những biểu hiện gì ở cơ thể sinh vật?
Chọn câu trả lời đúng nhất?
Câu 1: Đột biến thể dị bội là dạng đột biến:
a. NST bị thay đổi về cấu trúc
b. Bộ NST tăng theo bội số của n và lớn hơn 2n
c. Bộ NST tăng thêm hoặc mất đi 1 NST
d. Bộ NST chỉ có 1 NST của mỗi cặp tương đồng
Câu 2: Sự biến đổi số lượng ở một cặp NST thường thấy ở những dạng nào?
Thể tam nhiễm b. Thể một nhiễm.
c. Thể không nhiễm. d. Câu a, b và c.
Câu 3: Tìm câu phát biểu sai:
a. Trường hợp bộ NST lưỡng bội bị thêm hoặc mất 1 NST ở 1 hoặc một số cặp NST gọi là dị bội thể
b. Dị bội thể xảy ra do có 1 cặp NST không phân li ở kì sau của giảm phân
c. Đột biến dị bội thể chỉ gặp ở thực vật
d. Bệnh Đao có 3 NST trong cặp số 21 của người
A
Câu 4: Ở cây lưỡng bội của ngô có bộ NST lưỡng bội 2n = 20
Số lượng NST trong bộ NST của thể ba nhiễm là bao nhiêu?
Số lượng NST trong bộ NST của thể một nhiễm là bao nhiêu?
Số lượng NST trong bộ NST của thể không nhiễm là bao nhiêu?
2n + 1 = 20 + 1 = 21 NST
2n – 1 = 20 – 1 = 19 NST
2n – 2 = 20 – 2 = 18 NST
CẢM ƠN VÀ CHÚC SỨC KHỎE
CÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO