Bài 23. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

Trường THCS Diễn Hải
Nhiệt liệt chào mừng gi¸o viªn vµ các em HS

1, Thế nào là câu chủ động và câu bị động ? Cho ví dụ minh họa ?
Kiểm tra bài cũ :
2, Đánh dấu vào câu trả lời đúng sau mỗi câu hỏi
* Trong các câu sau , câu nào là câu chủ động ?
Người ta đã hạ xuống cánh màn điều treo ở bàn thờ ông vải từ hôm hóa vàng.
B. Nhân ngày khai trường , Lan được mẹ tặng cho chiếc cặp .
C. Thuyền bị gió làm lật .
D. Ngôi nhà đã bị ai đó phá.
* Trong các câu sau , câu nào là câu bị động ?
Mẹ đang nấu cơm.
Lan được thầy giáo khen .
Trời mưa to .
Bøc tranh ®Ñp qu¸! .
A
B
Tiết 99 :
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1. Ví dụ :
a) Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm hóa vàng .
b) Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
CN
VN
được
Hai câu trên có gì giống và khác nhau ?
* Giống nhau : Đều là câu bị động .
* Khác nhau : Câu a có từ “ được”, câu b không có từ “được”.
Theo em đối tượng của hoạt động “hạ xuống” là gì và đứng vị trí nào trong câu ?
Trở lại bài tập kiểm tra bài cũ , em thấy 2 câu trên được chuyển từ câu chủ động tương ứng nào ?
Người ta đã hạ xuống cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải
từ hôm hóa vàng. Câu chủ động.
? Dựa vào ví dụ trên hãy trình bày quy tắc chuyển đổi câu chủ động thành mỗi câu bị động ?
TN
2. Kết luận : Ý 1 ghi nhớ SGK/64
Xác định chủ ngữ vị ngữ hai câu trên?
Xác định hoạt động trong hai câu trên ?
Người ta đã chuyển câu chủ động này thành câu bị động bằng cách nào ?
Đưa đối tượng lên đầu câu làm chủ ngữ, thêm từ “được” vào.
Đưa đối tượng lên đầu câu làm chủ ngữ, lược bỏ cụm từ chỉ chủ thể.
* Luyện nhanh : chuyển mỗi câu chủ động thành hai câu bị động theo 2 kiểu khác nhau ?
a, Một nhà sư vô danh đã xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII.

b, Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim .

c, Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.


a1: Ngôi chùa ấy được nhà sư vô danh xây từ thế kỉ XIII.
a2 : Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XIII.
b1: TÊt c¶ cánh cửa chïa được (ng­êi ta) làm bằng gỗ lim.
b2 :TÊt c¶ c¸nh cöa chïa lµm bằng gỗ lim.
c1: Con ngựa bạch được(chµng kÞ sÜ) buộc bên gốc đào.
c2: Con ngựa bạch bên gốc đào.






Tiết 99 :
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1. Ví dụ :
a, Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
b,Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
CN
VN
được
TN
2. Kết luận : Ý 1 ghi nhớ SGK/64
* Những câu sau có là câu bị động không ? Vì sao ?
a, Bạn em được giải nhất trong kì thi học sinh giỏi .
b, Tay em bị đau .
 Không phải là câu bị động vì không có câu chủ động tương ứng.
* Lưu ý : Ý 2 ghi nhớ SGK/ 64
Tiết 99 :
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1. Ví dụ :
a, Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
b,Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
CN
VN
được
TN
2. Kết luận : Ý 1 ghi nhớ SGK/64
* Lưu ý : Ý 2 ghi nhớ SGK/ 64
II. Luyện tập * BT2 SGK
Chuyển đổi thành 2 câu bị động , một câu dùng bị , một câu dùng được.
Cho biết sắc thái ý nghĩa của mỗi câu sau khi biến đổi ?

a1, Em bị thầy giáo phê bình .
a2, Em được thầy giáo phê bình.

b1, Ngôi nhà bị ng­êi ta phá đi.
b2, Ngôi nhà được ng­êi ta phá đi
a, Thầy giáo phê bình em.
b, Người ta đã phá ngôi nhà ấy đi .
Tiết 99 :
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1. Ví dụ :
a, Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
b,Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
CN
VN
được
TN
2. Kết luận : Ý 1 ghi nhớ SGK/64
* Lưu ý : Ý 2 ghi nhớ SGK/ 64
II. Luyện tập * BT2 SGK

a1, Em bị thầy giáo phê bình .
a2, Em được thầy giáo phê bình.

b1, Ngôi nhà bị phá đi.
b2, Ngôi nhà được phá đi
a, Thầy giáo phê bình em.
b, Người ta đã phá ngôi nhà ấy đi .
Câu có “ bị’’ mang s¾c th¸i tiêu cực . Em không muốn nhận khuyết điểm ,thấy khó chịu khi bị phê bình .
Câu có “ được” mang sắc thái tích cực . Em nhận ra khuyết điểm khi bị thầy phê bình . Em là người mong muốn tiến bộ .
Tiết 99 :
Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
I. Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
1. Ví dụ :
a, Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
b,Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm
hóa vàng .
CN
VN
được
TN
2. Kết luận : Ý 1 ghi nhớ SGK/64
* Lưu ý : Ý 2 ghi nhớ SGK/ 64
II. Luyện tập * BT2 SGK
* BT3 SGK
Viết 1 đoạn văn ngắn nói về lòng say mê văn học của em hoặc ảnh hưởng của tác phẩm văn học đối với em , trong đó dùng ít nhất 1 câu bị động ?
III. Hướng dẫn về nhà :
Học thuộc ghi nhớ SGK /64
Làm bài tập còn lại .
Em rất yêu văn học . Từ nhỏ , em đã say mê đọc các tác phẩm văn học . Em luôn bị tác phẩm văn học cuốn hút ngay từ những dòng đầu tiên . Cuộc sống thật vô vị nếu thiếu văn chương !
Chúc các thầy cô và các em mạnh khoẻ!